Προχωρημένο φθινόπωρο 1997, κάπου στον ελληνικό νότο. Διαμέρισμα φοιτητικό, αφίσες κολλημένες στις ντουλάπες και ινδικά στικς στο τραπέζι. Το κασετόφωνο σε περίοπτη θέση. Εκεί έπαιξε για πρώτη φορά το «OK Computer» των Radiohead. Έκτοτε το άκουσα αμέτρητες φορές, σε cd, στο διαδίκτυο, στην ίδια εκείνη κασέτα που μου την είχε γράψει ένας συμφοιτητής μου και είχε γραμμένα με στιλό μπλε, στη θήκη, ένα ένα τα τραγούδια και στη ράχη με κόκκινο μελάνι, κάπως ανορθόδοξα καλλιγραφικά, τον τίτλο. Η αίσθηση ίδια και κάθε φορά διαφορετική.
Κι όμως ήταν κάτι παραπάνω από αυτό. Το άλμπουμ αυτό, για μένα και για τους 20άρηδες της εποχής, λειτούργησε, με όρους ασυνείδητης μουσικοθεραπείας, σαν μια πρώιμη υποδοχή του Millennium, μια κλεφτή ματιά, χωρίς καν να στο συνειδητοποιούμε, στη νέα εποχή που θα ερχόταν και η οποία τότε φάνταζε στα μάτια μας σαν την πλέον ευοίωνη ενσάρκωση της πιο ουτοπικής επιστημονικής φαντασίας. Εξάλλου, ο κόσμος που ζούσαμε, ο δυτικός, ήταν -τουλάχιστον κατά τα φαινόμενα- ειρηνικός, ξέγνοιαστος, ακμάζων και υποσχόμενος μόνον ένα λαμπρό και ανέφελο μέλλον. Ο Ψυχρός Πόλεμος είχε λήξει αναίμακτα για εμάς, κανένας φόβος δεν σκίαζε τον ορίζοντα της νέας εποχής και όλα προμήνυαν ότι η επιστημονική πρόοδος και η τεχνολογική εξέλιξη θα υπηρετούσαν με τον καλύτερο τρόπο την ανθρώπινη ζωή – όλα πιο εύκολα, πιο απλά, πιο ασφαλή. Δεν είχαμε να φοβόμαστε τίποτα. Μας διαβεβαίωναν όλοι για αυτό. Ή σχεδόν όλοι.
Ο Τομ Γιορκ και η παρέα του είχαν λίγο διαφορετική γνώμη. Ο κόσμος που αυτό το περίεργο αγόρι μάς περιέγραφε μέσα από τους στίχους του δεν ήταν ακριβώς αυτό που προσδοκούσαμε. Και το καλύτερο –ή το χειρότερο, δεν ξέρω– ήταν ότι η αφήγησή του δεν αφορούσε ένα μακρινό δυστοπικό σύμπαν, που ξεπηδούσε από μια αρρωστημένη φαντασία, αλλά μια φυσική εξέλιξη του βίου μας, που παραμόνευε καλά κρυμμένη σχεδόν μπροστά στα μάτια μας. Ο Τομ Γιορκ μας μίλησε για όλα όσα είχαν ήδη δρομολογηθεί αλλά δεν είχαν ακόμη αποκαλυφθεί. Για όλες τις σκοτεινές πτυχές της παγκοσμιοποίησης και του καταναλωτισμού, για έναν απολύτως καλωδιωμένο πλανήτη, όπου η ευτυχία και αυτοπραγμάτωση γίνονται διεκπεραιωτικές διαδικασίες μέσα από τις οθόνες των υπολογιστών και των κινητών. Μας άνοιγε ένα μικρό παράθυρο στο τι θα ερχόταν και μας προειδοποιούσε ότι αυτό θα ήταν νέο, αλλά και σκοτεινό ρίχνοντας φευγαλέες και βαθιές ματιές στον 21ο αιώνα και όλα όσα θα ακολουθούσαν. Μας έκανε για λίγο να αισθανόμαστε μελαγχολικά και ήρεμα έτοιμοι για αυτό. Ασχέτως αν αποδείχθηκε πως δεν ήμασταν ποτέ.
