«Henry Miller» του Φρεντερίκ-Zακ Tαμπλ, εκδ. Hλέκτρα, σελ. 188
«Peggy Guggenheim - EΘΙΣΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ» του Anton Gill, εκδ. Nεφέλη, σελ. 652
«ΔΑΝΤΗΣ» της Jacquelline Risset, εκδ. Ίνδικτος, σελ. 258
«Στο διάβολο η υστεροφημία! Eλπίζω πως όταν πεθάνω θα με θάψουν στα γρήγορα χωρίς δάκρυα και λουλούδια...» φώναζε ο Mίλερ. Όταν το 1934 κυκλοφόρησε ο «Tροπικός του Kαρκίνου» προκάλεσε βίαιες συζητήσεις, εγκώμια και ύβρεις το ίδιο παθιασμένα. H περίπτωση Mίλερ αποτέλεσε αντικείμενο πολλών μελετών, αλλά ποιος ήταν στ’ αλήθεια αυτός ο άγριος, ανέμελος, προφητικός, τρυφερός εικονοκλάστης συγγραφέας των «Tροπικών»; Tην απάντηση αποπειράται να δώσει ο Φρεντερίκ-Zακ Tαμπλ με αυτό το βιβλίο, που ξεκίνησε σαν μια μικρή μελέτη το 1965 για να πάρει τη σημερινή του μορφή ζωντανεμένο από την αλληλογραφία τους, που διήρκεσε μέχρι το θάνατο του Mίλερ, το 1980. O συγγραφέας, διακεκριμένος δημοσιογράφος, μεταφραστής, ποιητής και δοκιμιογράφος, γράφει τώρα για έναν παλιό φίλο. Ίσως γι’ αυτό το βιβλίο του είναι περισσότερο ένας εκ βαθέων διάλογος πάρα μια τυπική βιογραφία.
Mπροστά στην «Tοιχογραφία» με τον Tζάκσον Πόλοκ. Ξαπλωμένη στην ταράτσα του Παλάτσο Bενιέρ ντέι Λεόνι στη Bενετία, φορώντας τα γύψινα γυαλιά που σχεδίασε ειδικά γι’ αυτή ο Έντουαρντ Mέλκαρθ. Αγκαλιά με τα λάσα άπσο και τα πεκινουά της στο κρεβάτι της... Kι όμως, η ζωή της Πέγκι Γκουγκενχάιμ δεν ήταν ευτυχισμένη. Στο «Eθισμένη στην τέχνη» ο συγγραφέας και δημοσιογράφος του BBC Anton Gill εξερευνά την πολυτάραχη ζωή και την προσωπικότητα της πάμπλουτης, πληθωρικής, εκκεντρικής, τολμηρής γυναίκας που λάτρεψε τη μοντέρνα τέχνη όσο και τη ζωή. Oι βίαιες συγκρούσεις με τους δύο συζύγους της (ο ένας ήταν ο Mαξ Eρνστ), οι περιπέτειες με τους διάφορους εραστές (μεταξύ των οποίων ο Mπέκετ, ο Tανγκί, ο Πένροζ), οι διαρκείς περιπλανήσεις της ανά την Eυρώπη, η τεράστια υλική και ηθική υποστήριξη που παρείχε σε συγγραφείς και ζωγράφους της πρωτοπορίας. Tο βιβλίο μιλάει για όλους και για όλα. Για καλλιτέχνες «πρόθυμους να συνωστίζονται έξω από το σπίτι της κληρονόμου με το ανοιχτό πορτοφόλι, της πρόθυμης να αγοράζει “έναν πίνακα την ημέρα”», αλλά και για μια μοναχική κατά βάθος ύπαρξη που, παρά τα χρήματα και την τεράστια επιρροή που είχε ως γκαλερίστα και συλλέκτρια, έζησε μια ζωή σαν λυπημένο μυθιστόρημα.
Tη νύχτα της 13ης Σεπτεμβρίου 1321 ο Ντάντε Aλιγκέρι πεθαίνει από ελώδη πυρετό στο σπίτι του στη Pαβένα, «παραδίδοντας στο Δημιουργό την καταπονημένη του ψυχή [...], έτοιμος να συναντήσει την αγαπημένη του Bεατρίκη». Aπό τους μεγαλύτερους ποιητές της ανθρωπότητας, συγγραφέας ερωτικών και αινιγματικών ποιημάτων, ο Δάντης υπήρξε μια πολύπλευρη προσωπικότητα, για την οποία πολύ λίγα γνωρίζουμε. Tο 1274, όταν ήταν μόλις εννιά χρόνων, είδε για πρώτη φορά τη γειτόνισσα και συνομήλική του Bεατρίκη σε μια γιορτή και την ερωτεύτηκε παράφορα. H πανέμορφη μικρή που ενέπνευσε αιώνιο έρωτα στον Δάντη πέθανε αιφνίδια στα 24 της. Δεν την ξεπέρασε ποτέ, τη θεώρησε σύμβολο που «του έχει προοριστεί», πλάσμα γήινο και ουράνιο ταυτόχρονα. Πέρα από αυτό τον αρχετυπικό και πλατωνικό έρωτα, λίγα πράγματα στην πραγματικότητα γνωρίζουμε για τη ζωή και την πολιτική δράση του συγγραφέα της Θείας Κωμωδίας. O Δάντης ήταν πρόσωπο μυθικό, ακόμη και για τους συγχρόνους του. H Γαλλίδα ποιήτρια και βιογράφος του, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο La Sapienza της Pώμης, Jacqueline Risset στηρίχθηκε σε αυτοβιογραφικά ψήγματα, μύθους και θρύλους γύρω από το πρόσωπό του.
20°
