Υπέροχες εικόνες μέσα από την καρδιά της πιο βαθιάς ανθρώπινης σχέσης. Μητέρες και κόρες, σε ένα φωτογραφικό ταξίδι χωρίς όρια. Επειδή η ομορφιά υπάρχει, και επειδή συχνά η κάμερα μπορεί να πει όσα τα λόγια δυσκολεύονται να εκφράσουν. Επειδή στον πυρήνα της σχέσης μητέρας - κόρης κρύβεται ο συγκλονιστικότερος δεσμός και ταυτόχρονα μια συνύπαρξη με αμφίδρομες επιρροές, για αυτούς αλλά και τόσους άλλους λόγους είναι τόσο καίρια τα καλλιτεχνικά κόνσεπτ σαν το «Desmoi» The Mother - Daughter project της Villy Calliga.
Η δημιουργός ζει και φωτογραφίζει στην Αθήνα, αλλά «με την αίσθηση της ελάχιστης προσωρινότητας του τόπου και του τρόπου». Η ίδια περιγράφει το τελευταίο της portfolio ως εξής: «Στον πυρήνα της σχέσης μητέρας - κόρης κρύβεται ένας βαθύς δεσμός, συνταρακτικότερος όλων όσων βιώνει η κόρη-παιδί. Ένας δεσμός που με τα μάτια της μητέρας, εκτός από στοργική αγάπη εμπεριέχει τον αρχετυπικό μηχανισμό μεταβίβασης των μυστηρίων της γυναικείας φύσης. Η σχέση αυτή δημιουργεί αμφίδρομες επιρροές, καθώς για την κόρη λειτουργεί ως βάση για τη σχέση με τον ίδιο της τον εαυτό, δίνει σχήμα στο μέλλον και παράλληλα αντανακλά αδιάλειπτα το παρελθόν της μητέρας. Όχι μόνο το παρελθόν της ατομικότητας της κάθε μητέρας αλλά το οικογενειακό φαντασιακό σαν μία κληρονομιά πολιτισμού, κοινωνικής φόρμας και ιστορίας. Η σχέση είναι τελικά το αφήγημα αλλεπάλληλων γενεών, όχι σαν μία γεωμετρία της ευθυγραμμίας, αλλά σαν ελλειπτική ψυχαναλυτική έκφραση, των αέναων υπαρξιακών αγωνιών. Το “DesMoi” The Mother - Daughter project είναι η φωτογραφική αποτύπωση αυτής της εμβληματικής σχέσης όπως βιώνεται σε ανύποπτες στιγμές της καθημερινότητας».
Στη σειρά φωτογραφιών «Desmoi», η Villy Calliga ανατέμνει με ήρεμη στοχαστικότητα το απόκρυφο και μεγαλειώδες αυτό μυστήριο, το μυστήριο της πιο ζεστής, σπαρακτικής σχέσης της ζωής. Η δημιουργός μίλησε για τη δουλειά της στην Athens Voice.
Τι ενέπνευσε το Mother – Daughter φωτογραφικό σας πρότζεκτ; Πότε ξεκινήσατε να δουλεύετε τις πρώτες λήψεις του και σε ποια στιγμή αρχίσατε να το βλέπετε σαν κόνσεπτ με δική του υπόσταση;
Φωτογραφίζω από παιδί. Τα τελευταία δέκα χρόνια επαγγελματικά, με πολλούς πειραματισμούς πάνω στις τεχνικές. Όμως το τελευταίο διάστημα το ενδιαφέρον μου μετατοπίζεται σε μία πιο κοινωνιολογική και ταυτόχρονα πιο ψυχαναλυτική ματιά. Ήθελα οι λήψεις να γίνουν μικρά προσωπικά αφηγήματα, που θα ακουμπούσαν λεπτές αποχρώσεις των ανθρώπινων σχέσεων. Το Desmoi, The Mother - Daughter project είναι η πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά αυτής της περιόδου, που δουλεύτηκε το τελευταίο χρόνο. Από την αρχή το είδα έτσι, σαν μία αυτόνομη φωτογραφική εξιστόρηση. Η πολυσήμαντη σχέση μητέρας - κόρης, που κινείται ταλαντευόμενη μεταξύ θριάμβου, συγκλονισμού και τραγικότητας, φαίνεται να έπρεπε να αποτυπωθεί πρώτη ως προσωπική κατάθεση, πάντως πηγαία και αυθόρμητα και σίγουρα με βιωματική συναίσθηση ζώντας και η ίδια μέσα στους δύο αρχετυπικούς ρόλους.
Από πού προέρχονται τα μοντέλα σας; Από τον άμεσο περίγυρο; Τελικά, είναι ευκολότερο να φωτογραφίζει κανείς οικεία πρόσωπα;
Εξ αρχής ήξερα πως τα πρόσωπα δεν θα έπρεπε να είναι μοντέλα, αλλά γυναίκες της όντως πραγματικότητας. Προσκάλεσα μητέρες και κόρες σε ένα open call, στο διαδίκτυο. Ήθελα να μπω στο project αποστασιοποιημένη από προσωπικά συναισθήματα και ταυτίσεις. Ήθελα να κυνηγήσω με τον φακό, εφόσον μπορούσα, τις λεπτές αποχρώσεις της στιγμής. Και μάλιστα εκείνες τις πρώτες στιγμές, εκεί που η αμηχανία είναι ακόμη ζεστή, που η αλήθεια διατηρεί τον συγκλονισμό.
Ποιο είναι το δυσκολότερο έργο ενός φωτογράφου απέναντι σε μοντέλα που δεν έχουν επαγγελματική σχέση με τον φακό; Σπάει εύκολα ο πάγος;
Μοιάζει με συνέντευξη με τους καθημερινούς ανώνυμους πρωταγωνιστές της ζωής, και όχι με έναν πολιτικό ή με μια ηθοποιό που γνωρίζει τα τεχνάσματα της επιτήδευσης. Ξέρετε κι εσείς ότι τότε ίσως ο πάγος σπάει ευκολότερα. Για να το πω διαφορετικά, μάλλον τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει καν αυτός ο πάγος. Εξάλλου αυτή η αδιαμεσολάβητη επικοινωνία με άγνωστους, καθημερινούς ανθρώπους είναι ο πυρήνας του Τhe Mother- Daughter project.
Δύσκολο όσο και αν είναι να το γενικεύσουμε, είναι σε γενικές γραμμές πιο πρόθυμα μοντέλα οι μητέρες ή οι κόρες των φωτογραφιών σας;
Η δική μου ματιά έθετε εξ αρχής το ίδιο πρωταγωνιστικά τη μητέρα και την κόρη. Σκεφτόμουν ότι οι ρόλοι είναι εναλλασσόμενοι, ότι κάθε μητέρα είναι και κόρη, και κάθε κόρη θα γίνει μητέρα, αν ήδη δεν είναι.
Γιατί ασπρόμαυρο;
Στις εκατοντάδες φωτογραφίες υπάρχουν ασπρόμαυρα και έγχρωμα θέματα. Υπάρχουν στιγμιότυπα που αποδίδονται καλύτερα με τη μια ή την άλλη εκδοχή. Ωστόσο η δύναμη, η απλότητα και φυσικότητα της μοναδικής σχέσης μητέρας - κόρης μάλλον αποδίδεται κεντρικότερα με την αφαιρετική αισθητική της ασπρόμαυρης εικόνας.
Τι σκοπεύετε να κάνετε με αυτή τη δουλειά τώρα που ολοκληρώθηκε; Θα θέλατε να τη δείτε σε κάποιον εκθεσιακό χώρο;
Το επόμενο διάστημα οι φωτογραφίες του DesMoi, The Mother- Daughter project θα γίνουν έκθεση στην Αθήνα. Χαίρομαι που υπάρχει ένα ειλικρινές ενδιαφέρον από πολλούς, αλλά κυρίως ότι δημιουργεί μία συγκίνηση.
Ήταν one-off το «DesMoi» ή σκοπεύετε να καλλιεργήσετε περισσότερο τη σχέση σας με την κάμερα;
Προετοιμάζω σε πρώτο επίπεδο και για την επόμενη φάση το «DESMOI- Sisters». Όμως είναι σίγουρο πως γι' αυτού του είδους την αφηγηματική φωτογραφική δουλειά, σε μία εκδοχή αυτόνομου project πάντα, έχω πολλά κατά νου για το μέλλον. Με γοητεύει η φωτογραφία να μη σταματάει στην πρόζα και την τεχνική της, με ενδιαφέρει να μπορέσει να σχολιάσει την κοινωνική αλήθεια, το δέος της ύπαρξης, τα μικρά και μεγάλα ανθρώπινα.
