Φοροδιαφυγή: Οι περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος ως έγκλημα και με ποιες ποινές τιμωρείται
Καλή σας ημέρα, σε όλη αυτήν την περίοδο της κρίσης ο ΦΠΑ είναι σταθερά ένας από τους μεγαλύτερους εφιάλτες μας. Κάθε ημέρα στον ιδιωτικό τομέα είναι ένα μαρτύριο, μετράμε τα έσοδα και κλαίμε με τα έξοδα. Τι ισχύει νομικά στις περιπτώσεις φοροδιαφυγής;
Φοροδιαφυγή συνιστά κάθε πράξη, που αποσκοπεί στην ολική ή μερική αποφυγή φορολογικής υποχρέωσης κατά παράβαση της φορολογικής νομοθεσίας. Η φοροδιαφυγή έχει διάφορες μορφές με βασικότερες τις εξής: (α) απόκρυψη εισοδημάτων, (β) εμφάνιση υπερβολικών ή εικονικών δαπανών, (γ) μη υποβολή ή η ανακριβής υποβολή φορολογικών δηλώσεων, (δ) μη απόδοση ΦΠΑ, και (ε) νόθευση βιβλίων και στοιχείων.
Το ποινικό αδίκημα της φοροδιαφυγής προβλέπεται στο άρθρο 66 του Ν. 4174/2013 «Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας» [ΚΦΔ]. Προστατευόμενο έννομο αγαθό του άρθρου 66 του Ν. 4174/2013 είναι η εξασφάλιση της απαίτησης του Δημοσίου στο φορολογικό έσοδο, ενώ στην περίπτωση της μη απόδοσης ΦΠΑ έννομο αγαθό θεωρείται η ήδη ενεστώσα περιουσία του Δημοσίου.
Βάσει νόμου, έγκλημα φοροδιαφυγής διαπράττει όποιος με πρόθεση (άρθρο 66 § 1 του ΚΦΔ):
Προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή φόρου εισοδήματος, ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) ή ειδικού φόρου ακινήτων (ΕΦΑ), αποκρύπτει από τα όργανα της Φορολογικής Διοίκησης φορολογητέα εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή ή περιουσιακά στοιχεία, ιδίως παραλείποντας να υποβάλει δήλωση ή υποβάλλοντας ανακριβή δήλωση ή καταχωρίζοντας στα λογιστικά αρχεία εικονικές (ολικά ή μερικά) δαπάνες ή επικαλούμενος στη φορολογική δήλωση τέτοιες δαπάνες, ώστε να μην εμφανίζεται φορολογητέα ύλη ή να εμφανίζεται αυτή μειωμένη.
Προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή του φόρου προστιθέμενης αξίας, του φόρου κύκλου εργασιών, του φόρου ασφαλίστρων και των παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων, τελών ή εισφορών, δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς ή συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς αυτούς, καθώς και όποιος παραπλανά τη Φορολογική Διοίκηση με την παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών ή με την αθέμιτη παρασιώπηση ή απόκρυψη αληθινών γεγονότων και δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς ή συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς αυτούς ή λαμβάνει επιστροφή, καθώς και όποιος διακρατεί τέτοιους φόρους, τέλη ή εισφορές,
Προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή φόρου πλοίων δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς στο Δημόσιο το φόρο αυτόν.
Το έγκλημα φοροδιαφυγής τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών (άρθρο 66 § 3 του ΚΦΔ) :
α) αν ο φόρος που αναλογεί στα φορολογητέα εισοδήματα ή στα περιουσιακά στοιχεία που έχουν αποκρυβεί υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ ανά είδος φόρου, ή
β) αν το προς απόδοση ποσό του κύριου φόρου, τέλους ή εισφοράς που δεν αποδόθηκε ή αποδόθηκε ανακριβώς ή επεστράφη ή συμψηφίστηκε ή εξέπεσε ή διακρατείται υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος (αα) τις πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ, εφόσον αφορά φόρο προστιθέμενης αξίας ή (ββ) τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ ανά είδος φόρου, τέλους ή εισφοράς σε κάθε άλλη περίπτωση.
Επιβάλλεται κάθειρξη αν το ποσό του φόρου, τέλους ή εισφοράς της προηγούμενης παραγράφου υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ, εφόσον αφορά φόρο προστιθέμενης αξίας, ή τις εκατό πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ σε κάθε άλλη περίπτωση φόρου, τέλους ή εισφοράς (άρθρο 66 § 4 του ΚΦΔ).
Για την επιμέτρηση της ποινής λαμβάνεται υπόψη το ύψος του ποσού που αποκρύφτηκε ή δεν αποδόθηκε και η διάρκεια της απόκρυψης ή μη απόδοσης ή ανακριβούς απόδοσης ή διακράτησης. Η μεταχείριση από τον δράστη ιδιαιτέρων τεχνασμάτων συνιστά επιβαρυντική περίσταση (άρθρο 66 § 6 του ΚΦΔ).
