Κοσμος

Ποιος «ανακάλυψε» την Αμερική;

Η ημερομηνία που διχάζει και η επιστολή του Μεξικανού γερουσιαστή Marti Batres

takis-mixas.jpg
Τάκης Μίχας
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Άγαλμα του Χριστόφορου Κολόμβου στις ΗΠΑ

«Ο Χριστόφορος Κολόμβος δεν ανακάλυψε την Αμερική»: Η επιστολή του Μεξικανού γερουσιαστή Marti Batres και οι αντιδράσεις για την ευρωπαϊκή «ιστορική αλήθεια».

Πριν από μερικές ημέρες -συγκεκριμένα στις 12 Οκτωβρίου– οι Ευρωπαίοι γιόρταζαν την επέτειο της «ανακάλυψης» της Αμερικής από τον Χριστόφορο Κολόμβο (Cristobal Colon). Πράγματι σύμφωνα με την κρατούσα άποψη στις 12 Οκτωβρίου 1492, η Ευρώπη μέσω του Γενοβέζου πλοηγού «ανακάλυπτε» την Αμερικανική Ήπειρο. Χιλιάδες παιδιά κάθε χρόνο μαθαίνουν στα σχολεία τους αυτή την «ιστορική αλήθεια» -την οποία όμως απορρίπτουν οι περισσότεροι στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Όχι μόνο απορρίπτουν την ευρωπαϊκή άποψη ως αναληθή αλλά και ως βαθύτατα ρατσιτσική. Στο Μεξικό π.χ. όπου σήμερα η ευρωπαϊκή άποψη δημιουργεί ιδιαίτερα έντονες αντιδράσεις, το αγαλμα του Γενοβέζου ναυτικού πρόσφατα μεταφέρθηκε από το κέντρο της πρωτεύουσας σε ένα μουσείο για να «καθαρισθεί», όμως δεν είναι καθόλου σίγουρη η επάνοδός του. Αντιπροσωπευτική των αντιδράσεων που προκαλούν οι ευρωπαϊκές απόψεις για το θέμα ειναι το άρθρο του Μεξικανού γερουσιαστή Marti Batres που δημοσιεύθηκε στο El Financiero με τίτλο «Ο Χριστόφορος Κολόμβος δεν ανακάλυψε την Αμερική».

Ακολουθεί τμήμα του άρθρου του Μεξικανού γερουσιαστή:

«H άποψη ότι ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακάλυψε την Αμερική στην ουσία καταλήγει να μην αναγνωρίζει την ανθρώπινη φύση αυτών που ήδη κατοικούσαν στην Αμερική όταν έφτασαν οι Ευρωπαίοι.

Από πού κι ως πού ανακάλυψε ο Κολόμβος την Αμερική; Και οι ιθαγενείς που έμεναν ήδη εκεί δεν την είχαν ανακαλύψει όταν την αποίκησαν; Δεν είχαν πάει εκεί πριν από τον Κολόμβο; H δική τους ανακάλυψη δεν μετράει επειδή δεν ήταν Ευρωπαίοι; Δεν ήταν ίσως άνθρωποι;

Το να μετράς την ανακάλυψη της Αμερικής από το 1492 και μετά ισοδυναμεί με το να κοιτάς την ιστορία του κόσμου από τη σκοπιά των Ευρωπαίων, ευρωποκεντρικά. Αν οι Ευρωπαίοι δεν γνώριζαν αυτή την ήπειρο πριν από το 1492, ε λοιπόν δεν υπήρχε! Αν άλλοι είχαν πάει πριν απο αυτούς αυτό δεν μετράει! Ο κόσμος είναι η Ευρώπη, ο πολιτισμός είναι η Ευρώπη, η ανθρωπότητα είναι η Ευρώπη!

Οι πληθυσμοί της Αμερικής που αντάμωσαν οι Ευρωπαίοι -οι πολιτισμοί των Αζτέκων, των Μάγιας, των Ίνκας - ήδη είχαν ευρύτατες γνώσεις ιατρικής, μηχανικής, υδραυλικής, γεωργίας, μαθηματικών, αστρονομίας και άλλων κλάδων όταν έφτασαν οι Ευρωπαίοι. Και πριν από αυτούς είχαν ανακαλύψει το μηδέν στα μαθηματικά. Είχαν επίσης πολύ καλή γνώση του ηλιακού συστήματος…

Το Μέγα Τenochtitlan (σ.σ. πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας των Αζτέκων, μια από τις μεγαλύτερες πόλεις στον κόσμο με 200.000 πληθυσμό) δημιουργήθηκε 200 έτη πριν από την άφιξή τους. 6.000 έτη πριν ήδη υπήρχαν πληθυσμοί που είχαν αρχίσει να εκμεταλλεύονται το άγριο καλαμπόκι, το νεροκολόκυθο, την άγρια τσίλη, τα φασόλια. 20.000 έτη πριν από την άφιξη των Ευρωπαίων ήδη υπήρχαν διάφοροι πληθυσμοί που ζούσαν στη Μεσοαμερική.

Και 40.000 έτη πριν, κατά τη διάρκεια της εποχής των παγετώνων είχαν αρχίσει να περνάνε από τα Στενά του Bering μεταξύ της Σιβηρίας και της Αλάσκας ανθρώπινα όντα που σιγά-σιγά μετακινήθηκαν προς τα νότια. Πολλά χρόνια μετά  άλλοι απ’ αυτούς έφτασαν με σκάφη σε ορισμένα νησιά του Ειρηνικού.

Ο Χριστόφορος Κολόμβος δεν ανακάλυψε την Αμερική. Οι Ευρωπαίοι δεν ανακάλυψαν την Αμερική. Ούτε καν οι Νορβηγοί Βίκινγκς που έφτασαν πριν από τον Κολόμβο. Αυτή η Ήπειρος αποικίσθηκε από άνδρες και γυναίκες που προέρχονταν απο την Ασία.

Στις 12 Οκτωβρίου 1492 οι Ευρωπαίοι άρχισαν μια ιστορία συγκρούσεων και πλιάτσικου. Δεν ‘ανακαλύψαν’ την Αμερική».

Πάντως η Λατινοαμερικανική ήπειρος είναι τόσο γεμάτη απο συμβολικές αναφορές στον Γενοβέζο πλοηγό που θα πάρει χρόνια να μηδενισθούν:

  • Μια χώρα στην περιοχή -η Κολομβία- έχει πάρει το όνομά της απ’ αυτόν.
  • Το νόμισμα της Κόστα Ρίκα είναι το «colon»
  • To μεγαλύτερο νεκροταφείο της Κούβας ονομάζεται Colon.
  • H δεύτερη -μετά το Χονγκ Κονγκ- ζώνη ελευθέρου εμπορίου στην ακτή του Παναμά ονομάζεται «Colon» και το λιμάνι «Cristobal».
  • To πιο διάσημο θέατρο της Αργεντινής ονομάζεται Colon
  • Πλατείες, λεωφόροι, ποδοσφαιρικές ομάδες, θέατρα, κινηματογράφοι, ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί, γειτονιές, επαρχίες κλπ, σε όλη τη Λατινική Αμερική φέρουν το όνομα του Γενοβέζου θαλασσόλυκου. 

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ