«Ατικόν» και «Απόλλωνας». Πότε θα λειτουργήσουν πάλι οι ιστορικοί κινηματογράφοι
Όλοι ξέρουμε ότι οι προβολές στο «Ατικόν» και τον «Απόλλωνα» της οδού Σταδίου σταμάτησαν το ζοφερό εκείνο Φεβρουάριο του 2012, όταν άγνωστοι «μπάχαλοι», μετά από μεγάλη «αντιμνημονιακή» διαδήλωση, έβαλαν φωτιά στο διατηρητέο του Τσίλερ, καταστρέφοντας –ευτυχώς– μόνο την πρόσοψη και την είσοδο. Γιατί όμως, ενώ πλησιάζουν να κλείσουν έξι χρόνια από τότε, τα σινεμά δεν λειτουργούν;
Η απλή απάντηση είναι: ο ιδιοκτήτης του χώρου βαρύνεται με χρέη και δεν μπορεί να προχωρήσει σε επισκευή, τη στιγμή μάλιστα που τα σινεμά δεν λειτουργούν και δεν παράγουν πια έσοδα.
Στην πραγματικότητα, η κατάσταση είναι πιο σύνθετη, η απάντηση λιγότερο απλή και η λύση πολύ δύσκολη, καθώς στην υπόθεση μπλέκονται τουλάχιστον τέσσερις μεγάλοι και τρεις μικρότεροι «παίχτες»: Σε πρώτη γραμμή είναι το «Ίδρυμα Σταματίου Δεκόζη - Βούρου» (ΙΣΔΒ, ιδιοκτήτης του ακινήτου), το «Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών - Ίδρυμα Βούρου - Ευταξία» (ΜΠΑ - ΙΒΕ, στο οποίο το ΙΣΔΒ χρωστάει πολλά χρήματα), το «Κέντρο Πολιτισμού - Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος» (ΚΠΙΣΝ, που είχε δηλώσει χορηγός της επισκευής αλλά πρόσφατα αποσύρθηκε) και το Δημόσιο (στο οποίο το ΙΣΔΒ έχει χρέη). Κι από κοντά η «Εθνική Ασφαλιστική» (στην οποία το ακίνητο ήταν ασφαλισμένο για 670.000 ευρώ), ο Δήμος Αθηναίων (ο δήμαρχος κ. Γιώργος Καμίνης μεσολάβησε δύο φορές μεταξύ των Ιδρυμάτων) και οι αδερφοί Τσακαλάκη (οι κινηματογραφικοί επιχειρηματίες που εκμεταλλεύονται τα δύο σινεμά).
Ας προσπαθήσουμε να ξετυλίξουμε το κουβάρι για να καταλάβουμε την μπερδεμένη αυτή αστική υπόθεση.
Το ΙΣΔΒ και το ΜΠΑ - ΙΒΕ βρίσκονται σε μακροχρόνια δικαστική διαμάχη επί 28 χρόνια, γιατί το πρώτο χρωστάει στο δεύτερο περίπου 26 εκ. ευρώ. Όσο τα σινεμά λειτουργούσαν, η συμφωνία ήταν ότι το 40% των εσόδων πήγαινε για την εξόφληση του χρέους. Όταν όμως, μετά τον εμπρησμό, έπαψαν να λειτουργούν, άρα έπαψαν να υπάρχουν έσοδα, το πρόβλημα εντάθηκε. Το ΙΜΠΑ - ΙΒΕ απαίτησε κατάσχεση πάνω στα ασφάλιστρα της Εθνικής Ασφαλιστικής, έναντι των χρεών του ΙΣΔΒ. Στη συνέχεια, με τη μεσολάβηση Καμίνη, τα δύο ιδρύματα κάθισαν στο ίδιο τραπέζι και ήρθε αρωγός το ΚΠΙΣΝ, αναλαμβάνοντας χρέη και επισκευή. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, όμως, η δωρεά του ΚΠΙΣΝ είχε τον όρο ότι, μετά την επισκευή, το ακίνητο δεν θα βγει σε πλειστηριασμό για 5 χρόνια, δηλαδή για 5 τουλάχιστον χρόνια θα είναι οπωσδήποτε σινεμά. Αλλά η πλευρά του ΙΜΠΑ - ΙΒΕ διαφώνησε: αν αυτός ο όρος γινόταν δεκτός, θα ήταν νομική «απιστία». Έτσι το ΚΠΙΣΝ απέσυρε τη δωρεά του.
Σα μα μην έφτανε αυτό, το ΙΣΔΒ χρωστάει και στο Δημόσιο, το οποίο προχώρησε σε δέσμευση της περιουσίας του. Μάλιστα, το Δημόσιο δέσμευσε και τον προσωπικό λογαριασμό του προέδρου του ΔΣ κ. Τίμου Χριστοδούλου, εξαναγκάζοντάς τον σε παραίτηση. Έτσι, το ΙΣΔΒ είναι «ακέφαλο» και θα πρέπει να διοριστεί προσωρινή διοίκηση από το Πρωτοδικείο, ώστε το ΙΣΔΒ να αποκτήσει ξανά νομική εκπροσώπηση.
Φαίνεται λοιπόν ότι η υπόθεση του ακινήτου των σινεμά «Αττικόν - Απόλλων» ξαναρχίζει από την αρχή.
Αλλά ίσως όχι εντελώς από την αρχή. Γιατί:
Νομικές εκτιμήσεις λένε ότι η 28χρονη δικαστική διαμάχη των δύο Ιδρυμάτων πλησιάζει προς το τέλος της, με πιθανή διάρκεια ένα χρόνο ακόμα.
Μετά, το ακίνητο θα βγει σε πλειστηριασμό και, ανάλογα με την απόφαση του δικαστηρίου, από το ποσό της πώλησης (εφόσον υπάρξει αγοραστής) ίσως ικανοποιηθούν στον ένα ή στον άλλο βαθμό οι απαιτήσεις του Δημοσίου και του ΙΜΠΑ - ΙΒΕ.
Υπάρχει εξάλλου η πιθανότητα οι ενδιαφερόμενοι να τα βρουν ενδιάμεσα και να συμφωνήσουν σε απευθείας πώληση, χωρίς να γίνει πλειστηριασμός (και πάλι, εφόσον υπάρξει αγοραστής).
Σε κάθε περίπτωση, ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Καμίνης έχει αναλάβει αυτές τις μέρες ακόμα μια πρωτοβουλία, την τρίτη κατά σειρά, για να υπάρξει συμβιβασμός ανάμεσα στους ενδιαφερόμενους και τα ασφάλιστρα να χρησιμοποιηθούν για την επισκευή του κατεστραμμένου μέρους της οικοδομής, κάτι που θα έπαιρνε λίγους μήνες και μόνο.
Οι αδερφοί Τσακαλάκη συνεχίζουν να διατηρούν το χώρο των δύο σινεμά άψογο, έτοιμο να λειτουργήσει αμέσως μόλις επισκευαστούν οι ζημιές της πρόσοψης.
Συμπέρασμα: ακόμα κι αν τα νομικά ζητήματα λυθούν, είναι αβέβαιο ότι το ακίνητο θα συνεχίσει να στεγάζει τα δυο σινεμά. Αυτό θα εξαρτηθεί από τη βούληση του επόμενου ιδιοκτήτη, που κανείς δεν ξέρει ποιος θα είναι ή αν θα υπάρξει καν. Το ρεπορτάζ μας ενάμιση χρόνο πριν, σ’ αυτή την εφημερίδα, ήταν πολύ αισιόδοξο.
Όπως γράφω στο βιβλίο μου «Τα σινεμά της Αθήνας 1896-2013. Ιστορίες του αστικού τοπίου 1896 - 2013», αυτό το «Αττικόν» (γιατί το αρχικό είχε λειτουργήσει για ένα μικρό διάστημα απέναντι) είχε ξεκινήσει το 1916, όταν ο αρχιτέκτονας Αλέξανδρος Νικολούδης μετασκεύασε παλιότερη νεοκλασική οικοδομή που ο Ερνέστος Τσίλερ είχε χτίσει για λογαριασμό του τραπεζίτη Σταμάτη Δεκόζη Βούρου. Το «Αττικόν» ήταν πάντα ένα από τα επισημότερα σινεμά της πόλης, με πολλές τεχνολογικές πρωτιές. Στην Κατοχή είχε επιταχτεί από τους Γερμανούς και λειτουργούσε ως Soldaten Kino «Victoria».
Από την άλλη, αυτός ο «Απόλλων» (γιατί υπήρχε κι άλλος, παλιότερος, αλλά επιχειρηματικά άσχετος, επίσης απέναντι) είχε ξεκινήσει το 1960, αξιοποιώντας τα υπόγεια του «Αττικού», όπου μέχρι τότε στεγάζονταν τα ΓΑΚ (Γενικά Αρχεία του Κράτους). Ήταν πολύ πιο μοντέρνος σε κατασκευή.
Οι δύο κινηματογράφοι αποτέλεσαν ένα ισχυρό αθηναϊκό δίδυμο (αρχιτεκτονικό, ιδιοκτησιακό, επιχειρηματικό και φυσικά καλλιτεχνικό), μέχρι την καταστροφή του 2012.
23°
