Όταν ακούς μαζί στην ίδια πρόταση, ή μάλλον στην ίδια συναυλία, γαλλική μπαρόκ και αμανέδες, σίγουρα παραξενεύεσαι. Πώς μπορούν να ταιριάξουν αυτά τα δύο φαινομενικά αταίριαστα μουσικά είδη σε μία παράσταση; Σε αυτό μας απάντησε ο τσεμπαλίστας και μαέστρος της ορχήστρας Latinitas Nostra Μάρκελλος Χρυσικόπουλος με τον οποίο μιλήσαμε λίγο πριν την παράσταση «…αφού σε λίγο θα πλαγιάζω μες στο χώμα…» στην κεντρική σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών.
«Η ιδέα γι’ αυτή την παράσταση άρχισε να ζυμώνεται εδώ και τρία χρόνια, από τα θερινά σεμινάρια του μουσικού χωριού στον Άγιο Λαυρέντη του Πηλίου. Εκεί, ήρθαμε σε επαφή με παραδοσιακά όργανα όπως το κανονάκι και το ούτι, έγινε μια ωραία ανταλλαγή ιδεών. Μπορέσαμε να αφουγκραστούμε τον ήχο διαφορετικών μουσικών οργάνων, να δοκιμάσουμε προτάσεις και συνδυασμούς απίθανους …. Στην παράσταση βέβαια δεν πάμε να φτιάξουμε ένα υβριδικό είδος μουσικής. Υπάρχουν σημεία που είναι καθαρά μπαρόκ και σημεία που είναι καθαρά ρεμπέτικο. Ωστόσο, κάποιες στιγμές αυτά τα δύο συνενώνονται».
Ο τίτλος της παράστασης μπορεί να ακούγεται κάπως μακάβριος, είναι όμως πολύ ταιριαστός με το πνεύμα: «Η ημέρα της παράστασης (Παρασκευή 3 Απριλίου) συμπίπτει με τη Μεγάλη Παρασκευή των καθολικών. Ο μουσικός αυτός διάλογος πραγματεύεται τα θεία και τα ανθρώπινα πάθη. Ο τίτλος προέρχεται από ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Ιώβ, ο οποίος παραπονιέται στο Θεό ότι είναι αδύναμος, άρρωστος, κουρασμένος. Όλο αυτό μου θύμισε ρεμπέτικο στίχο».
Προσπαθώ να βρω κοινά ακούσματα ή κοινά σημεία, αλλά μάλλον κάτι τέτοιο δεν είναι απαραίτητο: «Κοινά ακούσματα μπορεί να μην υπάρχουν, υπάρχουν όμως κοινά σημεία στην οπτική γωνία. Υπάρχει και στα δύο είδη μια αρχοντιά. Ακόμα, μπορεί πολλές φορές οι πιο φρικιαστικές, αν θέλετε, εικόνες να μην εκφέρονται πάντα με τον πιο σκοτεινό τρόπο».
Έτσι, η παράσταση μπορεί να ακουστεί ως ένας «ευδαιμονικός ματζόρε τόνος», όπως τονίζει ο Μάρκελλος Χρυσικόπουλος, σε μια σύγκλιση Δύσης και Ανατολής (αυτό υποδεικνύει άλλωστε και ο τίτλος της ορχήστρας «Latinitasnostra»: η καθ’ ημάς Εσπερία) και μέσα από ένα ταξίδι που μπορεί να μας πάει από τη ChapelleRoyale σε ένα τεκέ του Πειραιά.
Αυτό που επίσης προκαλεί το ενδιαφέρον είναι η ανάμειξη μουσικών οργάνων όπως βιολόνε, τσέμπαλο και θεόρβη με κανονάκι και ούτι. Δεδομένου ότι τις περισσότερες φορές όσα φαίνονται ασύνδετα ή οξύμωρα δίνουν τελικώς το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, πιστεύω ότι έχουμε να περιμένουμε πολλά από την παράσταση αυτή. Αλλά και από το σχήμα αυτό στο μέλλον.
Info: Latinitas nostra
Το μεταβλητό συγκρότημα LatinitasNostra ιδρύθηκε από την Εταιρεία Συναυλιών Φόρμιγξ, με καλλιτεχνικό διευθυντή τον μαέστρο και τσεμπαλίστα Μάρκελλο Χρυσικόπουλο. Αποσκοπώντας στην προβολή των άμεσων ή έμμεσων ελληνικών επιδράσεων στη διαμόρφωση της δυτικής μουσικής δημιουργίας οι δραστηριότητα του LatinitasNostra φέρνει κοντά μουσικούς που καλλιεργούν το χαρακτηριστικό πνεύμα ελευθερίας, υπερβολής και θεατρικότητας που διαπνέει την εποχή του μπαρόκ. Η ονομασία LatinitasNostra ή «Η καθ’ ημάς Εσπερία» χρησιμοποιήθηκε συμπληρωματικά προς την «Καθ’ ημάς Ανατολή» για να υποδηλώσει δύο αλληλοσυμπληρούμενες εκφάνσεις του ελληνισμού κατα τον 17ο και 18ο αιώνα. Ο όρος αφορά τις ακμάζουσες ελληνικές κοινότητες της περιόδου στο Λονδίνο, στη Βενετία, τη Βιέννη, τη Μασσαλία, στο Μόναχο κ.ο.κ. καθώς και τη συνεισφορά των αντίστοιχων ελληνικών παροικιών στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή των παραπάνω πόλεων. Το σύνολο έκανε την πρώτη του εμφάνιση στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το 2009 με την πρώτη αναβίωση της όπερας Ολυμπιάδα του Α. Caldara σε ημισκηνοθετημένη μορφή, συνδυάζοντας το αρχικό λιμπρέττο του P. Metastasio με την απόδοσή του στα Ελληνικά από τον Ρήγα Φεραίο (1799), Το 2011 στο Φεστιβάλ Αθηνών παρουσιάσαν την όπερα του Cl. Monteverdi “Η Στέψη της Ποππαίας”. Η συνάντηση με τον Ευ. Βούλγαρη και την Ανατολή εγκαινιάστηκε με την παράσταση "Ένας Άγγλος Ταξιδευτής στο Λεβάντε" (Φεστιβάλ Αθηνών 2013) βασισμένη σε αφηγήσεις άγγλων περιηγητών της Ελισσαβετιανής εποχής που επισκέφτηκαν την Κωνσταντινούπολη . Η σταθερή συνεργασία του συγκροτήματος με την μεσόφωνο R. Basso αποτυπώθηκε σε μία ηχογράφηση ιταλικών Lamenti που κυκλοφορεί από την Naïve έχοντας αποσπάσει εξαιρετικές κριτικές απο τον διεθνή τύπο ενώ ο δίσκος “Dilettanti” με τον Ισπανό κοντρατενόροX. Sabata βραβεύτηκε με την διάκριση «MelòmanodeOro».
12°
