Είναι Αργεντίνος. Μουσικός. Ταλαντούχος. Συναντηθήκαμε λίγο μετά το opening από Το Μικρό Παρίσι στον Κεραμεικό, για έναν καφέ. Όταν είχαμε βρεθεί σε μια πρόβα για μια παράσταση τάνγκο, λίγες μέρες πριν, στα διαλείμματα ανάμεσα σε Piazzola και άλλα τάνγκος έπαιζε με άνεση δεξιοτέχνη κομμάτια που θύμιζαν μέρη από πρελούδια του Σοπέν. Τι είναι αυτό που παίζεις, είχα ρωτήσει: «Τι; αυτό; τίποτα, κάτι της στιγμής». Ήταν απόλαυση να τον ακούς.
Roman Gomez, από την πόλη των Καλών Ανέμων. Έφυγε από το Μπουένος Άιρες το 2007. Ήρθαν στην Ελλάδα με τον αδερφό του για τρεις μήνες και έμειναν. «Παίζαμε σε ένα μπαρ, την Cubanita». Πες μου την ιστορία σου, του λέω, την παλιά σου ιστορία. «O μπαμπάς μου είναι τραγουδιστής, τραγουδούσε σε tango ορχήστρες, όπως με την ορχήστρα του Jose Colangelo, από τη δεκαετία του ’80, όταν το τάνγκο ήταν πεθαμένο. Και ο αδερφός μου μουσικός είναι, ντράμερ. Είμαι από οικογένεια τανγκέρος, ο θείος μου είναι διάσημος χορευτής του τάνγκο», πράγματι η σχολή του Copello είναι από τις πιο γνωστές σχολές τάνγκο στο Μπουένος Άιρες. Κι ακόμα πιο πίσω... «οι παππούδες από τη μεριά του μπαμπά μου είναι από τη Βόρεια Αργεντινή». Στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν το κυβερνητικό σχέδιο ήταν να επανδρωθεί η χώρα της Αργεντινής από μετανάστες και κατά 100άδες χιλιάδες συνέρρεαν στο λιμάνι του Μπουένος Άιρες, κυρίως Ιταλοί, αρκετοί διοχετεύτηκαν σε άλλες πόλεις της Αργεντινής. Στον Βορρά, στάλθηκαν άνθρωποι από τη Συρία και τον Λίβανο. «Δεν με βλέπεις πώς είμαι;» λέει. Κι από την πλευρά της μαμά σου; «Από Ιταλία και Γερμανία...» Η ιστορία του Ρομάν μού φαίνεται συναρπαστική, η ιστορία της οικογένειάς του είναι η ιστορία της χώρας του, είναι η ιστορία της μετανάστευσης, η ιστορία από χαμένες πατρίδες. «Είναι μια λυπημένη ιστορία» μου λέει, όπως η ιστορία του τάνγκο. Όταν ήσουν εκεί έπαιζες; «Πάντα έπαιζα τάνγκο, αλλά όχι επαγγελματικά. Δούλευα κυρίως σε στούντιο, με παραγωγούς, έπαιζα με τραγουδιστές που έκαναν χιτ που διαρκούσαν ένα καλοκαίρι και μετά χάνονταν». Ήταν η περίοδος που έβγαλε τα πιο πολλά λεφτά, ως μουσικός... Αλλά είχε ήδη κάνει πράγματα με τη μουσική του τάνγκο, από 18 χρονών είχε ταξιδέψει στην Ευρώπη, τη Ρωσία, τη Σιβηρία...
Η ζωή του Ρομάν είχε πολλούς προορισμούς. Τα τελευταία 2 χρόνια μένει μόνιμα στην Ελλάδα, αλλά προηγουμένως έζησε αρκετά χρόνια στη Ρώμη κι έπειτα για καιρό μοίραζε τη χρόνο του ανάμεσα σε Ιταλία και Ελλάδα, 15 μέρες στο ένα μέρος, 15 στο άλλο, ζούσε εδώ και δούλευε εκεί. «Στην Ιταλία έκανα δουλειές στούντιο, ηχογραφήσεις, δίδασκα τάνγκο μουσική... Μέσα σε 10 μέρες έκανα τη δουλειά ενός μήνα. Έπαιζα όμως κιόλας, κυρίως συνοδεύοντας σπουδαίους τραγουδιστές, όπως ο Lucio Dalla». Στην Ιταλία η τζαζ σκηνή είναι αρκετά μεγάλη, έτσι δεν είναι; «Ναι, βέβαια, η τζαζ σκηνή εκεί είναι αναπτυγμένη, μπορούσα να ζήσω από την τζαζ, έπαιζα σε πολλά σχήματα, έπαιζα μάλιστα με ένα σημαντικό τζαζίστα, τον Daniele Sepe, σε συναυλίες και φεστιβάλ σε όλη την Ιταλία. Αλλά δεν είχα δικό μου σχήμα. Πρώτη φορά έχω το τρίο μου εδώ».
Μιλάς πολύ καλάελληνικά... «Κοίτα, εμείς τα ελληνικά τα ακούμε σαν ισπανικά που δεν βγάζουν νόημα, μοιάζει πολύ ο τρόπος που μιλάμε, που παράγουμε τους ήχους. Για παράδειγμα, όταν μιλάει ισπανικά ένας Έλληνας, πολλές φορές νομίζω ότι ακούω έναν Ισπανό».
Έχει σπουδάσει κλασική μουσική και τζαζ. Θαυμάζω την άνεσή σου στον αυτοσχεδιαμσό, του λέω, από εκεί και μόνο μπορεί να καταλάβει κανείς πόσο καλός μουσικός είσαι. «Ναι; Να σου πω την αλήθεια, δεν συμφωνώ. Κάποιος που δεν μπορεί να αυτοσχεδιάσει δεν σημαίνει ότι είναι κακός μουσικός. Ο καθένας έχει κάτι άλλο. Αν παίζει κανείς κάτι, το Happy Birthday ας πούμε, και το παίζει καλά… τον σέβομαι το ίδιο...» Τι σημαίνει να το παίζει καλά; «Δεν ξέρω, να βγάλει κάτι, δικό του», ψάχνει τις λέξεις, «από την ψυχή του… να γεννάει συναισθήματα. Φυσικά, για να βγάζεις ψυχή πρέπει να έχεις τεχνική. Έτσι δεν γίνεται με όλα;». Ακούγεται κλισέ αλλά δεν είναι, καταλαβαίνω τι εννοεί.
Όταν είσαι μόνος σου στο σπίτι, για σένα, τι παίζεις; «Σοπέν, Μπάρτοκ, Μπετόβεν, Μπαχ… αλλά και τζαζ και brazilian. Κοίτα, αυτό το κάτι που έχω εγώ σαν μουσικός, αυτό που ξεχωρίζει στον τρόπο που παίζω, είναι το βραζιλιάνικο στοιχείο. Μου αρέσει πολύ η μουσική από τη Βραζιλία, οι κλασικοί, όπως ο Jobim, αλλά και οι Βραζιλιάνοι τζαζίστες, όπως ο Gismonti. Και την έχω ενσωματώσει στη μουσική μου. Κλέβω πολύ ό,τι μου αρέσει, ό,τι ακούω κάθε μέρα. Ακούω και τζαζ, μου αρέσει πολύ ο Bill Evans, έχω επηρεαστεί και από αυτόν. Όμως, γιατί μιλάω μόνο για το πιάνο, δεν είναι σωστό, είμαι και κιθαρίστας... και στην κιθάρα από εκεί παίρνω στοιχεία...»
Παίζει πιάνο και κιθάρα με αέρα βιρτουόζου. Και μπαντονεόν. «Το μπαντονεόν είναι δεύτερό μου όργανο, δεν παίζω τόσο καλά. Παίζω για μένα στο σπίτι, σαν παιχνίδι. Κάποιες φορές, βέβαια, παίζω στη σκηνή, έχει ωραίο χρώμα». Τα τελευταία δύο χρόνια ερμήνευσε Piazzola ως σολίστας, με ορχήστρα, σε Ιταλία και Κύπρο. Όχι και άσχημα, για κάποιον που «δεν παίζει καλά».
Γιατί σου αρέσει η τζαζ; «Μου αρέσει για την ελευθερία που δίνει στους μουσικούς μέσω του αυτοσχεδιασμού. Εγώ προσπαθώ να παίξω τάνγκο με κλασική παιδεία, με επιρροές από τζαζ και από μουσική από τη Βραζιλία. Θέλω να βρω μια γέφυρα μεταξύ της αργεντίνικης μουσικής και της βραζιλιάνικης». Και το τάνγκο; «Συνδυάζει το κλασικό με το δημοφιλές! Έχω μεγαλώσει με το tango. Μου αρέσει πολύ ο Piazolla, μoυ αρέσουν τα μοντέρνα στοιχεία που πρόσθεσε στη μουσική του τάνγκο».
Έχει ένα τρίο τζαζ με τον αδελφό του, Demian Gomez, που παίζει ντραμς, και τον Δημήτρη Τσεκούρα στο μπάσο. «Η αρχική ιδέα ήταν να παίζουμε ινστρουμένταλ μουσική της Αργεντινής με στοιχεία τζαζ και brazilian. Αλλά γρήγορα κατάλαβα ότι ήταν πιο δύσκολο να κρατήσω το σχήμα ζωντανό παίζοντας μόνο ινστρουμένταλ, για αυτό αποφάσισα να βάλω φωνή στο τρίο. Κι έτσι φέρνουμε την τζαζ πιο κοντά στον κόσμο που δεν ακούει αυτή τη μουσική».
Από τους βασικούς του συνεργάτες είναι ο Μάριος Στρόφαλης. «Ο Μάριος είναι φίλος μου, πολύ καλός άνθρωπος και εξαιρετικός μουσικός, φανταστικός τύπος. Τον γνώρισα τυχαία στο στούντιό του δυο χρόνια πριν και μετά τον είδα στο Athens World Music Festival της “Τεχνόπολις”. Εκεί, μου έκανε πρόταση να παίξω στο Womex στη Θεσσαλονίκη. Και έτσι άρχισε μια φιλία και μια εξίσου καλή σειρά συνεργασιών». Ο Ρομάν και ο Μάριος παίζουν οι δυο μας συνθέσεις και των δύο, αλλάζουν όργανα, είναι λίγο σαν παιχνίδι μεταξύ τους, αλλά και κλασικά τάνγκος. Αυτό θα παρουσιάσουν και την Τρίτη στο Μικρό Παρίσι..
Πες μερικά μέρη που έχεις παίξει στην Ελλάδα... «Τα τελευταία δύο χρόνια έχω παίξει σε πολλά live: στο Half Note, στο Μουσείο Μπενάκη, στο φεστιβάλ στην Τεχνόπολη, στο μέγαρο Γκύζη στη Σαντορίνη, στο Φεστιβάλ Τζαζ στην Πρέβεζα... Έπαιξα με τη Natalia με την Ορχήστρα των Χρωμάτων, αλλά και με Έλληνες μουσικούς, όπως με την Ηρώ, μια εξαιρετική τραγουδίστρια, παίξαμε σε ένα κονσέρτο για τον Piazolla, και με άλλους.
Πέρασε η ώρα. Το μαγαζί, όταν ήρθαμε, ήταν άδειο. Τελειώνοντας αυτόν τον καφέ, και χωρίς να το καταλάβουμε, είχε πια γεμίσει. Είχε αρχίσει να νυχτώνει και η περιοχή φαινόταν πολύ ζωντανή, γεμάτη κόσμο, φασαρία, μουσικές από τα γύρω μαγαζιά. Σου αρέσει η ζωή εδώ; τον ρωτάω λίγο πριν χωρίσουμε και σκέφτομαι με δέος τη δική του πόλη, που άφησε, πόσο όμορφη είναι. «Ναι, πάρα πολύ». Αλήθεια; τον κοιτάω λίγο δύσπιστα. «Εντάξει, η Αθήνα δεν είναι κι η πιο όμορφη πόλη...» γελάμε. «Η ζωή εδώ είναι πολύ ωραία, η Αθήνα και το Μπουένος Άιρες μοιάζουν, η πόλη, οι άνθρωποι... Όπως κι εκεί, έχει ωραίες γειτονιές, ωραίες βόλτες, μαγαζιά, έχει και τη θάλασσα... Μου αρέσει πιο πολύ κι από τη Ρώμη! Ο κόσμος δίνει σημασία στην τέχνη, πάει να ακούσει μουσική. Βέβαια, είναι δύσκολο να κάνεις κάτι διαφορετικό, καινούργια πράγματα...»
Ο Ρομάν παίζει σόλο κιθάρα, σαν Βραζιλιάνος, με επιρροές από κλασική μουσική και τζαζ.
Roman Gomez Quartet, με special guest τη σπουδαία Κουβανή τραγουδίστρια Odalis Palma.
Info: Ο Roman Gomez θα παίξει στα πλαίσια της οργάνωσης «Το μικρό Παρίσι» με το τρίο του την Κυριακή, στο μπαρ Ακροβάτης, με καλεσμένη την τραγουδίστρια Martha Maroleon. Tην Τρίτη θα παίξουν ντουέτο με τον Μάριο Στρόφαλη, συνθέσεις και των δύο, στο Convente Del Art, και τα δύο στο Μεταξουργείο.
15°
