Καλύτερα να φεύγουν, όπως έλεγε και η Σάρα Κέιν για τους θεατές των παραστάσεών της. Η τέχνη πρέπει και να μπορεί να προκαλεί αντιδράσεις, να είναι ενοχλητική, να μας κάνει να αισθανόμαστε άβολα, να φτάνει στα άκρα, να είναι βίαιη και ανελέητη. Ίσως βλέποντας τη βία μπροστά μας σε ακραία μορφή, να προσπαθήσουμε εμείς να είμαστε λιγότερο βίαιοι στην πραγματική μας ζωή. Άλλωστε η τέχνη έχει αυτή τη θεία ικανότητα να μετασχηματίζει τη βία, όπως και τη λύπη ή τον πόνο. Όταν ο πόνος γίνεται τραγούδι είναι κάτι άλλο… Σε μια εποχή που οι άνθρωποι ακούνε με τη λογική fast food: εύκολα, γρήγορα και πρόχειρα, ήχους στραπατσαρισμένους και συμπιεσμένους ως mp3, ο Scott Walker και η λογική της τέχνης του που είναι «δύσκολη», «αφιλόξενη», «θορυβώδης» και «ακραία» είναι καταδικασμένος να βλέπει μαζικές αποχωρήσεις. Ένας λεπρός της τέχνης που ελάχιστοι τολμούν να πλησιάσουν. Μπορεί οι νεότεροι συνάδελφοί του από τον Nick Cave ως τον Jarvis Cocker κι από τον David Bowie ως τον Thom York να τον τιμούν και να τον αναφέρουν ως πηγή έμπνευσης, όμως η τέχνη του είναι απρόσιτη, ενοχλητική, δυσάρεστη και ο «μέσος ακροατής», ο μικροαστός του πολιτισμού που βρίσκεται αιωνίως σε σύγχυση μεταξύ διασκέδασης και τέχνης, δεν είναι πρόθυμος να προσπαθήσει. Μετά από 100 χρόνια προσπαθειών η τέχνη που πειραματίζεται, που είναι πολυεπίπεδη, που δοκιμάζει, που φλερτάρει με τον πειραματισμό, που έχει avant garde διάθεση, που προκαλεί και ενοχλεί, βρίσκεται στο ίδιο σημείο: στο περιθώριο. Το ανθρώπινο είδος προχωράει(;) μπροστά αλλά όχι σε αυτό τον τομέα, ενώ διάφοροι «λαϊκοί» διανοούμενοι συνεχίζουν να υποστηρίζουν πως η τέχνη που δεν έχει επαφή με τον κόσμο χάνει την ψυχή της. Αμ δε… Έχει ψυχή αλλά κρυμμένη στο χώρο του αόρατου και πρέπει να προσπαθήσεις, να παιδευτείς, να τρυπήσεις τον τοίχο για να συναντηθείς μαζί της. Ό,τι δεν είναι προφανές δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει.
Λίγο πριν πεθάνει ο Lou Reed, ένας άλλος λάτρης του θορύβου (να θυμίσω το περίφημο άλμπουμ του «Metal Machine Music») προσκάλεσε τους Metallica για να μετατρέψουν σε δίσκο τη μουσική που είχε γράψει για την παράσταση «Lulu» του Robert Wilson. Το θαυμάσιο αυτό άλμπουμ κατακρεουργήθηκε όχι μόνο από τους οπαδούς των Metallica και τους κριτικούς του heavy metal (αναμενόμενο άλλωστε) αλλά και από «σοβαρά» έντυπα και μουσικά σάιτ. Ο Lou Reed πέθανε με το παράπονο ότι 45 χρόνια μετά την αδυναμία κοινού και κριτικών να κατανοήσουν το πρώτο άλμπουμ των Velvet Underground, την περίφημη «μπανάνα», που αντιμετωπίστηκε εξαιρετικά αρνητικά όταν κυκλοφόρησε για να γίνει στη συνέχεια ένα από τα άλμπουμ-ορόσημα της ροκ ιστορίας, έζησε το ίδιο και με το «Lulu». Μία από τις καλύτερες δουλειές του Lou Reed και σίγουρα η πιο ενδιαφέρουσα που έχουν κάνει οι Metallica στην ασκόπως θορυβώδη καριέρα τους, πετάχτηκε στα σκουπίδια. Ακόμη και οι Metallica (τόσο τους κόβει) την αποκήρυξαν.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε ο καινούργιος δίσκος του Scott Walker που έκανε σε συνεργασία με τους «θορυβοποιούς» Sunn O))). Το «Soused» είναι ένα δυσπρόσιτο άλμπουμ, με την οπερετική βαρύτονη φωνή του Scott Walker να κυριαρχεί καθώς μας βυθίζει στο σκότος, στην απόγνωση, στην απώλεια και στα σαδιστικά πάθη, πίσω όμως από το κιθαριστικό θορυβώδες τείχος που δημιουργούν οι Sunn O))) κρύβονται μελωδίες και μελοδράματα για κρυφούς αισθηματίες ενώ οι στίχοι από μόνοι τους είναι μια θαυμάσια ποιητική συλλογή. Σε μια κοινωνία όπου η πραγματική τέχνη, φτιαγμένη από αληθινούς καλλιτέχνες, θα ήταν η κυρίαρχη τάση, αυτό το άλμπουμ (όπως και τα 2-3 προηγούμενα του Scott Walker) θα ήταν στις περισσότερες λίστες με τα «άλμπουμ της χρονιάς». Όχι όμως σε αυτή που ζούμε…
16°
