Σκηνοθέτησε δύο μεγάλες θεατρικές επιτυχίες, που δικαίως επαναλαμβάνονται. Η μία αναφέρεται στο παρελθόν και η άλλη στο ελληνικό παρόν. Και οι δύο όμως προ(σ)καλούν το θεατή να πάρει θέση.
Γιοι και κόρες
«Συνειδητοποίησα με το θάνατο του παππού μου πως ελάχιστα γνωρίζουμε για τη ζωή των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας. Έτσι, έφερα στην ομάδα μας το 2011 την πρόταση να συλλέξουμε αφηγήσεις ηλικιωμένων – καταλήξαμε σε 85 ιστορίες, μέσω των οποίων ξετυλίγεται και η Ιστορία της Ελλάδας. Όποτε συνειδητοποιούσαμε πως οι αναμνήσεις τούς έφερναν σε δύσκολη θέση, αφήναμε την ιστορία τους και πηγαίναμε παρακάτω. Σ’ ένα σπίτι στη Θεσσαλονίκη, όπου σε όλους τους τοίχους υπήρχαν μετάλλια από αγώνες, η κυρία του σπιτιού μιλούσε συνέχεια, σε ενεστώτα χρόνο, για τα 2 παιδιά της – μετά έμαθα από τον εγγονό της πως είχαν πεθάνει και τα δύο. Κάποιες από τις 12 ιστορίες της παράστασης είναι συμπίλημα διαφορετικών αφηγήσεων. Η ιστορία των Κεφαλλονιτών που περιγράφουν την ημέρα του σεισμού, ενώθηκε με τις αφηγήσεις αυτών που "νοίκιασαν" τα σπίτια τους για να γυριστεί "Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι".
Θέλαμε να βρούμε μια καινούρια γλώσσα αφήγησης· το πώς λέμε μια ιστορία ώστε να ακουστεί ενδιαφέρουσα, χωρίς μελοδραματισμούς. Στο θέατρο παίζουμε πολύ συναισθηματικά. Οι αληθινοί αφηγητές μάς έδειξαν άλλο δρόμο αφήγησης. Κανένας τους δεν ήταν δραματικός ή μίζερος. Μας έδειξαν πως υπάρχει ποίηση στη ζωή. Βλέποντας την έκπληξή μας, ο κύριος που πήγε με τη βέσπα από την Ελλάδα στη Γερμανία, προκειμένου να αποκαλύψει τον έρωτά του σε μια Ελληνίδα, είπε, με πολύ φυσικό τρόπο: "Μα αφού την αγαπούσα!".
Όσοι έζησαν όντως δύσκολα χρόνια, και η ζωή τους σημαδεύτηκε από ανθρώπινες απώλειες, αποδείχθηκαν οι πιο συμπαγείς αφηγητές. Ξέρουν πως η ζωή βρίσκει τελικά τον τρόπο της. Μας δείχνουν πως έχουμε χάσει το μέτρο της αξιολόγησης των δυσκολιών. Σ’ ένα χωριό ζει μια οικογένεια κοντά στο σπίτι αυτού που στην Κατοχή κατέδωσε μέλη της κι αυτά τουφεκίστηκαν. Πολλά χρόνια αργότερα, όταν ο τελευταίος έχασε το παιδί του, πήγε στην οικογένεια και αποκάλυψε πως αυτός ήταν ο καταδότης. "Το ξέραμε", ήταν η απάντησή τους, "αλλά δεν ήξερες τι έκανες". Αυτοί οι άνθρωποι σήμερα έχουν φιλικές σχέσεις.
Σχεδόν όλοι οι πραγματικοί αφηγητές έχουν έρθει κι έχουν δει την παράσταση. Στον καθένα τους επενεργεί διαφορετικά. Άλλοι κλαίνε και άλλοι ανακαλύπτουν πράγματα για τον εαυτό τους. Μια κυρία ήρθε και μας είπε: "Βλέποντας τη ζωή μου επί σκηνής κατάλαβα πόσα λάθη έκανα κι εγώ". Ένας κύριος μάς αποκάλυψε: "Είμαι η... κόρη της ιστορίας με τα ναρκωτικά. Συνειδητοποίησα πόσα πράγματα έκανε η μητέρα μας για εμάς".
Τελικά, το νήμα που μπορεί να συνδέει τις ιστορίες είναι η αναζήτηση ενός συντρόφου. Εκτός από τους μετανάστες που στις ιστορίες τους πρόκριναν την απόκτηση χρήματος, όλοι οι υπόλοιποι, ανεξάρτητα από δυσκολίες και απώλειες, μιλούσαν για τον έρωτα. Γι’ αυτό και ο υπότιτλος της παράστασης: "Μια παράσταση για την αναζήτηση της ευτυχίας"».
Θέατρο του Νέου Κόσμου, Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Νέος Κόσμος, 210 9212.900
«Σκηνοθετώ το ένα από τα δύο μονόπρακτα που το Εθνικό θέατρο ανέθεσε σε 2 συγγραφείς να γράψουν, με θέμα τον ξένο, και παρουσιάζονται μαζί [σ.σ. μαζί με το “Αόρατη Όλγα” κάτω από τον τίτλο “Ξένος”]. Η Λένα Κιτσοπούλου έγραψε για έναν τουρίστα που πέφτει θύμα βίας Ελλήνων. Το πρώτο που με συγκίνησε σ’ αυτό το έργο είναι η προφορικότητά του. Σχεδόν δεν πιστεύεις πως υπάρχει από πίσω κείμενο – νομίζεις πως βλέπεις ανθρώπους που γνωρίζουν απλώς τη συνθήκη και μιλούν εκεί μπροστά μας. Τρεις σημερινοί Έλληνες, για τους οποίους δεν ξέρουμε τίποτα, καλούν στο σπίτι τους έναν τουρίστα για να περάσουν το βράδυ μαζί. Θέλουν να του δείξουν τι σημαίνει ελληνική φιλοξενία – θα καταλήξει σε αγριότητα.
Το μεγάλο ενδιαφέρον είναι πως οι τρεις Έλληνες δεν εμφανίζουν κάποιες ιδιαίτερες ρατσιστικές συμπεριφορές, ώστε να δικαιολογείται η εξέλιξη. Στην αρχή γελάς μαζί τους. Μέχρι που αρχίζει η ανατροπή. Υπάρχουν πολλοί θεατές που δεν το αντέχουν. Νιώθουν προδομένοι από τη μεταστροφή των ηρώων, γιατί σχεδόν έχουν ταυτιστεί μαζί τους.
Μπορεί να πει κάποιος πως είναι ένα προβοκατόρικο έργο, αλλά στην τελική ίσως έτσι να πρέπει να γίνεται προκειμένου να αφυπνιστούν συνειδήσεις. Δεν θέλω να κάνω εύκολη πολιτική ανάλυση. Σίγουρα οι κοινωνικές συνθήκες βοηθούν στο να ενισχυθούν φαινόμενα όπως αυτό της Χρυσής Αυγής, αλλά δεν φτάνει αυτό, γιατί στους κόλπους της βρέθηκαν και άνθρωποι χωρίς οικονομικά προβλήματα. Νομίζω πως το έργο θέλει να δείξει ότι όσο συμπεριφερόμαστε ως κλειστό έθνος, που δεν θέλει να επικοινωνήσει με τους άλλους, άρα αντιμετωπίζει όλους τους ξένους ως δυνάμει εχθρούς, εύκολα μπορούμε να καταλήξουμε σε βίαιες συμπεριφορές, προκειμένου να πείσουμε τον άλλο πως πρεσβεύουμε το σωστό. Στη θέση του έθνους μπορείς να βάλεις οποιοδήποτε περίκλειστο σύστημα ή μια φανατισμένη ομάδα».
Θησείον - ένα θέατρο για τις τέχνες, Τουρναβίτου 7, Ψυρρή, 210 5255.444, από 3/10
14°
