Φάκελος εγκληματικότητα στην Ελλάδα: Απολογισμός του 2019

Λίγες μέρες πριν από τη δημοσίευση του απολογισμού της εγκληματικότητας του 2020, έχει ενδιαφέρον πώς εξελίχθηκε η εγκληματικότητα στην Ελλάδα πριν από τις ιδιαίτερες συνθήκες της πανδημίας. Τα στοιχεία της αστυνομίας αφορούν οικονομικά αδικήματα, ηλεκτρονικά εγκλήματα, εγκλήματα σχετικά με διακίνηση και χρήση ναρκωτικών, τη διακίνηση παράτυπων μεταναστών, καθώς και ληστείες, διαρρήξεις, βιασμούς και ανθρωποκτονίες.

Το 2019 εξιχνιάστηκαν 49.269 αδικήματα του κοινού και οργανωμένου εγκλήματος, που αφορούν σε όλο το φάσμα της εγκληματικής δραστηριότητας. Συνελήφθησαν συνολικά 198.661 άτομα για αξιόποινες συμπεριφορές (χωρίς να σημαίνει ότι όλα αυτά τα άτομα κρατήθηκαν ή κρατούνται), από τα οποία 73.418 ενέχονται σε ανθρωποκτονίες, ληστείες, κλοπές (μικρές όπως εκείνες των πορτοφολιών και μεγάλες όπως εκείνες των αυτοκινήτων) και διαρρήξεις σπιτιών, αυτοκινήτων, καταστημάτων, ή σε αδικήματα σχετικά με ναρκωτικά. Καταγράφεται μείωση στις ληστείες και στις κλοπές τροχοφόρων από το 2018, ενώ αύξηση παρουσιάζουν οι κλοπές και οι διαρρήξεις. Στις άλλες κατηγορίες αδικημάτων, αισθητή μείωση εμφανίζουν οι υποθέσεις παράβασης της νομοθεσίας για την πνευματική ιδιοκτησία, οι υποθέσεις σεξουαλικής εκμετάλλευσης, οι υποθέσεις εκβίασης, οι υποθέσεις λαθρεμπορίου, οι υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας, οι υποθέσεις πλαστογραφίας. 

Το 2019 κατασχέθηκαν πάνω από 11 τόνοι κάνναβης και σημαντικές ποσότητες κοκαΐνης, ηρωίνης, δενδρυλλίων κάνναβης και λοιπών ναρκωτικών ουσιών. Όπως μπορεί κανείς να δει στο ηλεκτρονικό σύστημα Police On Line, συνελήφθησαν για σοβαρά αδικήματα και 244 άτομα, τα οποία καταζητούνταν με ευρωπαϊκά και διεθνή εντάλματα σύλληψης. Επίσης, στον τομέα της Οδικής Ασφάλειας, το 2019 καταγράφηκε μείωση των θυμάτων τροχαίων ατυχημάτων, συγκριτικά με το 2018.

Η χώρα μας διαχειρίστηκε αυξημένο αριθμό μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, με αποτέλεσμα να συλληφθούν από τις αστυνομικές και τις λιμενικές αρχές 123.710 παράτυποι μετανάστες, έναντι 93.367 το 2018, ενώ συνελήφθησαν 1.533 διακινητές παράτυπων μεταναστών, ενώ το 2018 είχαν συλληφθεί 1.653. Όσο για τη δημόσια τάξη, σύμφωνα πάντα με τα επίσημα στοιχεία της αστυνομίας, διατέθηκαν 96.409 αστυνομικοί για την ομαλή διεξαγωγή και την τήρηση της δημόσιας τάξης στις 3.101 κινητοποιήσεις, συγκεντρώσεις, συναθροίσεις και πορείες, που πραγματοποιήθηκαν σε ολόκληρη την επικράτεια. 

Το 2019 καταγράφηκαν σε όλη την επικράτεια 76 ανθρωποκτονίες, από τις οποίες οι 24 έγιναν με κίνητρο προσωπικές διαφορές – κατά κάποιον τρόπο ισχύει ο κανόνας ότι οι άνθρωποι έχουν την τάση να σκοτώνουν γνωστούς τους, όχι αγνώστους. Το 2018 είχαν καταγραφεί 95 φόνοι, από τους οποίους οι 21 είχαν κίνητρο προσωπικές διαφορές. Επίσης, διαπράχθηκαν 117 απόπειρες ανθρωποκτονίας, έναντι 124 που είχαν καταγραφεί το 2018. Εξιχνιάστηκε το 91,2% των υποθέσεων. Στη γενική κατηγοριοποίηση το 2019 σημειώνεται μικρή μείωση όσον αφορά στις ληστείες, καθώς σε όλη την επικράτεια διαπράχτηκαν 4.287 έναντι 4.358 το 2018. Οι κλοπές και οι διαρρήξεις έφτασαν τις 81.734 το 2019 έναντι 74.183 το 2018 - πάνω από τις μισές έγιναν στην Αττική, όπως συνέβαινε και το 2018, ενώ στη Θεσσαλονίκη έγιναν 17.643 έναντι 13.819 το 2018. Οι κλοπές τροχοφόρων μειώθηκαν λίγο από το 2018 αλλά ιδιαίτερα οι κλοπές δικύκλων παραμένουν στα ίδια περίπου επίπεδα.

Από τους διακινητές παράτυπων μεταναστών που συνελήφθησαν οι περισσότεροι ήταν Σύριοι και Έλληνες, αλλά συνελήφθησαν και 151 Πακιστανοί και 107 Τούρκοι. Τo 2019 πραγματοποιήθηκαν συνολικά 9.906 επιστροφές παράτυπων μεταναστών, έναντι 12.744 το 2018. 

Επιπλέον, το έτος 2019, από τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας, καταγράφηκαν 2.978 υποθέσεις εξαφανίσεων ατόμων, από τα οποία βρέθηκαν 1.697. 

Αξίζει να υπογραμμιστούν τα 665 θανατηφόρα τροχαία δυστυχήματα, 44 από τα οποία είχαν θύματα πεζούς. Τα 487 από αυτά αποδίδονται σε μέθη ή σε απόσπαση προσοχής λόγω χρήσης κινητού τηλεφώνου. Τα περισσότερα τροχαία ατυχήματα συνέβησαν στην εθνική οδό Αθηνών-Πατρών.

Τέλος, ο απολογισμός της αστυνομίας αναφέρεται στα αδικήματα στον αθλητισμό (λίγο-πολύ σταθερά συγκριτικά με το 2018), στην επιχείρηση με την κωδική ονομασία «Uncover» για την καταπολέμηση της πορνογραφίας ανηλίκων. Η γενική εικόνα δείχνει σταθερότητα με μικρές διακυμάνσεις σε όλους τους τομείς των αδικημάτων, ωστόσο, σπανίως διαπιστώνονται μεγάλες αλλαγές από χρόνο σε χρόνο – για να διακρίνουμε τις τάσεις στην εγκληματικότητα πρέπει να τη δούμε σε βάθος δεκαετίας. Εκτός από τις περιόδους όπου μεσολαβούν ειδικές συνθήκες, όπως η πανδημία το 2020, ο αριθμός των ανθρωποκτονιών, για παράδειγμα, παρουσιάζει μικρές μειώσεις και οριακές αυξήσεις από το 2010 ενώ η συμμετοχή των αλλοδαπών δραστών στη γενική εγκληματικότητα είναι πολύ υψηλή συγκριτικά με τον αριθμό τους στον πληθυσμό.