Γλέντι! Γιατί αυτός ο κυνικός, μηδενιστής και σαρκαστικός φιλαράκος - και παρακαλώ, πάψε να τον αποκαλείς «α, αυτός που έγραψε το Fight Club», ναι, το έγραψε αλλά έχει γράψει κι άλλα απίστευτα καλά βιβλία- επιστρέφει. Ή καλύτερα εκδίδεται στα ελληνικά μια συλλογή με διηγήματά του από το 2015. Ιστορίες στο γνώριμο σκοτεινό, αλλόκοτο και διαστροφικό του χιούμορ, διηγήσεις που θα αποζημιώσουν όλη τη φυλή των chuckικόφιλων». Η Αμερική σ' ένα X-Ray ακτινογράφημα, που φωτίζει όλη τη διαστροφική εκδοχή του «ονείρου». Μαθητές εθισμένοι στο ηλεκτροσόκ με καρδιακούς απινιδωτές, αθώα δήθεν αλογάκια που, ενώ η χρήση τους προσφέρεται για εκμάθηση ιππασίας σε γόνους χωρισμένων γονιών, ξαφνικά γίνονται viral βιντεάκια ξεσκίζοντας τα εντόσθια υπερανώμαλων ηδονιστών, μαϊμούδες που διαπρέπουν στο μάρκετινγκ, στρίπερ που στρατολογούν φρικιά προκειμένου να αναβαθμίσουν το θέαμα στην πίστα, κλινικές αποτοξίνωσης και θεραπείας από το «αδελφιλίκι», έφηβοι που για να γλυτώσουν από το μπούλινγκ στο σχολείο διαλέγουν τον δρόμο της εθελούσιας αποβλάκωσης, ο Τσακ Πόλανικ δηλαδή σε μεγάλο «οίστρο». Ή και καλωσορίσατε στη χώρα που προ καιρού έχει πάψει να είναι the land of opportunity, αλλά γη της δυστοπίας.
Διαρκής αποκτήνωση, πέρα φυσικά από τα προάστια των μεσοαστών ή τις εικόνες των πλούσιων και διάσημων, εκεί στις ζώνες του λυκόφωτος, των υπονόμων και των απόκληρων του γκέτο, οι άνθρωποι και τα κτήνη, οι ήρωες του πολανικού σύμπαντος, είναι διατεθειμένοι να κάνουν τα πάντα για λίγη ευτυχία. «Στους ευκατάστατους άρεσε πολύ να παρατηρούν τους ενδεείς. Οι ηθικοί λαχταρούσαν να μαθαίνουν ανήθικες ιστορίες, ιδιαίτερα όταν αυτές οι ιστορίες ήταν διατυπωμένες υπό το πνεύμα της κοινωνικής μεταρρύθμισης. Κάτω από ένα τέτοιο πρόσχημα άμεπτου ηθικής, θα εξέδιδε τις πιο γαργαλιστικές διηγήσεις για όσα ποταπά συνέβαιναν στον χώρο της πορνείας. Τις τιμές στις διαστροφές. Αν και θα παρουσιαζόταν ως μια προοδευτική πραγματεία, το χρονικό που θα περιελάμβανε πιο πολλά τέρατα και πιο πολλές ανωμαλίες από όλα τα τσίρκα του κόσμου μαζί. Τους μικρόνοες. Τους παραμορφωμένους. Πράξεις κτηνώδους σαδισμού και απάνθρωπης ταπείνωσης θα παρέλαυναν ευθαρσώς μπροστά από τα μάτια του αναγνώστη. […]Για τον σκοπό αυτό το τετράδιό του είχε γίνει μια εγκυκλοπαίδεια κακών επιλογών και λαθών. Ένας τσελεμεντές από συνταγές για να χαθείς για πάντα. Το βιβλίο του Φίλιξ, μια ανθολογία από όλα τα κακά που μπορούν να τύχουν σε κάποιον, θα ήταν ένα βιβλίο που θα έσωζε τους ανθρώπους. Οπότε έκρινε ότι δεν επαρκούσε η πραγματική φρίκη της ανθρώπινης δυστυχίας, έπλαθε με τη φαντασία του πιο ακραίες λεπτομέρειες, μετατρέποντάς το απλά τρομακτικό σε απλά απαίσιο».
Στην κόλαση των τηλεφωνικών πωλήσεων, στη χαμέρπεια των δρόμων όπου ροζ φλαμίνγκο θα σου πάρουν για δέκα δολάρια πληρωμένου σεξ την επιθυμία να σκοτώσεις, στα χριστουγεννιάτικα πάρτι στο γραφείο όπου το φυλετικό μίσος υπό μορφή δώρου χαρίζεται και ως τούρτα περιττωμάτων που δείχνει για σοκολατένια. Ναι, ο Πόλανικ μπορεί σαν τον Ντίκενς με ολίγη από Ντε Σαντ να φωτογραφίζει όλο αυτό που, όταν δραπετεύει από τις ψυχωτικές γειτονιές, γίνεται ρεπορτάζ για φόνους στην τηλεόραση ή ριάλιτι στα στούντιο.
Στην ιστορία με τις δολοφονίες κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ Burning Man, ο Πόλανικ επιτομεί όλη την αμερικάνικη ψύχωση. Το Burning Man είναι το φεστιβάλ όπου παραδοσιακά κάθε χρονιά ανδρείκελα καίγονται υπό την επήρεια μουσικής, ναρκωτικών, «τέχνης», αχαλίνωτου σεξ και βίας. Ο τρόπος του συστήματος, η δικλείδα ασφαλείας, ώστε μέσω αυτού του διεστραμμένου καρναβαλιού να εκτονωθεί η «χύτρα» της καθημερινής καταπίεσης: «Στα νιάτα του ήταν ένας ιδεαλιστής σ' έναν διεφθαρμένο κόσμο. Δεν ήταν παράξενο που είχε καταλήξει κι αυτός εξίσου διεφθαρμένος, απλώς ήταν μια καινούρια, διαφορετική μορφή διαφθοράς. Ίσως αυτό είναι το καλύτερο που μπορεί να καταφέρει μια γενιά: να εγκαινιάσει το δικό της είδος διαφθοράς».
Οι ανεξοικείωτοι θα φρίξουν. Όπως φυσικά είχε συμβεί και με το «Ταξίδι στην άκρη της νύχτας» του Σελίν, πριν χαρακτηριστεί ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα. Οι μυημένοι θα αποζημιωθούν τα μάλα. Ο Πόλανικ μπορεί να μεταφέρει με δεινής ακρίβειας λέξεις τη φάση αποκτήνωσης της αμερικάνικης κοινωνίας τώρα: το μακρύ ταξίδι του στην USA «νύχτα», καθώς αλλάζουν οι σελίδες και οι ιστορίες του, μοιάζει με λεπτομερή αφήγηση ενός εφιάλτη που δυστυχώς δεν θα σβήσει σαν κάθε κακό όνειρο, μα μαθηματικά είναι βέβαιο πως θα αποτελέσει τροφή για το επόμενο ρεπορτάζ παγκόσμιας θέασης, στο επόμενο φονικό. Σε ένα λύκειο, σε ένα μπαρ, σε μια γειτονιά, όπου οι «ήρωες» κυριολεκτικά έχουν λαλήσει. Όπως ο «Κόκορας» στην ιστορία με τίτλο «Γιατί ο Μυρμηγκοφάγος δεν πάτησε ποτέ στο φεγγάρι».
Το «Σκαρφίσου κάτι» του Τσακ Πόλανικ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αίολος
19°
