Στη stand-up comedy «Η Ιστορία του ελληνικού έθνους... αλλιώς!» ο Σίλας Σεραφείμ τα βάζει με «πατριωτικά» κλισέ και δεν διστάζει να θέσει δύσκολες ερωτήσεις (και να ψάξει τις απαντήσεις), όπως: Ο χειρότερος εχθρός του Έλληνα είναι ο εαυτός του και το μόνο που μαθαίνουμε από τη Ιστορία είναι ότι επαναλαμβάνεται;
Όμως από πού ξεκίνησε η ιδέα, τι κρύβει η κατασκευή της και τι έγινε με τις αντιδράσεις που προκάλεσε η αφίσα της παράστασης; Τον ρωτήσαμε και μας απάντησε.
«Ήταν μια ενδιαφέρουσα διαδρομή που έκανα από το Γενάρη μέχρι τον Μάιο ‒ μετά από 5 draft, έγινε ένας στανταπικός μονόλογος που μπορούσε να σταθεί αξιοπρεπώς σε ένα φεστιβάλ stand-up κωμωδίας, όπως αυτό του Gazarte. Η ιδέα γεννήθηκε το 2011 που είδα το "Long Story Short" του Colin Quinn, σε σκηνοθεσία J.Seinfeld, και σκέφτηκα να κάνω την ελληνική ιστορία stand-up comedy. Άργησα λίγο αλλά τελικά τα κατάφερα. Ευτυχώς που μπήκαν τα «στοιχήματα», οι παροτρύνσεις και τα deadlines από φίλους και συνεργάτες. Ο Jason Kaldis είχε την ιδέα να την παρουσιάσω στο φεστιβάλ. Ο Λάμπρος Φισφής μου έδωσε το main stage και την ευκαιρία να καταστραφώ μια για πάντα, καθώς είναι σπάνιο να βγεις με νέο κείμενο στανταπ 75 λεπτών και να το πρωτοπαρουσιάσεις χωρίς να έχεις ιδέα τι αντίκτυπο έχει (αστειεύομαι φυσικά, ως προς την πρόθεση του Λάμπρου – τα άλλα ισχύουν κανονικά). Όλα πήγαν καλά.
» Ωστόσο, παρότι αφηγούμαι κωμικώς την ιστορία μας, διαπίστωσα από τις παραστάσεις της Θεσσαλονίκης ότι το έργο έχει βάθος κι επιδρά σε δεύτερο και τρίτο χρόνο στον κόσμο. Δεν είναι σπάνιο ο δημιουργός ενός καλλιτεχνικού έργου να μην ξέρει όλες τις δυναμικές που αναπτύσσονται και την επίδρασή τους στο κοινό α λα grosso modo, σε ένα stand-up ξέρεις τα όρια. Εδώ τα πράγματα ξεφεύγουν διότι οι χιουμοριστικές και σατιρικές ανατροπές πατάνε πάνω σε χαραγμένους κώδικες τους οποίους καλείσαι να αναδιατάξεις, χρησιμοποιώντας όλες τις τεχνικές τους χιούμορ. Γενικεύσεις, απλουστεύσεις, αναγωγές και παρομοιώσεις, χρωματίζουν και σμιλεύουν το έργο, ωστόσο η δύναμη του προέρχεται από την Ιστορία αυτή καθαυτή. Επιπλέον η συμπλήρωση του Μαρξ, στην παρατήρηση του Έγκελς περί επανεμφάνισης προσωπικοτήτων και γεγονότων στην Ιστορία, όπως το διατύπωσε στη 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου του Βοναπάρτη, περί τραγωδίας και φάρσας δηλαδή, δεν είναι απλώς εμφανής αλλά ουσιαστικά πρόκειται για απανωτά ριμέικ, που αναπόδραστα και μοιραία, επαναλαμβάνει κάθε γενιά, σε κάθε ιστορικό κύκλο.
» Η Ιστορία διδάσκει πως οι άνθρωποι δε διδάσκονται από την Ιστορία (Χέγκελ), γιατί είναι ανιστόρητοι. Βλέποντας κάποιος την παράσταση, θα γελάσει μεν αλλά φεύγοντας, αν είναι στοιχειωδώς ένας νηφάλιος θεατής και πολίτης, θα προβληματιστεί με τις αναντίρρητες αλήθειες που άκουσε και τις οποίες πρέπει να διαχειριστεί συνεχίζοντας να ζει σε αυτή τη χώρα. Εκτός κι αν για παράδειγμα η μετονομασία του επιβληθέντος Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου, για την αποπληρωμή των πολεμικών αποζημιώσεων του 1897, σε “Διεθνής Οικονομική Επιτροπή” ‒γιατί Έλεγχο δε σηκώνουμε κι είναι κακιά λέξη‒, δε θυμίζει σε κανέναν την μετονομασία της “Τρόικα” σε “Θεσμοί”.
» Ως εκ τούτου η παράσταση είναι πατριωτική διότι “το έθνος πρέπει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθές” (Δ.Σολωμος). Είναι πατριωτική αλλά όχι για εθνικόφρονες και πατριδοκάπηλους. Γιατί ο πατριωτισμός ως πολιτική αρετή, είναι πιθανόν το πιο ισχυρό αντίδοτο στον εθνικισμό. Ένα από τα συμπεράσματα της παράστασης είναι η επαναλαμβανομένη διαπίστωση πως ο φασισμός έρχεται να “διορθώσει” την κακή Δημοκρατία. Η κακή δημοκρατία όμως δε διορθώνεται με καλό φασισμό. Έτσι ήρθαν οι απριλιανοί το '67, τα ίδια λένε και τα παιδιά τους σήμερα, οι χρυσαυγίτες. Ο τρόπος να θωρακίσουμε την ελευθερία μας λοιπόν, είναι να περάσουμε απ’ τη Δημοκρατία των φίλων, στη Δημοκρατία των θεσμών.
» Κάποιες ελάχιστες αντιδράσεις, προήλθαν από ανόητους, που εκτός του ότι δεν έχουν δει το έργο, σχολίασαν αρνητικά την αφίσα, ενώ εφευρίσκοντας νόμους και υποδυόμενοι τους εισαγγελείς, κατέληξαν ότι είναι προσβλητική. Τρίχες κατσαρές. Η ελληνική ιστορία είναι γεμάτη πολέμους, εξού και τα αίματα στη σημαία. Σε κάθε περίπτωση αν δεν γνωρίζουν –που δε γνωρίζουν‒ από σημαίνοντα και σημαινόμενα, ας έχουν ως απάντηση αυτό που είπε ο Κουρμπέ σε μια κυρία, που άρχισε να ωρύεται σε μια έκθεση του με γυμνά, “πώς κάνετε έτσι μαντάμ, μπογιές είναι”. Επιπροσθέτως, επειδή αμφιβάλλω αν γνωρίζουν περί συνταγματικού πατριωτισμού κατά Χάμπερμας, το πατριωτόμετρο για να το βγάλουν να μετρηθούμε, θα πρέπει να ξέρουν το βιογραφικό μου. Εε, δεν το ξέρουν».
19°
