Είσαι creative director στην BBDO Athens. Γράφεις διηγήματα και ποιήματα. Πόσο κοντά (ή κόντρα) είναι η μια απασχόληση με την άλλη;
Είναι σαν να είσαι δελφίνι και να ζεις σε μια πισίνα κάνοντας γαμάτα κόλπα με την μπάλα, να πηδάς μέσα από στεφάνια και να ακούς τα επιφωνήματα του κόσμου. Περνάς ωραία, τρως ψαράκι για κάθε άλμα που κάνεις, αλλά όσο κι αν σου αρέσει αυτό, όσο κι αν η πισίνα μυρίζει θάλασσα, τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με την αλμύρα και τη μοναξιά του ωκεανού.
Οι διαφημίσεις και η μυθοπλασία είναι ψέματα ή αλήθειες ειπωμένες με «λοξό» τρόπο;
Τίποτα δεν είναι ψέμα γιατί τίποτα δεν είναι αλήθεια. Ο τρόπος που βλέπεις τα πράγματα είναι που μετράει. Και οι διαφημίσεις επιλέγουν το καλό σου προφίλ, ενώ η μυθοπλασία διαλέγει εκείνη τη γωνία που ενδεχομένως να δείχνει και ένα σου καυλόσπυρο, αλλά όσο πιο ανθρώπινο σε δείχνει τόσο περισσότερο θεοποιείσαι.
Θα άλλαζες επάγγελμα; Θα εγκατέλειπες τη διαφήμιση για να αφοσιωθείς στη λογοτεχνία;
Μου αρέσει η διαφήμιση. Και ομολογώ ότι της χρωστάω ευγνωμοσύνη γιατί εδώ και πολλά χρόνια μού δίνει χρήματα για να σκαρφίζομαι υπέροχες ιστορίες. Και αυτό αν μη τι άλλο, είναι κολακευτικό. Αλλά αν μπορούσα να ζήσω από τη λογοτεχνία (και εννοώ αξιοπρεπώς, όχι να έχω τα λεφτά της Rowling) τώρα βιαστικά σου απαντώ ότι θα άφηνα τη διαφήμιση για να μπορώ να ζω απολαμβάνοντας το γράψιμο και να γράφω απολαμβάνοντας τη ζωή.
Ο τίτλος του βιβλίου σου είναι «Η ζωή είναι ένα σύνολο από…». Από τι;
Η ζωή είναι ένα σύνολο από αλήθειες, προσωπικές ματιές στα πράγματα, στερεότυπα, συμπλέγματα, διαθέσεις που άγονται και φέρονται. Όλα είναι υποκειμενικά, ο κόσμος είναι χωρισμένος σε επτά δισεκατομμύρια ερμηνείες, η αλήθεια του καθενός, του κανενός, του ενός και των πολλών. Κοινώς, βλέπουμε άλλο μπλε εσύ άλλο εγώ, ουρανό λες εσύ, θάλασσα εγώ και η ζωή βάφεται με όλες τις αποχρώσεις του μπλε και όταν εμείς ντυνόμαστε στα μαύρα εκείνη λευκοντυμένη σαν νύφη προχωράει στον επόμενο.
Οι ήρωές σου φλερτάρουν με τη μοναξιά, το αλλόκοτο, το θάνατο, το τέλος. Υπάρχει κάτι που συνδέει αυτές τις μικρές ιστορίες;
Η ίδια η αξία της ζωής. Η ίδια η αξία του ανθρώπου. Μια πέτρα, μια κυρία με ταγέρ, ένα καγκουρό, ένα λουλούδι, ο ήλιος, ο χρόνος ο ίδιος, όλα είναι συμπαντικές πραγματικότητες σε διαφορετικά επίπεδα, σαν να ακούς εσύ ραδιόφωνο στα βραχέα κι εκείνα να παίζουν στα υψηλά. Συχνότητα αλλάζεις και όλα συνδέονται, όλα είναι διαφορετικά κράματα από τα ίδια υλικά και οι ιστορίες μιλούν γι’αυτό: θα μπορούσαν να είναι 24 ώρες ενός ανθρώπου ή 24 χρόνια ή 24 καρέ που κινηματογραφικά αποτελούν ένα δευτερόλεπτο, ενώ το υποσυνείδητο, εκείνο το τούνελ που μας ενώνει με την άλλη άκρη του ουράνιου τόξου, μπορεί να καταγράψει εικόνες ακόμα και σε ένα καρέ, δηλαδή στο 1/24 ενός δευτερολέπτου (ή ενός βιβλίου). 24 ιστορίες αφημένες στο λιοπύρι της ερήμου για να σου υπενθυμίσουν την αξία του νερού και η 25η, σαν bonus track, η αλλαγή της συχνότητας από τα βραχέα στα υψηλά.
Γιατί προτίμησες τη σύντομη μορφή του διηγήματος;
Είναι προκλητικό να αποτυπώνεις όσα περισσότερα μπορείς λέγοντας όσα λιγότερα γίνεται. Δεν ξέρω αν το πετυχαίνω αλλά αυτό ήθελα να κάνω: κάθε λέξη στη θέση του οδηγού, κάθε κόμμα να αλλάζει ταχύτητα για να σε οδηγήσει στο κόκκινο φανάρι μιας τελείας, λίγο πριν διασχίσεις ένα δρόμο ταχείας νοηματοδοσίας. Ένας espresso αλεσμένος από χίλιους κόκκους arabica να ξυπνήσεις μια και καλή, μια σταγόνα αρώματος από όλα τα λουλούδια του κόσμου για να πάρεις πρέφα πώς μυρίζουν οι στιγμές μόλις γεννιούνται.
Ποιους συγγραφείς (εκτός από τον Μπουκόφσκι που τον συναντάμε δύο φορές) θα συναντήσουμε πίσω από τις γραμμές των ιστοριών σου;
Ο Καμί περιδιαβαίνει κάπου εκεί, μέσα στην αντηλιά της παραλίας (ή της ερήμου;) με ένα όπλο από φλογισμένες λέξεις, πυροβολώντας με αδιαφορία το παράλογο του κόσμου.
Μετά από όλα αυτά να περιμένω κι ένα… «αλλόκοτο» βιογραφικό;
Πάντα αισθανόμουν ξένος αλλά προσπαθώ να σπάσω τα αόρατα σχοινιά που με κρατούν δεμένο στις αλλότριες σκέψεις μου με την πένα μου ως αλεξανδρινό ξίφος. Μελάνι σαν αίμα που όσο κυλάει ανανεώνεται. Ο Μερσώ –«σήμερα πέθανε η μαμά, μπορεί και χθες, δεν ξέρω»–, ο Καμί δηλαδή, αυτός είναι το alter ego μου (Ξένος κι αυτός, Ξένος πολύ, που λέει κι ο Καβάφης) και ο Ερίκ Καντονά, αυτοί οι δύο είναι χαραγμένοι στο μπράτσο μου, ο Γαλλοαλγερινός και ο Μαρσεγιέζος, ο πρώτος γιατί ύψωνε ανάστημα απέναντι στη ματαιότητα της ύπαρξης και ο άλλος γιατί απλά ύψωνε το γιακά του μαζί με τα φρύδια του αδιαφορώντας για το υποτιθέμενο βάρος των πραγμάτων. Είμαι σαράντα ετών, είμαι γραφιάς, αγαπώ την Κατερίνα μου και τη Σιλβούλα μου και μοναδικός μου στόχος είναι η διαύγεια, η απόλυτη έλλειψη σκέψεων και αμφιβολιών, που σου επιτρέπει να είσαι όσο περισσότερο γίνεται ό,τι είναι και το ίδιο το σύμπαν: μια απεριόριστη δυνατότητα.
19°
