Βιβλιο

Για τον Δημήτρη Δημητριάδη

32014-72458.jpg
A.V. Guest
ΤΕΥΧΟΣ 552
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
317119-625273.jpg

Στην αρχή ήταν «Η ιστορία του ματιού» του Μπατάιγ –όταν ήμουν είκοσι χρονών– και μια φυσική συγγένεια που ένιωσα με τη γλώσσα και την τόλμη του μεταφραστή του. Ο τρόπος του να «μπαίνει» σ’ ένα άλλο κείμενο σ’ εκείνη την, εν είδει μανιφέστου, εισαγωγή στην έκδοση της Άγρας, ο μεσσιανικός τόνος του στην υπηρεσία μιας θεολογίας του ερωτισμού και του σώματος στον αντίποδα ενός «υποκριτικού ανθρωπισμού», αλλά κυρίως, η σχέση του με τη γραφή... αμέσως αναγνώρισα κάτι πολύ οικείο και ταυτόχρονα τρομακτικό σ’ όλα αυτά.

Δεν ξέρω αν μπορούμε ποτέ να ανακαλύψουμε κάτι που δεν περιέχουμε ήδη, δεν ξέρω αν μπορεί ποτέ κανείς να πειστεί από κάτι ξένο, να μυηθεί σε μια κατεύθυνση που δεν υποψιάζεται. Οπότε ο Δημητριάδης εκείνη την εποχή της μετεφηβείας με βοήθησε να ξεκλειδώσω αυτό: την απενοχοποιημένη αναζήτηση μιας άλλης πραγματικότητας από την πραγματικότητα του προφανούς.

Μπορεί όμως αυτό και να μην είχε συμβεί αν δεν ζητούσα να τον συναντήσω. Και το έκανα – με αφορμή ένα περιοδικό που βγάζαμε τότε στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ της Παντείου, το «Θραύσμα». Ο άνθρωπος που αντίκρισα να με περιμένει σ’ εκείνο το καφέ στη Θεσσαλονίκη –έχοντας υποκύψει στις επίμονες εκκλήσεις μου– διέψευσε εντελώς την εικόνα του «συγγραφέα σε γυάλινο πύργο» που επικρατούσε κι επικρατεί ίσως ακόμα γύρω από το πρόσωπό του, του άκαμπτου, του ερμητικού, του εγκεφαλικού, του μισάνθρωπου. Ήταν (είναι) το ακριβώς αντίθετο, κι όσοι τον γνωρίζουν μπορούν να το επιβεβαιώσουν: πηγαίος, θερμός, ανοιχτός, χωρίς καμία συγγραφική πόζα, μια ολοζώντανη συζήτηση ξετυλίχτηκε, που δεν έλεγε να τελειώσει, με τις ιδέες και τις σκέψεις να προκύπτουν αυθόρμητα μέσα από μια επείγουσα σχεδόν ανταλλαγή. Τόσο «επείγουσα» και τόσο χειμαρρώδη που ξέχασα να πατήσω το play στο κασετόφωνο για να αρχίσει να γράφει! Αυτή ήταν μάλλον η αφετηρία μιας ματαιωμένης δημοσιογραφικής καριέρας και της οριστικής στροφής μου προς κάτι άλλο... Γιατί λίγο αργότερα έφυγα για να σπουδάσω θέατρο στο Παρίσι.

Με τον Δημητριάδη ακολούθησαν έκτοτε πολλές συζητήσεις, σαφώς εστιασμένες πια στο θεατρικό του έργο, με πρωτοβουλία γαλλικών οργανισμών που υποστήριζαν τα έργα του όσο στην Ελλάδα επικρατούσε σιγή (Atelier européen de la traduction, Bobigny MC 93, Odéon-Théâtre de l’Europe κ.ά.) και το 2010, στο πλαίσιο της προετοιμασίας του «Τόκου» με τον αξέχαστο Λευτέρη Βογιατζή. Από εκείνη την πρώτη συζήτηση δεν μένει κανένα ίχνος. Αλλά δύσκολα μπορώ να φανταστώ έναν καλλιτέχνη που θα ανταποκρινόταν πρόθυμα στο αίτημά μου, όπως ανταποκρίθηκε αυτός: να με συναντήσει άλλη μια φορά για να πούμε τα ίδια πράγματα από την αρχή (!), που φυσικά ήταν αδύνατον να επαναληφθούν, να ξαναγράψουμε εντέλει το κείμενο που καταχρηστικά ονομάζεται στο βιβλίο «η πρώτη συζήτηση». Σπάζοντας το μοναχικό κουκούλι του καλλιτέχνη, ο Δημητριάδης ζωντάνευε αυτοπροσώπως όσα ζητούσε στην «Εισαγωγή της Ιστορίας του ματιού»∙ την υπέρβαση του καθωσπρεπισμού και της παγερής βιτρίνας των πραγμάτων.

image

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ