Κύθηρα: Ο ηθοποιός Κώστας Κάππας γράφει για το αγαπημένο του νησί στην Athens Voice
Τα Κύθηρα τα επισκέφτηκα πρώτη φορά το 2004. Από τότε έγινε το αγαπημένο μου νησί. Κατά την άποψή μου συγκαταλέγεται μέσα στα τρία-τέσσερα ωραιότερα μέρη που μπορεί να επισκεφτεί κάποιος στην Ελλάδα. Υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα να κάνεις και να δεις που εγώ, που πηγαίνω ανελλιπώς δέκα χρόνια, δεν τα έχω εξαντλήσει και νομίζω ούτε πρόκειται. Το νησί αυτό είναι μαγικό, σαν αυτά τα πολύ ωραία και δύσκολα πράγματα στη ζωή που για να τα δεις και να τα αισθανθείς πρέπει να έχεις τα μάτια σου ανοιχτά. Οι ντόπιοι το χωρίζουν σε βόρειο και νότιο τμήμα επειδή μορφολογικά, αρχιτεκτονικά και κλιματολογικά είναι σαν δύο διαφορετικά νησιά. Το νότιο τμήμα έχει πιο πολλά κρητικά και αιγαιοπελαγίτικα στοιχεία και το βόρειο τμήμα πιο πολύ πελοποννησιακά, διατηρώντας όμως το μοναδικό τους ύφος. Το νησί έχει 66 οικισμούς, βυζαντινούς, μεταβυζαντινούς, μεσαιωνικούς, ενετικά κάστρα, αγγλικά γεφύρια, σπήλαια, βυζαντινά εκκλησάκια, ένα καλό δίκτυο και υπέροχες παραλίες όλων των ειδών. Στο νότιο τμήμα βρίσκεται η Χώρα με πανέμορφα γραφικά σοκάκια, αρχοντικά με κλειστές αυλές και περίτεχνα βοτσαλωτά. Στην άκρη του βράχου δεσπόζει το Ενετικό Κάστρο, σήμα κατατεθέν των Κυθήρων, και το επίνειό του, το Καψάλι, δύο φυσικοί κόλποι που βλέπουν τη Χύτρα, μια κούφια βραχονησίδα που λόγω της διαφορετικής θερμοκρασίας κάθονται στην κορυφή της συννεφάκια και μοιάζει πολλές φορές να καπνίζει. Έχει πλάκα αυτό. Προχωρώντας κεντρικά και αφήνοντας δεξιά την παραλία Χαλκός και αριστερά το Μελιδόνι, φτάνουμε στο δυτικό μέρος του νησιού και πιο συγκεκριμένα στον Μυλοπόταμο που μοιάζει με μεσαιωνικό Πήλιο. Τα πεύκα εναλλάσσονται με ελιές, ευκάλυπτους και πλατάνια. Νερά παντού, ο καταρράχτης Φόνισσα, βάθρες, δύο υπέροχες ταβέρνες, ένα θαυμάσιο καφέ πάνω στο ποταμάκι και νερόμυλοι που αν τους περπατήσεις θα φτάσεις σε μια από τις πιο ωραίες παραλίες του νησιού, το Καλάμι, με λευκή άμμο. 200 μέτρα από τον Μυλοπόταμο βρίσκεται η Κάτω Χώρα, βυζαντινός οικισμός χτισμένος σε ένα βράχο πάνω από τη θάλασσα με ενετικό κάστρο και το καλύτερο ηλιοβασίλεμα του νησιού. Συνεχίζοντας μέσα από απόκρημνα βράχια και περνώντας το σπήλαιο της Αγίας Σοφίας φτάνεις στον Λημνιώνα, ένα κλειστό λιμανάκι με θέα το Ταίναρο.
Ουφφ, είναι τόσα πολλά που πρέπει να πω. Τέλος πάντων, παραμένοντας δυτικά, μπαίνουμε σε μια θαυμάσια αρχιτεκτονικά περιοχή των Κυθήρων που ξεκινάει από τους άριστα διατηρημένους οικισμούς Αλοϊζιάνικα, Αρωνιάδικα, Πιτσινάδες, Λογοθετιάνικα, Χριστοφοριάνικα και καταλήγει λίγο πριν τη θάλασσα στα Περλεγκιάνικα και Ντουριάνικα. Σπίτια με καμάρες, λιοτρίβια, πατητήρια, τοπία που μοιάζουν με πίνακες του Βαν Γκογκ, αλώνια πάνω από τη θάλασσα, πέτρινες ζαρντινιέρες, εσωστρεφής αρχιτεκτονική με μικρά παραθυράκια και μονόριχτες, δίριχτες ή τετράριχτες σκεπές. Είναι τόση μεγάλη η ποικιλομορφία του νησιού αυτού που σου δίνει την αίσθηση του αυτόνομου, του ασυμβίβαστου και ελεύθερου, αν μπορεί να είναι δόκιμος ο όρος. Ουσιαστικά το νησί είναι ένα υψίπεδο όπου κινούμενος πάνω σ’ αυτό βλέπεις και τις δύο πλευρές της θάλασσας και τον Κάβο Μαλέα, τα Αντικύθηρα και την Κρήτη από τη μία, αλλά και το Ταίναρο από την άλλη πλευρά. Αν σε αυτό προσθέσετε και την ομίχλη (προβέντζα ή κατσιφάρα) που δημιουργείται κάπου νοτιοδυτικά και καλύπτει πολύ συχνά όλο το κεντρικό, δυτικό και βόρειο μέρος, μπορείτε να καταλάβετε ότι και το απόκοσμο δεν είναι και πολύ μακριά. Μοναδική και αξέχαστη εμπειρία όταν βρίσκεσαι εκεί και δύει ο ήλιος γιατί πέφτει στο ύψος των ματιών σου. Τώρα πιο πάνω περνάμε τον Ποταμό, το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο του νησιού, με εξαιρετικά νεοκλασικά σπίτια και σοκάκια, και συνεχίζουμε στο βορειότερο μέρος του νησιού, το Γερακάρι και τον Καραβά με τις πηγές του. Μοναδικό χωριό με το μεγαλύτερο πανηγύρι του νησιού χτισμένο αμφιθεατρικά πάνω σε 4 λόφους και μια μεγάλη λαγκάδα στα πόδια του με νερά και πλατάνια και θέα τη θάλασσα. Η Λαγκάδα καταλήγει στο επίνειο του Καραβά στην Πλατιά Άμμο, από τα πιο ήσυχα και ωραία μέρη των Κυθήρων, με ωραία δωμάτια, το Ακρωτήρι και πανέμορφη παραλία με αρμυρίκια. Κρίμα που δεν προλαβαίνω να μιλήσω για το Διακόφτι, την Παλαιόπολη, την Αρχαία Σκάνδεια, τον Αβλέμονα, τα Μητάτα, την Παλαιοχώρα, το Καλαδί, την Αγία Πελαγία, τη Λαγκάδα, τη Λίμνη, τη Φυρρή Άμμο, το Μανιτοχώρι κι άλλα πολλά αγαπημένα και πανέμορφα χωριά.
* Ο Κώστας Κάππας είναι ηθοποιός και συνεργάζεται φέτος με το Θεατρικό Εργαστήρι Κυθήρων, όπου σκηνοθετεί τη «Βέρα» του Δ. Κεχαΐδη.
