Επικαιροτητα

Neil Young: Σήμερα κλείνει τα 76

Είναι το rock 'n' roll, φίλε!

giorgos-florakis.jpg
Γιώργος Φλωράκης
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
O Neil Young παίζει κιθάρα και φορά μαύρα γυαλιά
Συναυλία του Neil Young με τους Bluenotes, The World, Νέα Υόρκη, 18 Απριλίου 1988 © Al Pereira/Getty Images/Michael Ochs Archives/Ideal Image

O Neil Young γεννήθηκε σαν σήμερα, 12 Νοεμβρίου 1945 και συμπληρώνει 76 χρόνια ζωής - 8 επιλεγμένα τραγούδια του μεγάλου rock μουσικού

Μία από τις πιο σπουδαίες προσωπικότητες στην ιστορία του rock. Ίσως ο πιο σημαντικός μουσικός από τον Καναδά. Ο Neil Young γεννήθηκε σαν σήμερα το 1945. Και θα μπορούσαμε να έχουμε εδώ ένα μεγάλο αφιέρωμα στην καριέρα του, που κρατάει λίγο περισσότερο από 60 χρόνια. Αλλά δεν θα κάνουμε ακριβώς αυτό…

… Γιατί η καριέρα των μουσικών που μας σημάδεψαν δεν μπαίνει σε λόγια. Κι αν μπει, αυτά τα λόγια είναι φτωχά. Το προσπάθησα δύο φορές μέχρι τώρα: το πρώτο κείμενο για τη μουσική που έγραψα στη ζωή μου ήρθε το 1992, όταν ο Young κυκλοφόρησε το “Harvest Moon”. Δημοσιεύτηκε στο Οz, τη μουσική εφημερίδα που διάβαζα φανατικά εκείνη την εποχή. Αυτό το κείμενο έγινε το διαβατήριό μου για να ξεκινήσω να γράφω στο Ποπ+Ροκ. Για το Ποπ+Ροκ έγραψα το 1994 ένα ακόμη κείμενο για τον Young, που συνέπεσε με την κυκλοφορία του “Sleeps With Angels”. Και τα δύο αυτά κομμάτια είχαν αρκετή και μάλλον σπάνια για την εποχή πληροφορία, επί του φαινομένου Neil Young. Όμως δεν είχαν ούτε μία προσωπική λέξη.

Τώρα, περισσότερα από 25 χρόνια μετά, ξέρω ότι αν μπορούσα να γράψω ένα τραγούδι, αυτό θα είχε τη σφραγίδα του Neil γιατί αυτός με άγγιξε πιο πολύ από κάθε άλλο τραγουδοποιό. Όμως δεν ξέρω να γράφω τραγούδια. Το μόνο που μπορώ να κάνω, είναι να δανειστώ μερικούς από τους στίχους του, που σπάνια είναι οι τίτλοι των τραγουδιών του. Γιατί οι στίχοι των μουσικών που αγαπάμε, μιλούν τελικά πάνω απ’ όλα για τη δική μας ζωή.

Νιλ Γιανγκ
O Neil Young στο Λονδίνο, 1970 © Michael Putland/Getty Images/Ideal Image

“I Feel Like Going Back, Back Where There’s Nowhere To Stay”. Πρώτο album που πέφτει στα χέρια μου, πρώτο τραγούδι του δίσκου. Απόγευμα, άρρωστος με 38 πυρετό ακούω αποσπάσματα από το “Comes A Time” στην εκπομπή «Η WEA παρουσιάζει» σε κάποιο από τα κρατικά. Το επόμενο πρωί -σκαστός- πετάγομαι μέχρι το Music Corner, το υπόγειο της Πανεπιστημίου κι αγοράζω τον δίσκο. Το ίδιο βράδυ χειροτερεύω. Το κίτρινο εξώφυλλο του δίσκου μου φαίνεται πιο κίτρινο απ’ ότι είναι λόγω του πυρετού. Ερωτεύομαι τις Martin (δεν καταφέρνω να αγοράσω ποτέ μία. Υπάρχει ακόμα ελπίδα, ειδικά τώρα που η Μαρίνα αρχίζει να πατάει τα μικρά της δάχτυλα στην παλιά μου ακουστική). Δυσκολεύομαι να καταλάβω τι σημαίνει να μην μπορείς να γυρίσεις πίσω επειδή δεν έχεις πουθενά να σταθείς. Δεν είχα να γυρίσω πουθενά πίσω. Ήμουν μόλις δεκατεσσάρων.

Κιθάρες του Neil Young που βγήκαν σε φιλανθρωπική δημοπρασία το 2017
Κιθάρες του Neil Young που βγήκαν σε φιλανθρωπική δημοπρασία το 2017 © EPA/MIKE NELSON

It’s Better To Burn Out Than To Fade Away”. To “Comes A Time” είναι μια μεγάλη αναφορά του Young στην country που άκουγε παντού από την παιδική του ηλικία. Το “Rust Never Sleeps” είναι από την άλλη πλευρά, μια ένδειξη μεγάλης συνθετικής ωριμότητας. Ο Γιάννης Πετρίδης παίζει κάθε Παρασκευή στο Rock Club το “Hey, Hey, My, My”. Είναι η πρώτη φράση που εισπράττεις από πρώτο χέρι τι είναι αυτό εκφράζει το πνεύμα της μουσικής που φουσκώνει μέσα σου και που ακόμα δεν ξέρεις πού θα σε βγάλει. Είναι το rock 'n' roll, φίλε! Ο Cobain δεκαπέντε χρόνια πιο μετά θα κλείσει με τη φράση αυτή το γράμμα της αυτοκτονίας του. Ο Young θα φρικάρει. Όλοι θα φρικάρουμε. Είναι η στιγμή που συνειδητοποιείς, πόσο φτηνά την έχεις γλιτώσει.

Ο Neil Young διαβάζει εφημερίδα στο Mountain View
Ο Neil Young στο Mountain View, Καλιφόρνια, 27 Ιουνίου 1995 © Niels van Iperen/Getty Images/Ideal Image

Afraid, Man Feels Afraid…”. Αναρωτιέσαι τι διάολο μπορεί να λυσσάει ο Young και να τραγουδάει με τόσο πάθος εκείνο το “A Maaaaaaaaaaaaaid, Man Needs a Maid” στο ομώνυμο τραγούδι του “Harvest”. Αναρωτιέσαι τι θέλει κι ο Jack Nietzsche –που πάντα ήταν μαζεμένος ακόμη κι όταν ενορχήστρωνε μεγάλα σύνολα- να δώσει στην ορχήστρα εκεί πάνω crescendo. Μετά, ακούς τα πρώιμα ακουστικά live του Neil: “Afraaaaaaaaaaaaaaaid, Man Feels Afraid” τραγουδάει και τότε μόνο μπαίνεις στο νόημα.

«There’s A Beach That I Walk Alone Sometimes”. Είναι πρωί, είναι μια απέραντη παραλία και μια ρηχή θάλασσα με άμμο, μπορώ να φτάσω μακριά περπατώντας, με τον ήλιο στα μάτια μου όταν πηγαίνω και στην πλάτη μου όταν γυρίζω - δεν μου ανήκει αυτός ο τόπος πια. Είναι μια μικρή παραλία και μια βαθιά πράσινη θάλασσα με βότσαλα, που όταν δεν μπορώ να την περπατήσω, τη βλέπω από ψηλά και νιώθω τη δροσιά της και το λαχάνιασμα των σκαλιών που με περιμένουν - το επόμενο καλοκαίρι ξανά.

“And The Daughters Are Running All Day”. Σ’ αυτές τις παραλίες. Στην καυτή τους άμμο μέχρι το σπίτι ή στα βραχάκια, εκεί που σκάει με δύναμη το κύμα τον χειμώνα. Εκεί τρέχουν. Κι αυτό είναι που κάνει τις αμμουδιές και τις θάλασσες δικές σου. Γι’ αυτό περπατάς εκεί μόνος και όχι μόνος, γι’ αυτό γράφεις ονόματα και λέξεις στην άμμο, γι’ αυτό κοιτάζεις από ψηλά τις αλλαγές του φωτός και τις σκιές όταν ξημερώνει, ακόμη κι όταν δεν είσαι εκεί.

“The Smog Might Turn To Stars, Someday”. Το πιο αγαπημένο μου τραγούδι του Young. Δεν προέρχεται από τις μεγάλες δισκάρες των seventies. Δεν έρχεται από το “Zuma” ή το “On The Beach” αλλά από το “Freedom”, εκείνη τη σπουδαία επιστροφή στα τέλη των eighties. Ναι Neil, όλοι κάποτε θα πετάξουμε, όλοι κάποτε θ’ αμαρτήσουμε, δεν πρέπει ούτε στιγμή να περιμένουμε να ζήσουμε αυτό που πραγματικά έχουμε ανάγκη και ναι, έτσι και μόνο έτσι το νέφος μπορεί να γίνει αστέρια. Κάποια στιγμή, κάποια μέρα…

O Neil Young ευχαριστεί το κοινό του
O Neil Young ευχαριστεί το κοινό του, Βιέννη, 2008 © EPA/HANS KLAUS TECH

“If I Can’t Have You, I Don’t Want Nothing Else”. Ένα στραπατσαρισμένο blues, ένα από τα πιο μεγάλα ερωτικά τραγούδια. Όταν ο ήλιος μπαίνει από το παράθυρο και πέρα μακριά μπορείς να δεις την άκρη της πόλης, το ξέρεις. Κάπου στ’ αριστερά μαντεύεις την ύπαρξη της θάλασσας. Δεν μπορείς να τη δεις μα είναι εκεί. Αν δεν μπορώ να έχω εσένα, δεν θέλω τίποτα άλλο. Σ’ αυτό το παράθυρο και παντού. Αλήθεια.

“Then I’ll The Time Has Come To Give What’s Mine”. To “Thrasher” είναι ένα από τα πιο κομβικά τραγούδια του Young. Αυτοβιογραφικό, βαθύ, ειλικρινές, λέει την ιστορία του μέχρι εκείνη τη στιγμή αλλά και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε τη ζωή στη συνέχεια. Ναι Neil, σ’ ευχαριστώ γι’ αυτή τη συνειδητοποίηση, έχω τη δική μου ελάχιστη γραμμή να τραβήξω στο χάος της αιωνιότητας. Και δεν σταματώ εδώ, ούτε πουθενά μέχρι το τέλος, μέχρι ο χρόνος να έρθει και να μου αποδώσει ό,τι πραγματικά μου ανήκει. Το μικρό δικό μου αποτύπωμα στον Κόσμο…

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ