O Χρήστος Μπουλώτης είναι (δίκαια) ο συγγραφέας-star του παιδικού βιβλίου. Ο αρχαιολόγος και διδάσκων στα μεταπτυχιακά τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και στην ΑΣΚΤ έχει εκδώσει μέχρι σήμερα 60 περίπου βιβλία. Με αφορμή το τελευταίο του «Τα πολύτιμα σκουπίδια του κύριου Νο» (εκδ. Ελληνικά Γράμματα), σε εικονογράφηση του βραβευμένου Βασίλη Παπατσαρούχα, συναντηθήκαμε σε ένα καφέ που αγαπούν λογοτέχνες και βιβλιοφάγοι, στο «Βοξ» της πλατείας Εξαρχείων (άλλωστε ο συγγραφέας είναι κάτοικος της περιοχής) και γυροφέραμε την κουβέντα μας γύρω από το εξής κομβικό ερώτημα στο χώρο της παιδικής λογοτεχνίας: σε ποιο βαθμό μπορούν τα παιδικά βιβλία να θίξουν με θέση και άποψη τα μεγάλα ζητήματα που αφορούν την κοινωνία των μεγάλων;
«Ο ζωγράφος της ιστορίας, ο κύριος Νο –σύντμηση της λέξης Νοσταλγός– επιστρέφει ύστερα από χρόνια σε μια πόλη γραφική για να διαπιστώσει ότι οι δύο λόφοι της έχουν δώσει τη θέση τους σε 14 σκουπιδολόφους. Αρχίζει να ξετυλίγεται ένα εφιαλτικό σενάριο, με ανθρώπους που ζουν σε τούνελ και μετακινούνται καθισμένοι στις ράχες ποντικιών. Μέσα από αυτό το φοβικό σκηνικό έρχεται στο τέλος η λύτρωση σαν βελούδινο τραγούδι. Τα ζητήματα που θίγονται είναι η υπερκατανάλωση και η ανακύκλωση και ο βασικός κίνδυνος είναι να πέσει η μυθοπλασία σε μπανάλ αφηγηματικές μεθόδους. Τα παιδιά έρχονται πολύ συχνά σε επαφή με το συγκεκριμένο ζήτημα –όπως για παράδειγμα μέσα από τα παιδαγωγικά προγράμματα περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης–, άρα η πρόκληση που αντιμετωπίζει ο συγγραφέας είναι να βρει μια απρόβλεπτη μυθοπλασία έτσι ώστε να ευαισθητοποιήσει τους αναγνώστες του, δίνοντάς τους όμως μια γοητευτική ιστορία χωρίς ίχνος διδακτισμού. Βέβαια, είναι πολύ δύσκολο σε μια εποχή που τα παιδιά είναι θύματα της διαφήμισης να υποδύεται ο συγγραφέας το ρόλο του… Απόστολου. Είναι επίσης άχαρο, σα να πηγαίνεις στα παιδιά που ξέρεις ότι τους αρέσουν τα γλυκά και να τους λες «τώρα θα φάτε μαρούλια». Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να παραδώσεις τα όπλα. Ο συγγραφέας έχει να αντιπαλέψει με μια ουτοπία, όμως αν αυτή είναι το τελευταίο καταφύγιό μας τότε ας καταφύγουμε εκεί. Ο λόγος του, ο οποίος απευθύνεται σε χιλιάδες παιδιά, μπορεί να πιάσει τόπο ενδεχομένως σε μια μικρή ομάδα, αλλά αυτό δεν είναι καθόλου μικρό κέρδος. Έτσι κι αλλιώς κάποια στιγμή τα παιδιά θα αντιμετωπίσουν αυτά τα προβλήματα όχι ως λογοτεχνία αλλά ως σκληρή πραγματικότητα. Γι’ αυτό και το βιβλίο μου είναι σκληρό και γι’ αυτό ασκεί κριτική στους μεγάλους. Αυτοί κατάντησαν έτσι την πόλη και τα παιδιά το συνήθισαν. Στο τέλος μπαίνει η χαρμόσυνη πινελιά. Από όλα αυτά τα σκουπίδια ο κύριος Νο φτιάχνει μαζί με ένα κοριτσάκι μια ονειρομηχανή. Στα βιβλία μου τα παιδιά είναι «ακτιβιστές», αυτά φέρνουν τη λύτρωση. Δεν δίνω λύσεις διδακτικές, μιλάω για το θέμα πετώντας τις μολότοφ μου… Ο Μπουλότοφ!»
21°
