Στέλιος Τσουκιάς: «Αναθεώρησα πολλά πράγματα για την Ελλάδα, την είδα με άλλο μάτι»

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Εξάρχεια. Τα τελευταία 4 χρόνια ο Στέλιος Τσουκιάς ζει και εργάζεται στο Λονδίνο ως data scientist. Παράλληλα, ετοιμάζει το πρώτο του προσωπικό album. Τον τελευταίο χρόνο, ο Στέλιος έχει εμφανιστεί σε σημαντικές σκηνές του Λονδίνου όπως το Ο2 Islington και το Zigfrid von Underbelly, ενώ πρόσφατα άνοιξε τη συναυλία του Φοίβου Δεληβοριά στο Λονδίνο. Με αφορμή την ανασύνθεση-διασκευή του γνωστού τραγουδιού των Αλέκου Σακελλάριου και Μιχάλη Σουγιούλ  «Άσ’ τα τα μαλλάκια σου» του ζητήσαμε να μας μιλήσει για την σχέση του με την παράδοση, τις επιρροές του, τη ζωή στο Λονδίνο και τι του λείπει περισσότερο από την Αθήνα.

Ποιο πρόσωπο αποτελεί σημείο αναφοράς για σας;
Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου. Ο πειραματισμός της μουσικής του σε συνδυασμό με τον ποιητικό του στίχο είναι πηγή καθημερινής έμπνευσης. Με συγκινεί βαθιά και μου γεννά την επιθυμία της δημιουργίας. Μου υπενθυμίζει δηλαδή το πόσο σημαντικό είναι να αποτυπώνεις αυτό που αγαπάς και πρεσβεύεις μέσα από την τέχνη. Θεωρώ ότι είναι ένας σύγχρονος ποιητής μας και κατά την ταπεινή μου άποψη θα έπρεπε τα τραγούδια του να διδάσκονται στα σχολεία, όπως και αυτά του Γιάννη Αγγελάκα. Καλλιτέχνες τέτοιου εύρους αποτελούν μεγάλο κομμάτι του σύγχρονου πολιτισμού μας.

Πως ήταν η συναυλία με τον Φοίβο Δεληβοριά στο Λονδίνο;
Σπουδαία εμπειρία. Αρχικά γνώρισα καλύτερα έναν σπουδαίο τραγουδοποιό, έναν πολύ συμπαθή άνθρωπο που μέχρι εκείνη τη στιγμή ήξερα μόνο μέσα από τα τραγούδια του. Για μένα ήταν μια μοναδική ευκαιρία να ανοίξω τη συναυλία του και να παρουσιάσω κάποια από τα δικά μου τραγούδια όπως την διασκευή που έχω κάνει στο πολύ γνωστό «Άστα τα μαλλάκια σου» που θα περιλαμβάνεται στο πρώτο μου άλμπουμ. Ο κόσμος ήταν τόσο θερμός και δημιουργήθηκε μία ατμόσφαιρα παρέας. Είναι μοναδικό συναίσθημα να μοιράζεσαι αυτό που αγαπάς και ακόμα πιο όμορφο όταν ο κόσμος το αναγνωρίζει και το αγκαλιάζει.

Ποιες είναι διαχρονικά οι μεγάλες φωνές που σας αρέσουν;
Δεν θαύμαζα ποτέ μία τέλεια φωνή αλλά πάντα ένα σύνολο.  Η φωνή είναι ένα επιπλέον όργανο που ομορφαίνει και αυτή με τον τρόπο της την παραγωγή. Μου αρέσουν οι τραγουδοποιοί οι οποίοι μπορεί, αν τους κρίνουμε αυστηρά και με βάση τους μουσικούς κανόνες, να μην έχουν μεγάλη φωνή σε έκταση με εντυπωσιακές κορώνες, αλλά που τελικά, όταν τους ακούω να τραγουδούν, να με εντυπωσιάζουν για το σύνολο που φτάνει στα αυτιά μου και τον άρτιο ήχο. Τώρα διαχρονικά, η φωνή του Γρηγόρη Μπιθικώτση είναι χαραγμένη μέσα μου. Μου άρεσε πολύ διότι ακόμα και ένα στενάχωρο τραγούδι το οποίο, είτε μιλούσε για ξενιτιά, είτε για μία χαμένη αγάπη, το ερμήνευε με τόση αξιοπρέπεια και σεβασμό προς το συναίσθημα του. Κατάφερνε μ’έναν τρόπο να μένει «όρθιος». Από την διεθνή σκηνή θα ξεχώριζα τους Freddy Mercury, Johnny Cash, Aretha Franklin, Leonard Cohen.

Mε τι μουσική μεγαλώσατε;
Μεγάλωσα με Bob Marley, με τις κασέτες του (ναι τις πρόλαβα!) να παίζουν όλη μέρα στο δωμάτιο μου. Φυσικά με συνεπήρε και ο κοινωνικός αντίκτυποςτης μουσικής του στην ιστορία της Τζαμάικα. Το δεύτερο πιο πολυπαιγμένο άλμπουμ στο κασετόφωνο ήταν «τα Μπλουζ του Πρίγκηπα» του Π. Σιδηρόπουλου. Από τον δίσκο αυτό είναι και ένα από τα πρώτα τραγούδια που έμαθα να παίζω στην κιθάρα, το Μπλουζ του Aποχωρισμού. Μεγάλωσα με πολλά διαφορετικά είδη τώρα που το σκέφτομαι. Θυμάμαι πως στην εφηβεία άκουγα Red Hot Chili Peppers, το αλησμόνητο album «Californication». Ακόμα θυμάμαι το εξώφυλλο με την πισίνα από φωτιά μπροστά απ’ τον ωκεανό. Άκουγα όμως και παλιά λαϊκά και ρεμπέτικα, με τον Βασίλη Τσιτσάνη να είναι ο αγαπημένος μου. Πραγματικά ορισμένες φορές σκέφτομαι με τι ρυθμό παρήγαγε τόση μουσική ο άνθρωπος αυτός, σε ποιότητα και σε ποσότητα. Μακράν ο πιο παραγωγικός τραγουδοποιός μας.

Πως είναι η ζωή στο Λονδίνο και πως βλέπετε την ελληνική πραγματικότητα από απόσταση; Αρκετά διαφορετική, με τα καλά του και τα κακά του. Οι ρυθμοί του Λονδίνου είναι ταχείς και ο καιρός μουντός για τα μεσογειακά δεδομένα, αλλά από την άλλη η πολυπολιτισμικότητα είναι κάτι το εντυπωσιακό. Έχω συνεργαστεί στην δουλειά μου ως data scientist με πάνω από 20 διαφορετικές εθνικότητες. Από τη μία νιώθεις την διαφορετικότητα στα έθιμα και στις καθημερινές συνήθειες και από την άλλη αισθάνομαι πως είμαστε όλοι ένα και δεν έχει να μας χωρίσει απολύτως τίποτα. Όλη η εμπειρία του εξωτερικού με έκανε να αναθεωρήσω τις απόψεις μου και να δω τα πράγματα με ανοιχτό μυαλό, μακριά από μία μόνο πραγματικότητα που είχα στο μυαλό μέχρι πριν φύγω.

Έχετε παρατηρήσει αλλαγές στη ζωή του Λονδίνου μετά το Brexit;
Ήταν έντονη η ημέρα μετά το δημοψήφισμα για το Brexit και την επικράτηση του Leave. Ο κόσμος ήταν ανήσυχος για το μέλλον και ήθελε να μάθει ποιες θα είναι οι επιπτώσεις αυτής της απόφασης. Έχουν περάσει πάνω από δύο χρόνια από τότε και ακόμαδεν έχω δει κάποια σημαντική αλλαγή στην συμπεριφορά των ανθρώπων, Βρετανών ή μη. Σίγουρα αναφέρεται ως θέμα στις συζητήσεις αλλά όχι τόσο συχνά. Τυπικά, τίποτα δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα ώστε να επηρεάσει τον τρόπο ζωής μας εδώ.

Ποιο είναι το πιο τρελό σας όνειρο;
Να ταξιδέψω σε κάθε γωνιά της γης, να δω όλες τις χώρες και τους πολιτισμούς και κάποια στιγμή να καταλήξω σε ένα αγαπημένο μέρος όπου θα ξυπνώ το πρωί και θα βουτώ κατευθείαν στη θάλασσα, μακριά από την πόλη.

Τι σας  λείπει περισσότερο από την Eλλάδα;
Εδώ έχω μεγάλη λίστα. Σίγουρα οι δικοί μου άνθρωποι και κυρίως η γιαγιά μου. Είναι δύσκολο να είσαι μακριά και να ξέρεις ότι οι άνθρωποι μεγαλώνουν. Σίγουρα και ο ήλιος. Αναθεώρησα πολλά πράγματα για την Ελλάδα, την είδα με άλλο μάτι. Κάθε φορά που έρχομαι ζω την κάθε στιγμή έντονα. Τον ήλιο που πέφτει πάνω μου απλόχερα, την θάλασσα, τους φίλους μου, το καλό φαγητό αλλά σίγουρα και την νυχτερινή ζωή της Αθήνας. Το «βγαίνω μία Δευτέρα βράδυ με τον κολλητό μου για ποτό ό,τι ώρα και να είναι» μου λείπει αρκετά. Πάντα βρίσκεις ένα ωραίο στέκι, με ωραία μουσική και ατμόσφαιρα οποιαδήποτε ημέρα της εβδομάδας.

Μια πρόσφατη συναυλία που πήγατε;
Πήγα στον C.W. Stoneking σέ ένα μαγευτικό χώρο, το Union Chapel. Είναι μία παλιά εκκλησία που την έχουν μετατρέψει σε χώρο συναυλιών με απίστευτη ακουστική και ατμόσφαιρα. Βγήκε μόνο με μία κιθάρα και μας μάγεψε η φωνή του. Στην αρχή, επειδή έχω ταυτίσει την μουσική του με πολλά πνευστά, προβληματίστηκα όταν τον είδα μόνο του. Τελικά με διέψευσε. Η φωνή και ο τρόπος παιξίματος του με ταξίδεψαν στις γειτονιές της Ν. Ορλεάνης την οποία είχα την τύχη να επισκεφτώ στο παρελθόν.

Ποια η σχέση σας με την ελληνική μουσική παράδοση;
Μεγαλώνοντας άρχισα να ακούω παραδοσιακούς ήχους με έντονα πειραματικά στοιχεία. Οπότε θα μπορούσα να πω πως έχω αρκετά καλή σχέση με την «πειραγμένη» παράδοση, όχι μόνο της χώρας μας αλλά και άλλων χωρών όπως η βαλκανική αλλά και ανατολίτικη μουσική. Η αλήθεια όμως είναι πως δεν είχα στενή σχέση μέχρι και πριν λίγα χρόνια. Δεν είχα την εμπειρία ενός πανηγυριού ως παιδί. Αφότου μετοίκησα στο εξωτερικό μου βγήκε έντονα η επιθυμία να έρθω πιο κοντά στις ρίζες μου. Θυμάμαι πριν 2 χρόνια σε μία από τις επισκέψεις μου στην Κέρκυρα, το μέρος απ’ το οποίο κατάγομαι, βρέθηκα σε ένα πανηγύρι στο οποίο πέρασα υπέροχα. Εκεί συνειδητοποίησα πόσο σημαντική είναι η παράδοση, ποσό εύκολα γίνεσαι μία παρέα με όλους, πως ενώνεται ο λαός μέσω της μουσικής.

Πως μοιράζετε το χρόνο σας μεταξύ δουλειάς και μουσικής;
Είναι μία καθημερινή δοκιμασία. Δύο διαφορετική χώροι, με διαφορετικούς ρυθμούς και ώρες. Μουσική γράφω τα βράδια, αφού επιστρέφω σπίτι. Με ηρεμεί και με εκτονώνει από μία δύσκολη μέρα. Είναι βέβαια και οτρόποςέκφρασής μου, η ανάγκη να αποτυπώσω τις σκέψεις μου.Προσπαθώ να χρησιμοποιώ τον χρόνο μου παραγωγικά απ’ το πρωί ώστε να κρατήσω μία ισορροπία και ενέργεια για την μουσική. Δεν είναι εύκολο πάντα. Όπως μου έχει πει και ένας καλός φίλος και μουσικός, είναι μία μάχη μεταξύ ενός Απολλώνιου και ενός Διονυσιακού κόσμου, μεταξύ της λογικής και του συναισθήματος.

Τι ακολουθεί;
Πολλά και όμορφα πράγματα για τα οποία έχω μεγάλη προσμονή. Αρκετά live εδώ στο Λονδίνο, με αρχή το αφιέρωμα στο Σιδηρόπουλο το Δεκέμβριο. Στο αφιέρωμα που κάναμε πέρυσι με αφορμή την επέτειο των 27 χρόνων από τον θάνατο του, η ανταπόκριση ήταν πολύ μεγάλη. Ήμουν αρκετά αγχωμένος με το εγχείρημα αυτό, για να πω την αλήθεια. Λόγω της αγάπης του κόσμου προς το πρόσωπο του Πρίγκηπα της ροκ όπως τον αποκαλούν πολλοί, αποφασίσαμε να επαναλάβουμε αυτό το αφιέρωμα και φέτος, όχι μόνο στο Λονδίνο αλλά μάλλον και στο Άμστερνταμ και τις Βρυξέλλες. Και γιατί όχι, κάποια στιγμή και στη Αθήνα; Πολύ θα το ήθελα… Επίσης, στα άμεσα σχέδια είναι και η παρουσίαση ορισμένων κομματιών από τον δίσκο που ετοιμάζω σε ένα live παρέα με τον George Gaudy στο Ο2 Academy στο Islington στις αρχές Μαρτίου. Σίγουρα σύντομα και στην Αθήνα. Παράλληλα, δουλεύω τα επόμενα τραγούδια του δίσκου με στόχο να καταφέρω να τον ολοκληρώσω σύντομα.