Η Κρήτη είναι ο τόπος της καταγωγής μου. Η φωτογραφία στην οποία ο παππούς μου μαζί με άλλους Κρητικούς πλαισιώνουν τον Ελευθέριο Βενιζέλο, λίγες ώρες πριν την επανάσταση στον Θέρισο, είχε από την παιδική μου ηλικία δώσει στο νησί ηρωικές και μυθικές διαστάσεις. Στη πορεία της ενηλικίωσής μου η σημερινή Κρήτη ήρθε να προσθέσει τη σύγχρονη «μυθολογία» της στη σχέση μου με το νησί και τους ανθρώπους του. Οι διακοπές μου μοιράζονται ανάμεσα στους δύο πόλους της δυτικής Κρήτης: τα Χανιά και το Ρέθυμνο.
Κατάγομαι από το Ρέθυμνο και συγκεκριμένα από ένα χωριό του Μυλοποτάμου, την Αρχαία Ελεύθερνα, στους βόρειους πρόποδες του Ψηλορείτη. Εκεί, πριν από 16 χρόνια, ο τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης του Πανεπιστημίου της Κρήτης ξεκίνησε μια ανασκαφή που έφερε στο φως τα ερείπια μιας αρχαίας νεκρόπολης των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων. Δεν θα μπορούσα λοιπόν παρά να ξεκινήσω το οδοιπορικό μου από την επίσκεψη στην ανασκαφή. Δίπλα στα χωριά της ανασκαφής οι Μαργαρίτες, ένα κεφαλοχώρι με σπουδαία πολιτιστική και καλλιτεχνική παράδοση, με εργαστήρια θαυμαστής αγγειοπλαστικής και με τα γνωστά Μπουντάλια, έναν ερασιτεχνικό θίασο τις παραστάσεις του οποίου θα ζήλευαν πολλοί καλλιτέχνες. Το καλοκαίρι όμως δεν μπορεί να φυλακιστεί στο άγριο ορεινό τοπίο και στο Ρέθυμνο οι αμμουδιές συναγωνίζονται η μία την άλλη. Τα Μπαλί με το εξωτικό του όνομα, ο Πλατανιάς, το Αμμούδι, είναι μερικές μόνο από τις παραλίες νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου που αξίζει τον κόπο να επισκεφθείς. Και βέβαια η πόλη του Ρεθύμνου, σφραγισμένη από τη βενετική κυριαρχία, με τον αέρα και τη φινέτσα της δυτικής αρχιτεκτονικής, με το επιβλητικό κάστρο της Φορτέτζας και το ενετικό λιμάνι που είναι μια ζωγραφιά.
Μια αντίστοιχη ζωγραφιά λίγο μεγαλύτερη σε έκταση είναι το λιμάνι των Χανίων και τα γραφικά σοκάκια του, η παλιά πόλη, το Κουμ-καπί με τα φοιτητικά στέκια και την απίστευτη ζωντάνια του, το Ακρωτήρι με τους τάφους των Βενιζέλων και την υπέροχη θέα. Αφήνοντας πίσω τον αστικό ιστό, οι παραλίες στα Χανιά είναι η μία καλύτερη από την άλλη, είτε κοντά στην πόλη, το Μαράθι και ο Πλατανιάς, είτε μακρύτερα. Η πιο απομακρυσμένη παραλία από τα Χανιά που αξίζει τον κόπο και το ταξίδι είναι το Ελαφονήσι με τη ροζ άμμο, τους αμμόλοφους και το κρυστάλλινο νερό. Και βέβαια η Παλαιόχωρα, όταν δεν φυσάει, ο Μπάλος, τα Φαλάσαρνα.
Στην Κρήτη ο τουρισμός δεν τα σάρωσε όλα. Όπου κι αν πάει κάποιος για φαγητό, σε ταβερνάκι ή εστιατόριο, φτηνό η ακριβό, τουριστικό ή αυθεντικό, μετά το τέλος του φαγητού έρχεται κέρασμα η παγωμένη τσικουδιά με τα γλυκά ή το παγωμένο καρπούζι. Μόνο στην Κρήτη θα φάει κανείς χοχλιούς (σαλιγκάρια) μαγειρεμένα με τόση νοστιμιά. Μόνο στην Κρήτη θα φάει κανείς αχινοσαλάτα πραγματική και γαμοπίλαφο με τη μυρωδιά της στάκας. Και βέβαια μόνο στην Κρήτη θα ακούσει κανείς, καθώς συνομιλεί και συναλλάσσεται με τους ανθρώπους, όχι κάποια συμβατική απάντηση αλλά μαντινάδα, έμμετρο στίχο με χιούμορ, πονηριά και γλύκα.
Αν ψάχνετε για ομορφιά, για εναλλαγές, για αυθεντικά φιλόξενους ανθρώπους, η Κρήτη είναι ο προορισμός σας.
15°
