Η παρακολούθηση του τραπεζικού λογαριασμού, τα λειτουργικά και προσωπικά έξοδα, τα ακίνητα και κινητά περιουσιακά στοιχεία, η ταμειακή ρευστότητα και φυσικά το είδος του επαγγέλματος, η διάρκεια και ο τόπος της έδρας θα είναι κύρια κριτήρια προσδιορισμού του εισοδήματος για τον επιχειρηματία και τον ελεύθερο επαγγελματία. Το εισόδημα θα είναι πλέον τεκμαρτό, όπως και ο καταρχήν φόρος που θα επιβάλλει η εφορεία. Αλλάζει επίσης ριζικά ο τρόπος ελέγχου, καθώς και το όριο της δεκαετίας για τα βιβλία. Αυτά προβλέπουν, μεταξύ άλλων, οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις, σχέδιο των οποίων αφέθηκε να διαρρεύσει. Οι αποφάσεις, που υλοποιούν ψηφισμένη νομοθεσία και θεωρείται ότι κινούνται στην κατεύθυνση του μοντέλου των ΗΠΑ, θα δοθούν επίσημα στη δημοσιότητα σήμερα ή αύριο.
Αναλυτικότερα, με τις καινούργιες υπουργικές αποφάσεις:
1. Θεσπίζεται νέο πλαίσιο για τους φορολογικούς ελέγχους. Θα προβλέπει την καθιέρωση ενός νέου συστήματος επιλογής υποθέσεων για τακτικό φορολογικό έλεγχο, το οποίο θα βασίζεται αποκλειστικά σε μεθόδους και κριτήρια ανάλυσης κινδύνου. Οι επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα που θα επιλέγονται κάθε χρόνο για έλεγχο στις φορολογικές τους δηλώσεις θα προέρχονται από συγκεκριμένους καταλόγους που θα καταρτίζονται με βάση αντικειμενικά κριτήρια επιλογής. Τα κριτήρια αυτά θα εκφράζουν τον βαθμό επικινδυνότητας των υποθέσεων, δηλαδή το κατά πόσο μεγάλες είναι οι πιθανότητες να κρύβεται φοροδιαφυγή πίσω από συγκεκριμένη οικονομική συμπεριφορά που διαπιστώνεται.
2. Ενεργοποιούνται νέες μέθοδοι έμμεσου ή τεκμαρτού προσδιορισμού των ακαθαρίστων εσόδων και των καθαρών εισοδημάτων των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών. Οι φοροελεγκτές θα προσδιορίζουν τα φορολογητέα ακαθάριστα έσοδα και εισοδήματα των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών με βάση πληροφορίες που θα συλλέγουν για την πραγματική τους ρευστότητα, το επίπεδο διαβίωσής τους και την περιουσιακή τους κατάσταση. Η απόφαση θα ορίζει τις διαδικασίες συλλογής πληροφοριών και διασταυρώσεων με τις οποίες τα φορολογητέα ακαθάριστα έσοδα και καθαρά εισοδήματα των ελεγχόμενων επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών θα προσδιορίζονται με βάση τις καταθέσεις τους στις τράπεζες, τις λοιπές μορφές αποταμιεύσεων (μετοχές, ομόλογα κλπ.), τα ακίνητα και κινητά περιουσιακά στοιχεία τους και τις δαπάνες διαβίωσής τους. Στο πλαίσιο των νέων αυτών ελεγκτικών διαδικασιών θα προβλέπεται η δυνατότητα άμεσης άρσης του τραπεζικού απορρήτου ενώπιον των φορολογικών αρχών και το δικαίωμα των αρμοδίων υπαλλήλων να ελέγχουν εξονυχιστικά τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών των φορολογουμένων. Η εφορία θα προσδιορίζει το συνολικό φορολογητέο εισόδημα και θα επιβάλλει τεκμαρτό φόρο ανεξάρτητα από τα δεδομένα που έχει εμφανίσει ο φορολογούμενος στις φορολογικές του δηλώσεις. Μάλιστα θα συντάσσεται νέο εκκαθαριστικό σημείωμα με το πρόσθετο φόρο και οι ελεγκτικές αρχές θα ειδοποιούν τον υπόχρεο για την καταβολή του φόρου ή σε περίπτωση ένστασής του να αποδείξει ότι τα πραγματικά του εισοδήματα είναι χαμηλότερα από αυτά που προσδιόρισε η εφορία.
3. Καταργείται η υποχρέωση να ελέγχονται όλες οι φορολογικές δηλώσεις των επιχειρήσεων για τα τελευταία 10 χρόνια. Θεσπίζεται ένα νέο σύστημα με το οποίο θα καθιερώνεται η υποχρέωση ελέγχου μίας μόνο χρήσης και η επέκταση του ελέγχου σε μία ή περισσότερες προηγούμενες χρήσεις μόνο στην περίπτωση που εντοπίζονται ουσιαστικές φορολογικές παραβάσεις για τις οποίες υπάρχουν υπόνοιες ότι έχουν διαπραχθεί και στις παλαιότερες διαχειριστικές περιόδους. Στο πλαίσιο αυτό οι φορολογικές αρχές θα έχουν το δικαίωμα να ανατρέξουν σε όσες προηγούμενες χρήσεις κρίνουν αναγκαίο και όχι υποχρεωτικά στις 9 προηγούμενες.
4. Με άλλες δύο αποφάσεις θα αποσαφηνίζονται λεπτομέρειες της ρύθμισης για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων χρεών και θα προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις για την διαγραφή χρεών προς το δημόσιο τα οποία χαρακτηρίζονται «ανεπίδεκτα είσπραξης.
19°
