Γενέτειρα της Σαπφούς και του Αλκαίου, αγαπημένη πατρίδα των Οδυσσέα Ελύτη, Αργύρη Εφταλιώτη και Στρατή Μυριβήλη, η Λέσβος διατηρεί ζωντανή την παράδοσή της μέσα από τα γραφικά χωριά και τη λαογραφική διάθεσή τους. Τα καφενεία στην Αγιάσο, ο Μόλυβος, ένας από τους πιο σημαντικούς διατηρητέους οικισμούς στο Αιγαίο, οι εκκλησίες με τα χειροποίητα τέμπλα στο Μεγαλοχώρι, τα οθωμανικά μνημεία στα βόρεια της πόλης (Γενί Τζαμί, Τερσί Χαμάμ) είναι η καλύτερη απόδειξη. Η αρχιτεκτονική του νησιού έχει να επιδείξει εντυπωσιακά αρχοντόσπιτα στον Μόλυβο, στο Πλωμάρι και στη Μυτιλήνη, ανάμεσά τους και αυτό του ποιητή Οδυσσέα Ελύτη. Οι πλούσιοι ελαιώνες, τα καταπράσινα δάση και τα μοναδικά μονοπάτια ξεναγούν τον περιηγητή σε φυσικά μνημεία όπως το Απολιθωμένο Δάσος, ανάμεσα στο Σιγρί και την Ερεσό, δημιουργημένο από ηφαιστειακή δραστηριότητα – εκεί και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας. Ο υδροβιότοπος στον κόλπο της Καλλονής στον οποίο βρίσκουν καταφύγιο φλαμίνγκος και χελώνες caretta-caretta είναι επίσης ένα μικρό θαύμα της φύσης. Στο πιο ψηλό σημείο της χερσονήσου, στα βόρεια της πόλης, βρίσκεται το βυζαντινό Κάστρο της Μυτιλήνης – να πας. Η παραθαλάσσια Βαρειά (3,5 χλμ. νότια της Μυτιλήνης) είναι μια κατάφυτη περιοχή με παλιά νεοκλασικά κτίρια, πυργόσπιτα, ένα πολύ γραφικό λιμανάκι και το μουσείο με έργα του αυτοδίδακτου λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου, εδώ βρίσκεται και το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης - βιβλιοθήκη Ελευθεριάδη-Teriade, το πρώτο ψηφιακό μουσείο της Ελλάδας. Από μουσεία, πάντως, το πιο ενδιαφέρον ίσως είναι το καινούργιο Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας. Η Λέσβος προσφέρεται και για θρησκευτικό τουρισμό, με τα μοναστήρια του Ταξιάρχη στο Μανταμάδο, τη Μονή Λειμώνος (με τα πάμπολλα παρεκκλήσια-αφιερώματα) και του Αγίου Ραφαήλ να συγκεντρώνουν πολύ κόσμο. Ακόμα κι αν δεν είσαι πολύ πιστός, τα μοναστήρια του νησιού αξίζουν το χρόνο σου, γιατί είναι ιδιαίτερα από άποψη αρχιτεκτονικής, διαθέτουν απίστευτες συλλογές από κειμήλια. Αν διαλέξεις να επισκεφτείς ένα μόνο από αυτά, να επιλέξεις τη Μονή Υψηλού (Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου), σε μεγάλο ύψος, από το οποίο βλέπεις τα παράλια της Τουρκίας και μέρος του νησιού – σαν να βρίσκεσαι σε αεροπλάνο. Μέσα στις καθημερινές δραστηριότητες πρέπει να εντάξεις και το σπα, καθώς το νησί διαθέτει θερμά ιαματικά λουτρά και αξιοπρεπείς εγκαταστάσεις. Αν είσαι της πεζοπορίας, η Μυτιλήνη διαθέτει πάμπολλες διαδρομές που οδηγούν σε πάμπολλες ομορφιές.
Πού να µείνεις
Στο κέντρο της Μυτιλήνης ο Θεόφιλος (2251043300) είναι εξαιρετική επιλογή, αφού βολεύει γεωγραφικά και προσφέρει πρωινό αξιώσεων με πεντανόστιμα τοπικά προϊόντα. Στον Άγιο Ισίδωρο, το «Sandy Bay Hotel» (2252032779) έχει ωραιότατη πανοραμική θέα. Τα Paradise Studios (2253053430) στη Σκάλα Ερεσού είναι πλήρως εξοπλισμένα και πολύ φιλόξενα. Στη Σκάλα Καλλονής, μια πρόταση είναι τα πολυτελή διαμερίσματα Ilyda Suites.
Πού να κολυµπήσεις
Στα Βατερά, τη μεγαλύτερη παραλία της Λέσβου, ξεχωρίζει η γοητευτική χονδροκόκκινη άμμος. Στα Τσαμάκια έχεις ξαπλώστρες, στον Άγιο Ισίδωρο θα περισυλλέξεις βότσαλα για τη συλλογή σου, στη Φανερωμένη θα σου φανερωθεί η ησυχία, στα Ψειριαρά ο γυμνισμός έχει την τιμητική του, η παραλία Αγίου Ερμογένη είναι ιδανική για ρετρό φωτογραφίες. Ωραιότατες παραλίες διαθέτουν η Άντισσα, το Σιγρί, το Πλωμάρι, η Ερεσός, η καραοργανωμένη Πέτρα. Πεδή, Aσπροπόταμος, Tσόνια, είναι μερικές ακόμα προτάσεις, ενώ πριν φύγεις ρίξε ένα γρήγορο μπάνιο και στην Κρατήγο ή τη Νεάπολη, κοντά στο αεροδρόμιο.
Με το που θα φτάσεις στο νησί, δοκίμασε τους πρώτους γκιουζλεμέδες στον παμπάλαιο Ερμή (από το 1800), μεζεδοπωλείο-καφενείο που έχει αυτό που ζητάς: τα καλύτερα. Επόμενος σταθμός το Καλντερίμι, μέσα στον πεζόδρομο της Ερμού, κοντά στην πλατεία Σαπφούς. Ό,τι κι αν φας είναι φρεσκότατο. Φυσικά θα προτιμήσεις το ψάρι. Ωραιότατοι οι ουζομεζέδες στον Γιώτη στη Νυφίδα, στο Αιγαίο στη Σκάλα Ερεσού, στον Καραβόγιαννο (ή της Προεδρίνας, όπως είναι γνωστό) για αστακομακαρονάδα, στον Άγιο Ερμογένη και στο κολπάκι Καλό Λιμάνι (έχει λίγο χωματόδρομο για να φτάσεις). Τραβά μπελαλίδικα γούστα η όρεξή σου; Γκιουζλεμέδες, τοπικά τυροπιτάκια, σουγάνια, κρεμμυδοντολμάδες θα βρεις στον Βαφειό στο ομώνυμο χωριό στο Μόλυβο. Τέλος, επίσκεψη και φαγάκι επιβάλλεται στην Ανεμόεσσα και τη «Μουριά του Μυριβήλη» στη Σκάλα Συκαμνιάς. Εκεί να ανάψεις κι ένα κερί στην Παναγιά τη Γοργόνα. Καφέ, μόκα και γλυκάκια στο ψηλοτάβανο και ατμοσφαιρικό Πανελλήνιο στο λιμάνι της Μυτιλήνης. Για κοκτεϊλάκια στο Parasol, στη Σκάλα Ερεσού. Ξακουστούς και γευστικότατους λουκουμάδες θα φας στο Μανταμάδο.
Τι να ψωνίσεις
Ούζο, λαδοτύρι, ντόπιο ελαιόλαδο, κριθαρωτά παξιμάδια, αμυγδαλωτά συνεταιρισμών, παραδοσιακά εργόχειρα, αλλά και αρωματικά σαπούνια. Σε κάθε σημείο του νησιού σε περιμένουν τοπικά προϊόντα με εξαιρετική ποιότητα και μεράκι που εγγυάται η αγάπη των παραγωγών του. Κλου της Λέσβου; Μην αμελήσεις να δοκιμάσεις το «ελληνικό σούσι»: φρέσκιες σαρδέλες που παστώνονται για τέσσερις ώρες και ύστερα σερβίρονται.
19°
