Κόντρες παντού για τις μεγάλες κυκλοφορίες του προηγούμενου μήνα. Κόντρες στην άσφαλτο (ή στο χαλίκι – ο καλός ο οδηγός παντού προσαρμόζεται) με τον ρεαλιστικό εξομοιωτή οδήγησης Dirt 4, κόντρες στους αιθέρες με το κύκνειο άσμα της θρυλικής σειράς Wipeout στο Omega Collection και κόντρες για high scores με το κορυφαίο twin-stick shooter των τελευταίων χρόνων.
Wipeout Omega Collection
Το πρώτο Wipeout υπήρξε το απόλυτο σύμβολο της επανάστασης του κουλ που έφερε το Playsation στον χώρο των videogames. Αρκεί να συγκρίνουμε το ύφος του με το αντίπαλο δέος, τη σειρά Mario Kart, για να αντιληφθούμε πόσο απείχαν, αν όχι οι σχεδιαστικές λογικές τους, τουλάχιστον οι μάρκετινγκ διαθέσεις τους. Αντί για χαριτωμένους υδραυλικούς να τζαρτζάρουν λαμαρίνες με φιλικά μανιτάρια, εδώ έχουμε απρόσωπα, ντιζαϊνάτα αντιβαρυτικά οχήματα να ξεχύνονται με ιλιγγιώδεις ταχύτητες σε φουτουριστικές πίστες αγώνων ύπο το ακατάπαυστο techno σφυροκόπημα στρατηγικά επιλεγμένων κομματιών από Orbital, Leftfield και λοιπούς electronica κολοσσούς. Το πόστερ με το οποίο αρχικά προωθήθηκε το παιχνίδι και το οποίο απεικονίζει την τηλεπαρουσιάστρια Sara Cox αιμόφυρτη, με υπότιτλο “A Dangerous Game” θα προκαλούσε εγκεφαλικά στην καθωσπρέπει Nintendo, αλλά η Sony ήξερε τι έκανε και σε ποιο κοινό ήθελε ν'απευθυνθεί. Το ερώτημα είναι, 22 χρόνια μετά, όταν τέτοιες τακτικές εντυπωσιασμού έχουν ξεφτίσει, αξίζει ακόμα ν'ασχοληθείς με το παιχνίδι (και όχι το μάρκετινγκ φαινόμενο) Wipeout;
Κατά κάποιο τρόπο φαίνεται και η ίδια η Sony να ψάχνει να βρει την απάντηση εκδίδοντας το Wipeout Omega Collection, ένα πακέτο δηλαδή από remakes των Wipeout 2048 (η αρχική έκδοση του οποίου φιλοξενήθηκε απ'το Vita) και Wipeout HD (συμπεριλαμβανομένης και της επέκτασης του, Fury), αντί για κάποια καινούργια συνέχεια στη σειρά. Μπορεί το κλείσιμο της εταιρείας ανάπτυξης του franchise, της SCE Liverpool (η θρυλική πρώην Psygnosis), να είχε δρομολογηθεί πολύ πριν την κυκλοφορία της συλλογής, αλλά δεν είναι παράλογο να θεωρήσουμε πως πάνω στη βάση των πωλήσεων της, θα κρινόταν οριστικά το μέλλον της σειράς.
Αυτά για τους χαρτογιακάδες, για τους υπόλοιπους από εμάς η απάντηση στην ίδια ερώτηση είναι ένα εμφατικό ναι. Οι σύντομοι αγώνες του Wipeout, ακόμα κι αν η ηλικία του έχει αρχίσει να φαίνεται, εξακολουθούν να χαρίζουν πεντάλεπτα αδρεναλίνης, γεμάτα εντυπωσιακούς ελιγμούς, προσπεράσματα της τελευταίας στιγμής και πολυποίκιλων σκηνών καταστροφής, προκληθείσας από τα επιθετικά bonus που μαζεύεις από συγκεκριμένα σημεία κάθε πίστας – αν προλάβεις να τ'αντιληφθείς. Οι υπερβολικές ταχύτητες μπορεί να ξενίσουν τους ανυποψίαστους, αλλά με τα απαραίτητα βοηθήματα από τις επιλογές του παιχνιδιού και λίγη προπόνηση, σύντομα εξοικειώνεσαι αρκετά ώστε να εκτιμήσεις τη μαγική ισορροπία μεταξύ ιλίγγου, ελέγχου και μουσικής τη στιγμή που θα μπαίνεις στην τελική ευθεία λίγα μέτρα πίσω απ'τον προπορευόμενο και ξαφνικά θα σκάσει στα ηχεία σου το Invaders Must Die των Prodigy να σε παρακινεί.
Οι δύο τίτλοι του πακέτου διαφοροποιούνται ελαφρά. Το (νεότερο) 2048 έχει καλύτερα σχεδιασμένες πίστες με πολυπλοκότερη μορφολογία και εναλλακτικές διαδρομές αλλά τα αγωνίσματα του είναι μάλλον παραδοσιακά. Αντιθέτως, το HD σου δίνει πολύ πιο ενδιαφέροντα πράγματα να κάνεις, από τις ασκήσεις ευστοχίας σε υψηλές ταχύτητες του Detonator ως τις κόντρες στις τριπαριστικές σήραγγες από νέον του Zone Battle, ακόμα κι αν το level design του είναι μάλλον απλοϊκό. Τον ιδανικό συνδυασμό των δύο δεν θα τον απολαύσουμε, αλλά έστω κι έτσι έχει γίνει εξαιρετική δουλειά στην αναστήλωση, με βελτιωμένα γραφικά και φωτισμούς (υπάρχει διαθέσιμη και ανάλυση 4Κ αν το setup σας μπορεί να την υποστηρίξει) και το framerate να μην πέφτει κάτω από το 60 ούτε με διακοπή ρεύματος.
Αν και ορισμένες ριζικότερες αλλαγές θα το βελτίωναν ακόμα περισσότερο (η δυσκολία του κάνει απότομα σκαμπανεβάσματα, ενώ υπάρχει μεγάλη ανισορροπία στην αποτελεσματικότητα των όπλων που θα σου τύχουν), το Wipeout Omega Collection το καθήκον του το έκανε. Μας θύμισε τους λόγους που ανέδειξαν μια από τις πιο αγαπημένες racing σειρές των τελευταίων δύο δεκαετιών και εκτοξεύτηκε στην κορυφή των βρετανικών charts την πρώτη βδομάδα κυκλοφορίας του. Στο μυαλό των υπευθύνων της Sony δεν είμαι, αλλά ελπίζω ότι αυτά αρκούν για να δώσουν στη σειρά μια δεύτερη ευκαιρία.
Αν ο βασικός όρος για να περιγράψεις την εμπειρία του Wipeout Omega Collection είναι η ταχύτητα, τότε για την τελευταία συνέχεια της, επίσης ιστορικής, σειράς Dirt, την αντίστοιχη θέση καταλαμβάνει η έννοια του ελέγχου. Αν στο πρώτο ο μηχανισμός αιώρησης του αεροσκάφους σου σημαίνει πως το ενδιαφέρον σου μπορεί με ασφάλεια να εστιαστεί σε όσα συμβαίνουν μπροστά, αριστερά και δεξιά σου, τότε στο δεύτερο η λεπτομερής εξομοίωση μορφολογίας εδάφους, κανόνων φυσικής και συμπεριφοράς πραγματικών οχημάτων σημαίνει πως θα αισθάνεσαι κάθε δευτερόλεπτο τι συμβαίνει από κάτω σου, την έλλειψη κρατήματος στο χαλαρό χαλίκι ή τις μετακινήσεις του βάρους στον άξονά σου καθώς διασχίζεις ανώμαλο τερέν.
Τα πάντα στο Dirt 4 φαίνεται να έχουν σχεδιαστεί με γνώμονα το ρεαλισμό. Το Renault Alpine σου ή το Subaru Impreza σου θα απαιτήσουν σειρά μαθημάτων για να τα ελέγξεις αποτελεσματικά (τουλάχιστον αν, όπως εγώ, δεν το κατέχεις το άθλημα αλλά δεν καταδέχεσαι και να παίζεις με τις βοήθειες ενεργοποιημένες), θα αντιδράσουν διαφορετικά στον πάγο, στο χώμα και στην άσφαλτο και θα κουβαλάνε μαζί τους για το υπόλοιπο της διαδρομής τα τραύματα από όλες τις φορές που ξέφυγες απ'το δρόμο για να τσακωθείς με κάποιο πετρόχτιστο φράχτη ή να φιλήσεις ένα γειτονικό κωνοφόρο. Στις ειδικές διαδρομές του Dirt δεν σε παίρνει, όπως στα Wipeout, να ξεχάσεις να επιβραδύνεις. Εδώ τα δευτερόλεπτα κερδίζονται με τις συνεχείς εναλλαγές από γκάζι σε φρένο ώστε να εκμεταλλευτείς μεν τα λιγοστά μέτρα ευθείας στον κατσικόδρομο, αλλά να πάρεις και με ασφάλεια την κλειστή στροφή, να κρατηθείς στη χιονισμένη άσφαλτο, να μην τσακίσεις το όχημά σου στις επικίνδυνες λακκούβες.
Η άλλη βασική διαφορά των δύο τίτλων είναι πως ενώ το Wipeout παραμένει πεισματικά old-school, το Dirt 4 ενσωματώνει τις τάσεις της τελευταίας δεκαετίας, συγκεκριμένα αυτή που θέλει πλέον κάθε είδος, απ'τις αθλοπαιδιές του FIFA και του Pro ως το πιστολίδι του Call of Duty, να είναι και ολίγον RPG. Δεν μιλάμε απλά για το, παραδοσιακό πια, σταδιακό ξεκλείδωμα αγώνων και την αποταμίευση με κάθε επιτυχία για την αγορά νέων αυτοκινήτων, ούτε για κάποιο θεωρητικό level που κοσμεί το προφίλ μας επιδεικνύοντας τις νίκες μας. Εδώ η διαδικασία εξέλιξης έχει εξαπλωθεί και στο management της συνολικής ομάδας που μας πλαισιώνει, από την πρόσληψη προσωπικού (μηχανικούς, συνοδηγούς, υπεύθυνους PR) ως την επαφή μας με σπόνσορες που προβάλλουν συγκεκριμένες απαιτήσεις απ'την επίδοση και τη συμπεριφορά μας. Μεγάλη σχέση με το ευγενές σπορ της οδήγησης δεν έχουν όλα αυτά αλλά, όπως λέγαμε και για το Injustice 2 πρόσφατα, προσθέτουν μια ακόμα ενδιαφέρουσα πτυχή στη διαδικασία και σε εθίζουν αποτελεσματικά.
Εκεί που απογοητεύει ελαφρώς το Dirt 4 είναι στον οπτικό τομέα, ειδικά από τη στιγμή που ο κοσμοπολίτικος χαρακτήρας του θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για ένα οπτικό υπερθέαμα τύπου Forza Horizon. Αντ'αυτού ξεκινάμε από την άχρωμη ύπαιθρο της Washington και μια μουντή αλάνα που σε κάνει ν'αναρωτιέσαι αν παίζεις όντως τίτλο τελευταίας γενιάς. Η κατάσταση βελτιώνεται όταν κερδίσεις κάποιους αγώνες και η δράση μεταφερθεί στις λίμνες της Ουαλίας και τα δάση της Σουηδίας αλλά το Dirt ποτέ δε θα σ'εντυπωσιάσει στον συγκεκριμένο τομέα. Ίσως αυτός είναι και ο σκοπός του. Με ένα ρεαλιστικότατο σύστημα ελέγχου, αληθοφανείς νόμους φυσικής και λεπτομερές σμίλεμα του περιβάλλοντος που σ'επηρεάζει σε κάθε σημείο της διαδρομής, ίσως να είναι ο τρόπος του να σου υπενθυμίσει πως δεν είσαι εδώ για να χαζεύεις τα ειδυλλιακά τοπία, αλλά για να τελειοποιήσεις τις διαφορετικές δυνατότητες οδήγησης που σου προσφέρουν.
Ποιο είναι το καλύτερο shoot 'em up της χρυσής εποχής των videogames που εκτείνεται από τα τέλη της δεκαετίας του '70 με την εξάπλωση των coin-ops που αδηφάγα καταπίναν κέρματα σε βενζινάδικα και σουβλατζίδικα ως τα μέσα των '80s όταν προσωπικοί υπολογιστές και κονσόλες άλλαξαν ριζικά τη βιομηχανία; Όσοι απαντήσατε “Space Invaders”, μετεξεταστέοι. Τα αριστουργήματα της περιόδου για το συγκεκριμένο είδος, συνδυάζοντας μια πανέξυπνη κεντρική ιδέα με άψογους μηχανισμούς, ήταν δύο: το Defender και το Robotron: 2084. Ο συνδετικός τους κρίκος, η σχεδιαστική διάνοια του δημιουργού τους, Eugene Jarvis. Δεν είναι μόνο η συμμετοχή του θρυλικού designer αλλά και το γεγονός ότι θα συνεργαζόταν με την Housemarque, εταιρεία με αξιοζήλευτη ιστορία στο είδος, που εκτόξευαν τις προσδοκίες για το Nex Machina σε τέτοια ύψη που η απογοήτευση φάνταζε ως μόνη λογική κατάληξη. Κι όμως.
Το αποτέλεσμα της κοινής τους προσπάθειας, το Nex Machina είναι twin-stick shooter, τίτλος δηλαδή όπου αντιμετωπίζεις αλλεπάλληλα κύματα εχθρών ελέγχοντας την κίνηση του χαρακτήρα σου με τον αριστερό μοχλό του controller και την κατεύθυνση των βολών του με τον δεξί. Ο σκοπός δεν είναι απλά να επιβιώσεις αλλά να κάνεις το υψηλότερο δυνατό σκορ, τάση που τα καλύτερα δείγματα του είδους φροντίζουν να ενισχύουν με σχεδόν παβλοφικό τρόπο. Το στόρυ, τα γραφικά, οτιδήποτε περιφερειακό, ξεθωριάζει όταν είσαι απορροφημένος σε ένα καλοσχεδιασμένο twin-stick shooter, κάθε στοιχείο του παιχνιδιού μετουσιώνεται σε μια ψηφιακή οντότητα που αντιλαμβάνεσαι μόνο χρηστικά, που σκοπός σου είναι να την κατατάξεις σε ένα από τα άκρα του δίπολου χρήσιμο-επιβλαβές και, σε κλάσματα δευτερολέπτου να αντιδράσεις αναλόγως, διαδικασία που θα επαναλάβεις συνεχώς, χιλιάδες φορές, σα να είσαι υπνωτισμένος, μέχρι τη λύτρωση του Game Over. Κι αν το παιχνίδι είναι πραγματικά καλοσχεδιασμένο, θα ξαναβουτήξεις στη διαδικασία πριν καν το καλοσκεφτείς.
Το Nex Machina είναι περισσότερο από “καλοσχεδιασμένο”, είναι το καλύτερο δείγμα του genre στη δεκαετία που έχει μεσολαβήσει από την κυκλοφορία του Geometry Wars 2. Ο ρυθμός είναι καταιγιστικός και τα controls ανταποκρίνονται σα να μην παίζεις με κάποιο μηχανικό controller αλλά να στέλνεις τηλεπαθητικές εντολές. Το soundtrack δε σε ταξιδεύει μόνο στις αίθουσες με τα μπλιμπλίκια τρεις δεκαετίες πριν, αλλά σου παρέχει και την απαραίτητη ηχητική υποστήριξη για να έχεις πλήρη επίγνωση του τι συμβαίνει στην οθόνη – ο πανικός των υψηλότερων επιπέδων του Nex Machina μπορεί να διαβαστεί μόνο και με τις δύο αισθήσεις, όχι μόνο με την όραση.
Το σημαντικότερο, ίσως, απ'όλα: βρίσκει αμέτρητους, ευφάνταστους τρόπους να τροποποιήσει το σκορ σου. Ειδικές ομάδες εχθρών σου δίνουν έξτρα πόντους, διάσωση αθώων αυξάνει πολλαπλασιαστές, ανακάλυψη μυστικών δίνει τη δική της ώθηση στο σκορ, όλα αυτά πρέπει αρχικά να τα αποκωδικοποιήσεις και, ακολούθως, να μάθεις να τα συνδυάζεις σαν το χορευτή που μετά από αναρίθμητες πρόβες πάει για την τέλεια απόπειρα. Μέχρι την επόμενη, τουλάχιστον. Γιατί δε θα σταματήσεις να παίζεις το Nex Machina. Επειδή κάθε σκορ μπορεί να βελτιωθεί. Επειδή σε κάθε προηγούμενη προσπάθεια σου θα εντοπίσεις το ένα λάθος που θα μπορούσες να είχες αποφύγει. Επειδή, μαζί με το Flywrench που είχαμε καλύψει πριν μερικούς μήνες, είναι ότι πιο εθιστικό σε επίπεδο μηχανισμών έχει κυκλοφορήσει φέτος.
12°
Το πρώτο Wipeout υπήρξε το απόλυτο σύμβολο της επανάστασης του κουλ που έφερε το Playsation στον χώρο των videogames. Αρκεί να συγκρίνουμε το ύφος του με το αντίπαλο δέος, τη σειρά Mario Kart, για να αντιληφθούμε πόσο απείχαν, αν όχι οι σχεδιαστικές λογικές τους, τουλάχιστον οι μάρκετινγκ διαθέσεις τους. Αντί για χαριτωμένους υδραυλικούς να τζαρτζάρουν λαμαρίνες με φιλικά μανιτάρια, εδώ έχουμε απρόσωπα, ντιζαϊνάτα αντιβαρυτικά οχήματα να ξεχύνονται με ιλιγγιώδεις ταχύτητες σε φουτουριστικές πίστες αγώνων ύπο το ακατάπαυστο techno σφυροκόπημα στρατηγικά επιλεγμένων κομματιών από Orbital, Leftfield και λοιπούς electronica κολοσσούς. Το πόστερ με το οποίο αρχικά προωθήθηκε το παιχνίδι και το οποίο απεικονίζει την τηλεπαρουσιάστρια Sara Cox αιμόφυρτη, με υπότιτλο “A Dangerous Game” θα προκαλούσε εγκεφαλικά στην καθωσπρέπει Nintendo, αλλά η Sony ήξερε τι έκανε και σε ποιο κοινό ήθελε ν'απευθυνθεί. Το ερώτημα είναι, 22 χρόνια μετά, όταν τέτοιες τακτικές εντυπωσιασμού έχουν ξεφτίσει, αξίζει ακόμα ν'ασχοληθείς με το παιχνίδι (και όχι το μάρκετινγκ φαινόμενο) Wipeout;
