Μουσικη

Βγάλτε τον Prince από την κατάψυξη

Διαβάζω μία νέα βιογραφία του Prince με τίτλο “This Thing Called Life: Prince's Odyssey” του Neal Karlen, που τον γνώριζε από τότε που, πιτσιρικάδες συνομήλικοι, σύχναζαν στις ίδιες γειτονιές

atk_0452.jpg
Γιάννης Νένες
ΤΕΥΧΟΣ 778
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
O τραγουδιστής Prince
Prince © Michael Putland/Getty Images/Ideal Image

Η βιογραφία του Prince από τον Neal Karlen θα κυκλοφορήσει σύντομα στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Τη νύχτα που χιόνισε και βγήκαμε στα μπαλκόνια να δούμε πώς φαίνεται η Αθήνα σε συνθήκες χιονοθύελλας α λα Midwest –έτσι το φτιάξαμε στο μυαλό μας, για να πάρει διαστάσεις αφήγησης– είδα ξανά το μπαλκόνι, απέναντι, που έχει πάντα Χριστούγεννα, και ένα έξτρα ρίγος χτύπησε τη σπονδυλική μου στήλη. Από τον περασμένο Νοέμβριο είναι στολισμένο με τα led-παντός καιρού κι ακόμα έχει μείνει έτσι, εκεί, με τα φωτάκια να αναβοσβήνουν με υστερία και μία κατεβασμένη τέντα που επιβάλλει μία ανησυχητική σιωπή και απουσία. Κανένας δεν έβγαλε τα φωτάκια από την πρίζα, έμειναν στο χριστουγεννιάτικο αξίωμά τους, δίνοντας στην Κηφισίας μία ακόμα ιστορία: Κάποιος έφυγε και ξέχασε αναμμένα τα Χριστούγεννα.

»»» Διαβάζω μία νέα βιογραφία του Prince που κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες, με τίτλο “This Thing Called Life: Prince's Odyssey” του Neal Karlen, συνεργάτη του Rolling Stone που γνώριζε τον Prince από τότε που, πιτσιρικάδες συνομήλικοι, σύχναζαν στις ίδιες γειτονιές και αργότερα ο Neal ξαναβρέθηκε μαζί του για να του κάνει συνέντευξη για το περιοδικό – κι έτσι έγιναν, κατά κάποιο τρόπο, φίλοι. Θυμήθηκα πώς περιγράφει τις χιονοθύελλες στη Μινεσότα, χαμένης στα Μεσοδυτικά της χώρας, όταν προσπαθείς αποπροσανατολισμένος από τον τσουχτερό λευκό άνεμο να βρεις το πεζοδρόμιο και το κατώφλι του σπιτιού σου μέσα στο χιόνι ή, κατά τον Karlen, «για να το πω κομψά, το να βρεθείς έστω και για ένα λεπτό σε συνθήκες απόλυτης χιονοθύελλας στη Μινεσότα είναι ένα ανόσιο γαμήσι του μυαλού από τον τρόμο του τι-μου-συμβαίνει-και-είμαι-ανάποδα. Δεν μπορείς πλέον να ξεχωρίσεις πού είναι ο ορίζοντας: Ο ουρανός και η γη είναι απροσδιόριστα…».

»»» Το ίδιο χαοτική είναι και η ταυτότητα της Minneapolis, ιδιαίτερης πατρίδας δικής του, του Prince αλλά και του George Floyd που πέθανε από ασφυξία, κάτω από το γόνατο του αστυνομικού. Αλλοπρόσαλλη πόλη, από τις μουσικές της μέχρι τον τρόπο που αντιμετωπίζουν «τους άλλους». Ο Karlen ειρωνεύεται τον κώδικα ηθικής συμπεριφοράς που ισχύει εκεί: τον αποκαλεί Minnesota Mean, η Κακία της Minnesota, που εκδηλώνεται με την παθητικά επιθετική στάση των κατά μεγάλη πλειοψηφία λευκών κατοίκων. Είναι η πειθαναγκαστική, ψεύτικη, παγωμένη σαν τους χειμώνες τους, καλοσύνη των λευκών όπου, όταν κάτι είναι «όχι δικό τους» το αποκαλούν ευγενικά «διαφορετικό» και το εξοβελίζουν.

»»» Κάπως έτσι, η Minneapolis είχε περιορίσει πολύ βολικά τον Prince στο δικό του «Xanadu», στη Χώρα του Μοβ, το κάστρο-στούντιο-καταφύγιο της Paisley Park που είχε χτίσει ο μουσικός, όπως ο «Πολίτης Κέιν». Μέσα σε αυτή την εχθρική πόλη, που τον τίμησε post mortem με προσποιητά πάρτι και πολυήμερες φωταψίες με μοβ νέον (ο Prince είχε κατοχυρώσει ως προσωπικό του σήμα κατατεθέν αυτή τη συγκεκριμένη απόχρωση του πορφυρού μοβ), ο μικροκαμωμένος Prince (52 κιλά) έζησε τον δικό του μύθο, προσποιούμενος κι αυτός, κατά τον Karlen, ακριβώς όποια από τις πολλές του προσωπικότητές του ήθελε, ανάλογα με τον δημιουργικό του οίστρο ή όποιο μεγαλείο τρέλας ζούσε.

»»» Στα πρώτα του βήματα, τo 1980, όταν κυκλοφόρησε το «Dirty Mind», ο Robert Christgau, μουσικοκριτικός της Village Voice, είχε γράψει: «Mick Jagger, ήρθε η ώρα να διπλώσεις το πουλί σου και να πας σπίτι σου». Την ίδια χρονιά, ο Prince άνοιγε τη συναυλία των Rolling Stones στο  Coliseum του Los Angeles, μπροστά σε ένα πλήθος 80 χιλιάδων αγριεμένων αντρών (κυρίως) ροκάδων, γυμνός, φορώντας μόνο τακούνια, ένα σπασουάρ και από πάνω μία καμπαρντίνα, ενώ το έξαλλο πλήθος του πετούσε μπουκάλια (γεμάτα) αλκοόλ. 

»»» Ο Prince ήταν όσο αλλοπρόσαλλος ήθελε, ζώντας έναν μύθο παρόμοιο με το ψέμα που ζούσαν οι μεγάλοι του ήρωες: οι παλαιστές της ελεύθερης πάλης που είχαν αναγάγει τους αγώνες και τις προσωπικότητες που υποδυόταν ο καθένας, σε ένα υπερθέαμα που (ακόμα και τώρα) εξιτάρει ένα κοινό που «πιστεύει», μόνο και μόνο για να αντιδράσει έξαλλα. Οι παλαιστές εκείνοι, που έβαφαν τα μαλλιά τους ξανθά, φορούσαν μανδύες από σατέν και γούνες, υιοθετούσαν απειλητικά παρατσούκλια και υποδύονταν ότι πέφτει ψεύτικο ξύλο, ήταν ένας λούμπεν θίασος που έπαιζαν «κατς=σικέ» για το μεροκάματο.

»»» Ο Prince μάσησε με το ίδιο του το ψέμα. Όσο ξεδίπλωνε τις απίστευτες μουσικές του ικανότητες και (αυτοδίδακτος) έπαιζε όλα τα μουσικά όργανα στις ηχογραφήσεις του, τόσο και πιο πολύ απομακρυνόταν από την πραγματικότητα. Έπαιζε ένα τρελό παιχνίδι με τους δημοσιογράφους δίνοντας διαφορετικές εκδοχές για την προσωπική του ζωή και μάλιστα το απολάμβανε. Παράδειγμα, διέδιδε ότι η μητέρα του ήταν ναρκομανής και ότι, όταν έφευγε για να βρει τη δόση της έχοντας πάρει τα χρήματα από τον κουμπαρά του, άφηνε πορνό περιοδικά στο σπίτι για να τα διαβάζει ο μικρός. Όμως η Μάμα-Mattie ήταν μία ευυπόληπτη κοινωνική λειτουργός που πάντα τον υποστήριζε. Ίσως πήρε μαθήματα από τον άλλο μεγάλο του ήρωα, τον James Brown, ο οποίος επίσης θόλωνε τα νερά σχετικά με τη ζωή του, λέγοντας κάθε φορά άλλη εκδοχή. Ο Prince, όσο πιο πολύ πίστευε στον μύθο του, τόσο πιο πολύ έχανε την καλλιτεχνική του υπόσταση – χανόταν μέσα σε ένα πλήθος αναφορών σε τολμηρά ερωτικά θέματα παίζοντας rock και funk και ψυχεδέλεια και soul, δήλωνε Μάρτυρας του Ιεχωβά αλλά έκανε σέσιον μύησης με έναν Εβραίο ραβί, έλεγε ότι είναι βίγκαν αλλά τσάκιζε παϊδάκια (συχνά παρέα με τον συγγραφέα στην ψησταριά της γειτονιάς τους), άλλαξε το όνομά του (όπως έκανε το είδωλό του, ο Cassius Clay και έγινε Muhammad Ali) και το έκανε ένα ιερογλυφικό με περικοκλάδες σαν doodle με το σύμβολο αρσενικού/θηλυκού που κανένας δεν μπορούσε να προφέρει. 

Ο Prince μάσησε με το ίδιο του το ψέμα. Όσο ξεδίπλωνε τις απίστευτες μουσικές του 
ικανότητες και (αυτοδίδακτος) έπαιζε όλα τα μουσικά όργανα στις ηχογραφήσεις του, τόσο και πιο πολύ απομακρυνόταν από την πραγματικότητα.

»»» Έτσι, όταν ακόμα και η δισκογραφική του εταιρεία είχε στείλει στα περιοδικά όλου του κόσμου το φλόπι-ντισκ με το σύμβολο εκείνο για να το χρησιμοποιούν στις γραμματοσειρές τους, όλοι τον αποκαλούσαν απλώς T.A.F.K.A.P. (The Artist Formerly Known As Prince) και πολύ σύντομα, όταν πια είχε γίνει ανέκδοτο, Ο Καλλιτέχνης Που Πρώτα Ήταν Γνωστός Ότι Πουλάει Δίσκους).

»»» Ο Prince της πρώτης περιόδου ήταν μεγαλοφυής αλλά είχε να ξεπεράσει ένα παιδικό τραύμα: ο αποτυχημένος τζαζ πιανίστας πατέρας του ξυλοφόρτωνε αυτόν και τη μητέρα του. Το επόμενο τραύμα που μάλλον δεν ξεπέρασε ποτέ ήταν ότι έχασε το μόλις δύο εβδομάδων μωρό του, ενώ λίγους μήνες αργότερα η γυναίκα του είχε αποβολή. Μπαίνοντας στη μέση ηλικία, και λίγο πριν τον θάνατό του το 2016, ο Prince ωρίμασε καλλιτεχνικά αλλά ζούσε πλέον σε έναν αφόρητο πόνο: όχι μόνο ψυχολογικό αλλά και σωματικό. Το μικρό του σώμα είχε καταπονηθεί από τις συναυλίες όταν, φορώντας τακούνια, πηδούσε στη σκηνή από πανύψηλα ηχεία, από τις αϋπνίες που τον βασάνιζαν και το ατέλειωτο «κάτι» που έψαχνε. 

»»» Σαν την είσοδο του σπιτιού του, μέσα στο χιόνι.


* Το βιβλίο του Neal Karlen πρόκειται σύντομα να κυκλοφορήσει στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός.   

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ