Κάποτε στην Ανατολία

Ένα κονβόι από αυτοκίνητα διασχίζει δρόμους σε αχανείς ερημικές εκτάσεις. Ένα περιπολικό, ένας άντρας με χειροπέδες στιμωγμένος ανάμεσα σε άλλους στο πίσω κάθισμα. Ασήμαντες κουβέντες, ερωτήσεις στον κρατούμενο. Ψάχνουν κάτι, ένα σημείο με ένα μεγάλο δέντρο κι ένα πηγάδι. Κάτι κρύβεται εκεί. Η νύχτα πέφτει, οι προβολείς των αυτοκινήτων ανάβουν, οι κουβέντες μεταξύ των επιβατών συνεχίζονται. Αυτό που ψάχνουν είναι ένα πτώμα θα μάθουμε στη συνέχεια, αυτοί που ψάχνουν είναι αστυνομικοί, εισαγγελέας, ένας γιατρός. Αυτό που αναζητά όμως ο Τσεϊλάν είναι κάτι λιγότερο προφανές από ένα αστυνομικό μυστήριο και κάτι θαμμένο πολύ πιο βαθιά. Μέσα από τις ασήμαντες συζητήσεις, πίσω από την αργόσυρτη πάροδο του κινηματογραφικού χρόνου, μέσα από το ίδιο το τοπίο και τα πρόσωπα των πρωταγωνιστών του, το φιλμ ξεδιπλώνει διακριτικά τα πορτρέτα τους, μας βάζει στις ζωές τους, ανοίγει τη φαντασία μας στο πορτρέτο ενός τόπου που μοιάζει να τους χαρακτηρίζει. Και μαζί, χτίζει εικόνες απόλυτα κινηματογραφικές, πλάνα μιας χώρας που μοιάζει να ζει έξω από τις συμβάσεις του χρόνου, «φωτογραφικής» ομορφιάς εικόνες, όπως σταθερά κάνει ο Τσεϊλάν στις ταινίες του. Αυτά που προσφέρει το «Κάποτε στην Ανατολία» δεν είναι πολλά, και ίσως απαιτούν την υπομονή του θεατή, αλλά σου επιτρέπει να δεις καθαρά ένα κομμάτι της ανθρώπινης ύπαρξης να ανοίγεται μπροστά σου καθώς το φιλμ προχωρά. Ίσως όχι μεγάλο, μόνο όσο φωτίζουν δυο προβολείς αυτοκινήτου στο σκοτάδι, αλλά πάλι ακόμη και τόσο μπορεί να είναι αρκετό.

• ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν
• ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Γιλμάζ Ερντογάν, Τανέρ Μπιρσέλ, Αχμέτ Μουμτάζ Ταϊλάν