Βιβλιο

Οι 10 φυλές των βιβλιόφιλων

Η Athens Voice τους βλέπει, τους παρακολουθεί, τους ακτινογραφεί και χιουμοριστικώς τους σκανάρει

4754-202316.jpeg
Στέφανος Τσιτσόπουλος
ΤΕΥΧΟΣ 567
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Οι 10 φυλές των βιβλιόφιλων

Βιβλιόφιλοι: Η Athens Voice παρακολουθεί τις αναγνωστικές συνήθειες των βιβλιόφιλων και τους κατατάσσει σε 10 φυλές.

Όπως οι clubbers, οι ποδοσφαιρόφιλοι, οι περιστεράδες και οι βεσπάκηδες. Βγάζουν γούστα, εκπέμπουν σινιάλα, στη βιβλιοθήκη κάνουν clubbing και γήπεδο όπου παίζουν μπάλα είναι τα αγαπημένα τους βιβλιοπωλεία. Η Athens Voice τους βλέπει, τους παρακολουθεί, τους ακτινογραφεί και χιουμοριστικώς τους σκανάρει. 

Οι Χαμενοευπατρίδηδες

Μάνα μου η Σμύρνη καίγεται η φάση, λέξεις που ξερνούν φωτιά, κλαγγή όπλων, οπλές τούρκικων αλόγων και βόλια που σπέρνουν θάνατο. Ξεριζωμός, μα ο έρωτας του Μανούσου με τη Μαριώ όλα τα αντέχει. Που λες, γιε μου, μετά αυτοί φτιάξανε μια παστρικιά φωλιά προσφυγική στη Σαλονίκη ή το Πέραμα, έκαμαν χίλια παιδιά, που έζησαν τις δικές τους δυστυχίες και έρωτες, και έτσι μπορεί να πηγαίνει ως και χίλιες σελίδες το μυθιστόρημα-τούβλο! Μέχρι που ο ατρόμητος και δουλευταράς στο γιαπί Μανούσος και η πρώην αρχόντισσα με τα πιάνα και τα φαμπερζέ της, μα τώρα σκέτη φτωχιά, Μαριώ να αποκτήσουν τρισέγγονα. Γιατί αυτό επιθυμεί η φυλή των Χαμενοευπατρίδηδων αναγνωστών, που το θέλουν το μυθιστορηματάκι τους mix and match, ήτοι και λίγο ιστορικό, με εθνικές καταστροφές και θύμησες κακών που τον Ελληνισμό τον πολέμησαν, μα και λιγουλάκι καψουρέ, ώστε στο τέλος λίγο το δαιμόνιο της φυλής που τύραννος κακός δεν θα την σβήσει και πολύ η αγάπη αναμεταξύ της φαμίλιας του Μανούσου, της Μαριώς και των χίλιων δυνατών και καλότυχων απογόνων, να τη νικήσουν τη μοίρα την κακιά και να στήσουν στη νέα πατρίδα τσαντιράκι ευτυχίας και λησμονιάς. 


Ο ΤολστογιέφΣκι

Τολστόι και Ντοστογιέφσκι ίσον Τολστογιέφσκι, και σαν το κλασικό, το δοκιμασμένο, το Ουγκώ και το Ζολά, το Βερν και το Στάινμπεκ, το Ευρωπαϊκό και το Αμερικάνικο το μυθιστόρημα, το Φόκνερ με τις βοές και τις αντάρες του και τη Σκαρλετάρα με τους οσαπαιρνοανέμους της, δεν έχει. Οι Τολστογιέφσκι δεν ρισκάρουν ούτε μοντέρνους Μπέκετ, ούτε μεταμοντέρνα cut to cut του Μπάροουζ, μακριά από αυτούς ο πειραματισμός και οι λεκτικές εξτραβαγκάντζες. Εκατό είκοσι ενωμένα αναγνωστικά εργοστάσια από φιλολόγους, δικηγορίνες, γιατρούς και λοιπούς φανατικούς ευυπόληπτους «κλασικιστές», δεν αλλάζουν εύκολα πεποιθήσεις και γούστα. Με αυτά μεγάλωσαν με τις σίγουρες αξίες διαπλάστηκαν, αυτά εμπιστεύονται. Και στην τελική, κάλιο με έναν Έκτορα Μαλό «Με οικογένεια» στο χέρι, παρά μεταμοντέρνα δυσνόητα του Φουκώ ή του Φράνζεν και καρτέρει. Τι να μας πουν τώρα οι καινούργιοι;


Τα Τριβιζούνια

Τριβιζάς και ζουζούνια ίσον Τριβιζούνια, λάχανα και Κοντορεβυθούληδες ίσον Πίτερ Παν και γάτες Περσίας που πετούν και Αλαντίν, παλικάρι, άναψε το λυχνάρι. Από τα απλά παραμύθια έως τα γλυκύτητα «ρεφορμιστικά», μιας και ανανεώνουν τον κώδικα του παιδικού βιβλίου, λόγια και ιστορίες του μετρ κυρίου Ευγένιου, τα «Τριβιζούνια» δεν είναι άλλοι από τα πιτσιρίκια και τους νέους γονείς, που πολύ τα αγαπούν τα ταξίδια στην πλάτη της μάμα Γκους και τα αόρατα ρεπορτάζ του Στέφανου και της Στέλλας, όπως τους περιπετειάρει ο Άρης Δημοκίδης, νέα δύναμη σε αυτό που λέμε παιδικές σειρές. Τριβιζούνια ή και τα καλύτερά μας άγουρα χρόνια. Ή και η αναγνωστική φυλή των πώς να διαπλάσεις γερά παιδιά και καλοκάγαθους εφήβους. 

Τα Λαγωνικά

Εκπαιδευμένοι αναγνώστες αστυνομικής μυθιστορίας που, τόσα χρόνια θητεία δίπλα στον Πουαρό και τον Ριπλέι, τον οσφραίνονται το δολοφόνο πιο γρήγορα και από άριστα εκπαιδευμένα Φοξ Τεριέ αλεπουδοκυνηγούς στην υπηρεσία της Αυτού Μεγαλειότητας. Από τα κλασικά της Κρίστι έως τα «πειραγμένα» του Νέσμπο και από τη Μασσαλία του Ζαν Κλοντ Ιζό έως τον Χαρίτο του Μάρκαρη και τον αντιναζί υπεραστυνόμο Μπέρνι Γκούντερ του Φίλιππου Κερ - δικό μας παιδί, μιας και σκοράρει νούμερα και στα πάτρια ύδατα, τα Λαγωνικά πεισματικά συναγωνίζονται να βρουν και τον Who did it αλλά και τον Who done it. Μπροστά τους ωχριούν στην ανεύρεση του εγκληματία όλοι οι καταρτισμένοι εγκληματόμπατσοι του CSI Las τρέχα γύρευε!


Οι Σέλφηδες

Μην πάει ο νους σου στα αυτοπορτρέτα, μα να πάει ο νους σου στα εγχειρίδια αυτοβοήθειας, βοήθειά μας και βοήθειά τους. «Δουλεύω συνεχώς με τον εαυτό μου», είναι η αγαπημένη έκφραση. Ο Σέλφης θέλει να αυτοβελτιώνεται και να αυτοαναπτύσσει την προσωπικότητά του και αντί να ξοδεύεται, κρίση που είναι, στους ψυ και στις συνεδρίες, τσιμπάει ένα εγχειρίδιο με τίτλο «Πώς να...» και γίνεται όχι μόνο περδίκι αλλά και πουλί πετούμενο, μιας και πετάει πίσω του από περιττά κιλά μέχρι αγάπες που πέταξαν μακριά. Πώς να βρεις το ταίρι χρυσό σου, πώς να γοητεύσεις, τι να κάνεις με το άγχος σου και πώς να πετάξεις τον δράκο σου, να κερδίσεις την κατάθλιψη, την εκτίμηση, το ένα εκατομμύριο δολάρια στην εκπομπή του Ζουγανέλη και την ευτυχία στον αιώνα τον άπαντα. Σέλφης θα πει και... πώς-τακιας, αλλά είπαμε να μην μπερδεύεσαι με το ίντερνετ, εδώ μιλάμε για πρακτικούς οδηγούς αυτοβοήθειας χωρίς σύνορα!


Οι Κριθαρότοι

Ο Κριθαρότος είναι ο τσελεμεντάκιας, η Κριθαρότα είναι η φανάτικ reader του Λαζάρου ή του Τζέιμι Όλιβερ, οι Κριθαρότοι είναι η αναγνωστική φυλή που στις συνταγές τις τυπωμένες του Σκαρμούτσου για τηγάνι βρίσκουν ευτυχία όπως οι κουλτουριάρηδες στον «Μαγειρεμένο», ουπς σόρι, τον «Χαμένο χρόνο» του Προυστ. Πάρε την «Αισθηματική Αγωγή» του Φλομπέρ και μαρίναρέ την με ελαιόλαδο ένα πράμα, θαύμα φαγητό θα γίνει, φυσικά με τις καινούργιες συνταγές της κυρά Βεφίνης (Βέφα συν νέα φυτίνη). Τυπογραφία της κατσαρόλας, αντί για χάρτινους σελιδοδείκτες, πολύ θα ήθελαν οι Κριθαρότοι να στέκονται μαρουλόφυλλα φρέσκα ή κριτσίνια όρθια και να γυρνάνε οι σελίδες σαν τη σούβλα, μέρες που έρχονται. Συμπαγές κοινό που υποθέτουμε πως, αντί για τη βιβλιοθήκη, τα βιβλία που αγαπούνε τα φυλούν στο φούρνο ή σε ράφια φτιαγμένα από iceberg και αποξηραμένη παρμεζάνα. 


Οι Αισθηματίες

Εύκολο! Πάρε το άσμα του Καζαντζίδη και αντικατέστησε το «μπλέκουμε» και το «παλιό» με τα «διαβάζουμε» και «καψούρ», και τη βρήκες την αναγνωστική φυλή τους. Πρόβα: «Γιατί να είμαστε και οι δυο αισθηματίες και να διαβάζουμε καψουροϊστορίες, αφού στον κόσμο λιγοστές είναι οι κυρίες, γιατί να είμαστε λοιπόν αισθηματίες». Έρως, δάκρυα, ιδρώτας, πλούσιοι, φτωχοί, δροσερές νέες και μιλφάρες, πάμπλουτοι Κροίσοι και άφραγκα αλλά προικισμένα φοιτητόπουλα, μπερδέματα και ιλιγγιώδη μερόνυχτα με πυρετούς στο κορμί και την ψυχή, γιατί δεν τον θες, κυρά μου, επειδή είναι ψαράς κι εσύ μανατζέρω, μα στο τέλος η αγάπη όλα τα νικά και μετά αυτοί πήγαν Μόντε Κάρλο. Από τα ροζ της Μπάρμπαρα Κάρτλαντ έως τις «Πενήντα αποχρώσεις του γκρι», οι Αισθηματίες επιζητούν τη συναισθηματική αλλά και τη σαρκική ηδονή, από όποια αναγνωστική σχέση και αν προέρχεται είτε από σάρκινο σπαθί είτε από παλλόμενο μόριο. Γατάκι Φαμπρ, σε πρόλαβαν!


Το πορτρέτο του Ιστόριαν Γκρέι

Από τον Ντόριαν Γκρέι του Θείου Όσκαρ ως τη βιογραφία του Στιβ Τζομπς και του Λόρδου Αντενάουερ, από τον Ράινερ Μαρία Ρίλκε και την Ντυράς, μέχρι του Κιθ Ρίτσαρντς τις αναμνήσεις, του Κίσινγκερ τις οφίσιαλ καταγεγραμμένες δολοπλοκίες και του Βάλτερ Μπένγιαμιν τις αλληλογραφίες με τον Γκράμσι, τον Αντόρνο, τους Φραγκφούρτιους και τα άλλα παιδιά, οι Ιστόριαν Γκρέι ξεψαχνίζουν και ρουφούν την ιστορία και τις βιογραφίες μεγάλων ανδρών με την ίδια ζέση που ο Ματθαίος Γιωσαφάτ αναψηλαφεί τα παιδικά μνημονικά αρχεία για να καταλήξει στο τι συνέβη κι ο Γιάλομ με τον Ράμφο συζητούν κρυφά τα βράδια για το αν τελικά η τεμπελιά ή ο γάμος είναι η μόνη μας πατρίδα. Διανοούμενοι, μεταπτυχιακοί υπότροφοι, ανήσυχες διδακτόρισσες και πρώην πρεσβευτές (που μας κακομαθαίνετε με τόσο ψείρισμα), αποτελούν ένα ουκ ασήμαντο αριθμητικά κοινό που ψάχνει αποδείξεις και ονόματα και το κορμάκι της Ιστορίας το μαθαίνουν πόντο πόντο και όταν βρουν επιστημονικώς καταγεγραμμένα αποτυπώματα, θα πει πως δεν πήγε η φιλομάθεια στο βρόντο. Η τελευταία ποιητική παράφραση ήταν του Δάντη του Χρήστου και όχι του Ντάντε της Κολάσεως.


Οι Αναλυσέτος

Ανάλυσε αυτό, περίγραψε εκείνο και μίλα μου για γεωπολιτική από Αθήνα ως Πεκίνο. Διεξοδικά, με επιχειρήματα, υποθέσεις, συμπεράσματα και κλάφ’ τα ή διά ταύτα. Κι όλη μέρα να διαβάζω και να εντρυφώ δεν μου φτάνει, για το προσφυγικό, το πετρελαϊκό και το μεταποικιοκρατικό, αφού Αναλυσέτος είμαι εγώ, τουτέστιν δοκίμια και αναλύσεις θέλω να διαβάζω. Μόνο. Της Ναόμι Κλάιν περί του παγκοσμιοποιημένου κινήματος Δεν Πληρώνω (μάνα, μας κλέψαν τα τρακτέρ), του Γεωργελέ για την ονειρολάνδη της μεταρρύθμισης (μάνα, κουράγιο), του Γιάννη του με ένα νι για τη θεωρία των παιγνίων (μάνα, θυμήσου) και της Σώτης τα μανιφέστα με ή άνευ Κορανίων (μάνα, αχ, μάνα, βαχ, μάνα, φυλάξου απ’ τον Αλλάχ). Αυτοί είναι οι Αναλυσέτος και αυτά διαβάζουν: τα «δύσκολα», όπως λέει και η μάνα μου, που, όταν της λέω πως περί μετακαπιταλισμού είναι το καινούργιο βιβλίο του Πολ Μέισον, σταυροκοπιέται και απαντά: «Θεέ μου, Κύριε, ελέησον».


Οι Κυριακούληδες

Της Κυριακής τις εφημερίδες και τα γάλατα, βιβλιογαργάλα τα, βιβλιογαργάλα τα. Η φυλή τους διαβάζει ό,τι να ’ναι και άμα λάχει. Κοινώς, περιστασιακοί αναγνώστες που δεν πατούν σε βιβλιοπωλείο, εφόσον είναι οπαδοί της κυριακάτικης παροχής. Αναλόγως με το φύλλο και την προσφορά του, γεμίζουν τη βιβλιοθήκη τους με λεξικά, βιογραφίες του βασιλιά ή του Μεγαλέξανδρου, άπαντα Παΐσιου, αστυνομικά του Μαρή και πράσινη κηπουρική. Κυριακή, γιορτή και σχόλη, είναι η ανάγνωσή τους όλη.



Εικονογράφηση: Sotos Anagnos

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ