Κριτική για τις ταινίες της εβδομάδας (5-11 Δεκεμβρίου): Η βασίλισσα της καρδιάς, Στα Μαχαίρια, Το χρυσό γάντι , Λίλιαν κι ακόμη 6 ταινίες
Η βασίλισσα της καρδιάς (Dronningen) (****) Σκηνοθεσία: Μέι ελ-Τούκι
Πρωταγωνιστούν: Τρίνε Ντίρχολμ, Γκούσταβ Λιντ, Μάγκνους Κρέπερ
Η παντρεμένη και μητέρα δύο κοριτσιών Αν είναι μια δυναμική δικηγόρος που υπερασπίζεται κακοποιημένες κοπέλες. Η τακτοποιημένη αλλά και γεμάτη εντάσεις –λόγω της δουλειάς– ζωή της γίνεται άνω κάτω όταν έρχεται να περάσει το καλοκαίρι μαζί τους ο Γκούσταβ, ο έφηβος γιος από τον πρώτο γάμο του συζύγου της. Η Αν θα τα φτιάξει με τον Γκούσταβ.
Το πώς αντιμετωπίζει η άγνωστη σκηνοθέτιδα Μέι ελ-Τούκι την ηρωίδα της είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος για να παρακολουθήσει κάποιος την ηλεκτρισμένη και πολυσύνθετη ταινία της. Χωρίς παρωπίδες, από απόσταση και με εμφανή προσπάθεια να κατανοήσουμε τον τρόπο σκέψης της. Η φτιαγμένη με σπάνια αφηγηματική δεξιότητα «Βασίλισσα της καρδιάς» δεν είναι ένα εύπεπτο ροζ σινε-μυθιστόρημα αλλά μια φορτωμένη με ηθικά διλήμματα και συμβολισμούς ταινία που θέτει περισσότερα ερωτήματα από όσες απαντήσεις δίνει. Το κρίσιμο ερώτημα είναι το εξής: πώς κρίνεται ένα άτομο που αποδεδειγμένα η επαγγελματική διαδρομή και η κοινωνική του δράση βρίσκονται στον σωστό δρόμο αλλά στην προσωπική του ζωή μοιάζει να τα έχει κάνει θάλασσα; Χωρίς καμιά διάθεση να γίνει ηθικολόγος ή διδακτική, η Μέι ελ-Τούκι βάζει τα πράγματα σε μια σειρά και ξετυλίγει την ιστορία της Αν που έχει πολλούς τρόπους να «διαβαστεί». Αρχικά μας δείχνει ότι η «ειδυλλιακή» ζωή της δεν είναι και τόσο τέλεια. Ο πρώτος διάλογος με τον άντρα της μαρτυρά τη μεταξύ τους ανταγωνιστικότητα ενώ ο σύζυγός της τής καταλογίζει ότι δεν μπορεί ποτέ να παραδεχτεί κάποιο λάθος της. Ο ερχομός του Γκούσταβ δεν ξυπνά μόνο το ερωτικό πάθος στην Αν αλλά βγάζει όλες τις διαφορές του ζευγαριού στην επιφάνεια. Η σκηνή με την ηρωίδα ημίγυμνη μπροστά στο καθρέφτη της είναι το κομβικό σημείο για όσα θα ακολουθήσουν. Η φθορά του σώματος που έρχεται μαζί με το πέρασμα χρόνου είναι μια καλή αφορμή για να αναδειχτεί όλη η κοσμοθεωρία της Αν γύρω από τη ζωή. Η απόφασή της να κάνει το πρώτο βήμα με τον Γκούσταβ έρχεται αμέσως μετά. Σε μια άλλη σκηνή ο συνεργάτης της στο γραφείο της ζητά να γίνει πιο προσεκτική στη δουλειά της (έχει προηγηθεί η παράτυπη λεκτική κόντρα της με έναν αντίδικο που «απολαμβάνει» την ευνοϊκή για εκείνον απόφαση του δικαστηρίου) κι εκείνη του απαντά ότι επειδή την ξέρει καλά αντιλαμβάνεται πως «κάτι τέτοιο σχεδόν αποκλείεται». Η Αν λοιπόν είναι η παρορμητική και απόλυτα ελεύθερη γυναίκα που κάνει κουμάντο στη ζωή και την καρδιά της χωρίς να υπολογίζει τίποτε. Το ερωτικό πάθος ως μέσο για την προσωπική ελευθερία δεν είναι όμως σχεδόν ποτέ «αναίμακτο». Ειδικά από τη στιγμή που στην εξίσωση μπαίνει το θέμα της σεξουαλικής κακοποίησης, έστω και από νομικής άποψης. Το προκλητικό, ντελικάτο, συναρπαστικό και άκρως ερωτικό μελόδραμα σημαδεύεται από την ανεπανάληπτη ερμηνεία της Τρίνε Ντίρχολμ. Η δανέζα σταρ σκιτσάρει θαυμάσια το πορτρέτο της πετυχημένης επαγγελματικά γυναίκας που μετατρέπει τη δύναμη της σε μέσο χειραγώγησης και αυτοκαταστροφής, στην ταινία που είναι η επίσημη πρόταση της Δανίας για το επερχόμενο ξενόγλωσσο όσκαρ.
Όταν ένας φημισμένος συγγραφέας βρίσκεται νεκρός στην έπαυλή του έπειτα από το πάρτι των 85ων γενεθλίων του, ο εκκεντρικός ντετέκτιβ Μπενουά Μπλανκ αναλαμβάνει δράση προκειμένου να διαλευκάνει το έγκλημα.
Διασκεδαστικό και έξυπνο το αλά Αγκαθα Κρίστι πόνημα του Ράιαν Τζόνσον («Looper») παντρεύει την ατμόσφαιρα μυστηρίου με τον πολιτικό σχολιασμό και τις ευφάνταστες ανατροπές σε ένα ελκυστικό whodunit που ενισχύεται από τις σπαρταριστές ερμηνείες των πρωτοκλασάτων ηθοποιών, από τις οποίες ξεχωρίζει ο ιδιοφυώς αναποτελεσματικός και απέραντα γλαφυρός στις αφηγήσεις του κατά τη διάρκεια της λύσης του αινίγματος Ντάνιελ Κρεγκ στο ρόλο του Μπλανκ.
Η πραγματική ιστορία ενός κατά συρροή δολοφόνου που έδρασε στο Αμβούργο της δεκαετίας του 1970.
Ο Φατίχ Ακίν («Μαζί ή τίποτα») θυμάται το σινεμά του Φασμπίντερ και χρησιμοποιεί την εξωφρενική περίπτωση του δολοφόνου Φριτζ Χόνκα (ένας παραμορφωμένος, αλκοολικός και βαθιά διαταραγμένος άντρας) για να αφηγηθεί μία ακραία γκροτέσκα και βουτηγμένη στην υπερβολή ιστορία που όμως δεν έχει ξεκάθαρο στόχο. Η αίσθηση που αποκομίσαμε είναι ότι ο Ακίν προσπαθεί να κάνει πλάκα δοκιμάζοντας την αντοχή του θεατή με κάθε προβοκατόρικο τρόπο –κάποιες σκηνές βίας δεν έχουν καμία κινηματογραφική λογική– αλλά τελικά το «Γάντι» του δεν πέφτει ούτε στην πλευρά του αυθεντικά καταραμένου Φασμπίντερ ούτε στη νοητική εκκεντρικότητα του Λαρς Φον Τρίερ και του «Σπιτιού που έχτισε ο Τζακ» με το οποίο το φιλμ έχει θεματική συγγένεια. Νοσηρός, σαδιστής και γλαφυρός πέρα ως πέρα στη νέα του δουλειά, ο τουρκογερμανός σκηνοθέτης μοιάζει να βασανίζεται με κάποια… κουσούρια της γερμανικής καταγωγής του και επιχειρεί να τα ξορκίσει μια για πάντα. Όπως συνέβη όμως και με την άλλη «προσωπική» ταινία του, την επίσης αποτυχημένη «Μαχαιριά» που αναφερόταν στη γενοκτονία των Αρμενίων, το αποτέλεσμα δεν τον δικαιώνει.
Η Ρωσίδα Λίλιαν βρίσκεται στη Νέα Υόρκη με ληγμένη τη βίζα της και δεν έχει άλλη επιλογή από το να επιστρέψει πίσω στην πατρίδα της. Χωρίς να γνωρίζει τη γλώσσα αποφασίζει να διασχίσει τις Ηνωμένες Πολιτείες πεζή μέχρι να φτάσει στην Αλάσκα και από εκεί απέναντι, στη χώρα της.
Εμπνευσμένο από μια αληθινή ιστορία, το πρώτο φιλμ μυθοπλασίας του ντοκιμαντερίστα αυστριακού Αντρέας Χόρβαθ, σε παραγωγή του Ούλριχ Σάιντλ, έκανε πρεμιέρα στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών στις Κάννες. Πρόκειται για ένα υποδειγματικό arthouse φιλμ, απαιτητικό και σαγηνευτικό συνάμα, που πατάει σε μια εξωφρενική προσωπική οδύσσεια για να αναδείξει έναν πλούτο υπαρξιακής αναζήτησης, πολιτικής σκέψης και ιστορικής μελέτης. Μέσα από το ανέκφραστο βλέμμα της ηρωίδας που σταδιακά φτάνει στην απόλυτη μεταμόρφωση (από γοητευτικό μοντέλο καταλήγει να μοιάζει με ταλαιπωρημένη άστεγη) παρακολουθούμε όλες τις πτυχές της αμερικανικής αυτοκρατορίας: από την εξόντωση των ινδιάνικων φυλών μέχρι το άσκοπο και κυνήγι του αμερικάνικου ονείρου και τον πόλεμο του Βιετνάμ.
ΑΚΟΜΗ
▶ Πρωτότυπο, με παλιομοδίτικη αισθητική και γοητεία animation, το «Ο Μπουνιουέλ στον λαβύρινθο με τις χελώνες» (**½) του Σαλβαδόρ Σιμό φωτίζει το παρασκήνιο πίσω από τα γυρίσματα της δεύτερης ταινίας του Μπουνιουέλ «Η χρυσή εποχή» μετά από την αντίδραση που προκάλεσε ο «Ανδαλουσιανός σκύλος» και το κίνημα των σουρεαλιστών.
▶ Το «Δίκτυο κατασκόπων» (Spider in the Web) (*) του Εραν Ρίκλις με τους Μπεν Κίνγκσλεϊ και Μόνικα Μπελούτσι προσπαθεί άγαρμπα να ταιριάξει τα παιχνίδια κατασκοπείας, τον ακτιβισμό και το love story σε ένα αναληθοφανές και γεμάτο τρύπες σενάριο.
▶ Η ανθρώπινη και με πολιτική ευαισθησία «Αντιπροσωπεία» (**) του Μπουγιάρ Αλιμάνι αφηγείται πώς το φθινόπωρο του 1990 μια ομάδα διπλωματών από τη Δύση καταφθάνουν στην Αλβανία για να διερευνήσουν τυχόν καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το κομμουνιστικό καθεστώς, που βρίσκεται ακόμη στην εξουσία.
▶ Το «Παίζοντας με τη φωτιά» (-) του Άντι Φίκμαν είναι μια αμερικανική κωμωδία με πυροσβέστες στον ρόλο μπέιμπι-σίτερ.
▶ Η περιπέτεια «21 γέφυρες» (-) του Μπράιαν Κερκ με τον Τσάντγουικ Μπόουζμαν («Black panther») διαθέτει την τυπική αναμέτρηση ενός αστυνομικού με έναν δολοφόνο στην αρκούντως σκοτεινή και απειλητική Νέα Υόρκη του σήμερα.
▶ Τα «Άγρια αγόρια» (**) του γάλλου Μπερτράν Μαντικό είναι μια αιρετική ματιά πάνω σε έργα της κλασικής λογοτεχνίας (ο Ιούλιος Βερν συναντά τον Ουίλιαμ Γκόλντινγκ), δοσμένη πάντως με μια χτυπητή επιτήδευση που καταργεί κάθε απόπειρα λυρισμού στην ιστορία της ομάδας αγοριών που διαπράττουν ένα έγκλημα στις αρχές του 20ού αιώνα κι ένας Ολλανδός καπετάνιος τούς παίρνει στο στοιχειωμένο καράβι του για να τους «εξημερώσει».
22°
