Το καινούργιο του μυθιστόρημα «Game Over II - Δεν υπάρχουν αθώοι» (εκδ. AthensVoiceBooks) φλερτάρει… άγρια με την επικαιρότητα, κι όσα αναφέρονται σ’ αυτό έχουν ήδη συμβεί ή πρόκειται οπωσδήποτε σύντομα να συμβούν! Διεφθαρμένοι αξιωματούχοι, μυστηριώδεις γυναίκες, κομπίνες, κρατικές προμήθειες, άνθρωποι του υποκόσμου και ιδεολόγοι μπερδεύονται σε μια ιστορία στην οποία δεν υπάρχουν αθώοι...
Φώτη, αλήθεια πιστεύεις ότι «Δεν υπάρχουν αθώοι»... Πρόκειται απλώς για υπενθύμιση. Η ζωή είναι ένα φιλμ-νουάρ, εκτυλίσσεται δηλαδή πάντα στο ηθικό ημίφως της μερικής ή ολικής ενοχής. Δεν με ενδιαφέρει αν άλλοι συγγραφείς χρησιμοποιούν φωτεινά χρώματα, είναι όλα ψεύτικα. Η πραγματική ζωή είναι μια γλυκιά και σκοτεινή μουτζούρα! Και εγώ, ένας απλός παρατηρητής που κάνει ρεπορτάζ. Κι αν υπάρχει ενδιαφέρον σε κάτι, αυτό είναι η γωνία λήψης και προπάντων οι σκηνές μέσα από κλειδαρότρυπες.
Δηλαδή, σ’ αρέσει να κοιτάζεις μέσα από κλειδαρότρυπες; Εννοείται. Δεν με ενδιαφέρουν τα σοκάκια της Σμύρνης, τα ορεινά χωριά της Κρήτης, οι διά μέσου των γενεών οικογενειακές ιστορίες τύπου «σάγκα». Με ενδιαφέρει ο σκοτεινός υποθάλαμος του εγκεφάλου και οι καμένοι καναπέδες στα ξεπεσμένα μπαρ της περιφέρειας, εκεί που εδρεύουν οι πιο προσωπικές και απόρρητες σκέψεις κι επιθυμίες των ανθρώπων. Με ενδιαφέρει η αλήθεια δηλαδή, τα λεγόμενα «χαρντ φακτς».
Η πολιτική σε ενδιαφέρει; Θα με ενδιέφερε, αν υπήρχε. Αυτό που αποτυπώνεται στο βιβλίο μου είναι η ολική εξάλειψη της πολιτικής με την παραδοσιακή έννοια. Οι παρατρεχάμενοι και οι κομπιναδόροι που στήνουν δικά τους μαγαζιά κάτω από την ομπρέλα μιας υποτιθέμενης και ψευδεπίγραφης δήθεν πολιτικής, είναι η κεντρική ιδέα στο “Game Over II”.
Θσ έλεγες ότι έχεις γράψει ένα πολιτικό μυθιστόρημα; Αφού μόλις είπα ότι δεν υπάρχει πολιτική, πώς θα μπορούσα να γράψω πολιτικό μυθιστόρημα; Θα ήταν επιστημονικής φαντασίας! Το “Game Over II” κινείται σε δυο σκηνές. Η μία είναι η μετατροπή της πολιτικής σε μαυραγοριτισμό του χειρότερου είδους, με διεφθαρμένους αξιωματούχους και σκοτεινούς επιχειρηματικούς παράγοντες που λειτουργούν σαν αγωγοί για να διευκολύνουν τη ροή του μαύρου χρήματος. Όλοι οι παραπάνω είναι επαγγελματίες της πιο προσοδοφόρας και διαχρονικής μπίζνας, που είναι οι κρατικές προμήθειες. Στην άλλη κινούνται όσοι εμπνέονται από τη διάχυτη ανοχή και τη γενικευμένη αφασία. Αυτοί αναζητούν μανιωδώς τη δική τους ευκαιρία, τηρουμένων των αναλογιών: Κομπίνα εκατομμυρίων ο τραπεζίτης; Κομπίνα μερικών δεκάδων χιλιάδων εγώ! Τι είμαι, δηλαδή; Ο μαλάκας που πάει με το σταυρό στο χέρι;
Στο βιβλίο, ελεύθεροι επαγγελματίες, στελέχη, κρατικοί λειτουργοί, παρουσιάζονται σαν διαδικαστικά ενεργούμενα και όχι σαν άτομα με έμπνευση και πρωτοβουλία. Γιατί συμβαίνει αυτό; Στον επαγγελματικό τομέα, εδώ και χρόνια, δεν υπάρχει πλέον χώρος για ταλέντο ή διάκριση. Σήμερα, παρά τα όσα λέγονται, η ανάγκη για εξειδικευμένη εργασία είναι ελαχιστοποιημένη. Τα πάντα βασίζονται σε αυτόματα συστήματα ή λειτουργούν πάνω σε μαζικά πρότυπα. Έτσι, το προϊόν δεν μπορεί να είναι, βέβαια, το πρωτότυπο της Γκουέρνικα, αλλά μπορεί να είναι ένα εκατομμύριο αντίτυπά της, τυπωμένα σε χρόνο ρεκόρ σε φτηνό χαρτί. Ο στόχος δεν ήταν να κάνουμε τους πίνακες ταπετσαρία, αλλά να γίνει το εργατικό δυναμικό φτηνό, άφθονο και απελπισμένο. Έτσι και έγινε. Γι’ αυτό οι πιο «ανήσυχοι», όπως οι ήρωές μου π.χ., αναζητούν καταφύγιο στην κομπίνα ή και στο περιθώριο της νομιμότητας.
Σαν να λέμε, η ορμητική δυναμική της απάτης κυριαρχεί... Ίσως, αλλά πάνω σ’ αυτό τον καμβά διαδραματίζονται διάφορα γεγονότα. Ο κεντρικός ήρωας, για παράδειγμα, που είναι ένας κυνικός τυχοδιώκτης, έρχεται σε ρήξη με την ωμή αρπακτική λογική του, αυτό που τον αλλάζει ριζοσπαστικά είναι ο έρωτας. Οι καθημερινοί άνθρωποι μπορούν να αναδειχθούν ανώτεροι από τις συνθήκες και άξιοι αντίπαλοι ενός καλοκουρδισμένου ελεγκτικού και κατασταλτικού μηχανισμού, όπως είναι η αστυνομία. Και η αλητόβια κοπελίτσα που δεν διακρίθηκε στα μαθήματα, γιατί σαν πρώτο μάθημα επιλογής είχε πάντα τα «γκομενικά», γίνεται καλή μαθήτρια όταν -ανακαλύπτει τη βαθιά θαμμένη, αλλά αυθεντική ανησυχία της, πλάθοντας ταυτόχρονα έναν απόλυτα αναρχικό έρωτα.
Γιατί νομίζεις ότι πρέπει να διαβάσει κάποιος το “Game Over II”; Γιατί δεν θέλει να διαβάσει άλλο βουκολικό μυθιστόρημα, γιατί βαρέθηκε να μαθαίνει για το στραπατσαρισμένο εσώψυχο της απογοητευμένης σαραντάρας που πήρε τα βουνά για να ξεχάσει τον έρωτα και τον βρήκε μέσα σ’ ένα ζευγάρι τσαρούχια – ή Φεραγκάμο, το ίδιο είναι… Γύρω μας συμβαίνουν πολύ περίεργα πράγματα, αλλά τα προσπερνάμε χωρίς να το ξέρουμε. Υπάρχουν άνθρωποι που φαίνονται συνηθισμένοι, αλλά ζουν εκρηκτικές ζωές, φροντίζοντας να μην τους βλέπουμε. Μέσα στο μετρό, δολοφόνοι τραμπαλίζονται πιασμένοι μαζί μας από την ίδια χειρολαβή, αλλά δεν το υποψιαζόμαστε καν! Δίπλα μας στο δρόμο πέρασε κάποιος κακομούτσουνος που έχει την ομορφότερη γκόμενα του κόσμου, πού να το φανταστείς; Και κάποιος έπρεπε να τα πει αυτά!
Game Over II Δεν υπάρχουν αθώοι, Φώτης Καλαμαντής, εκδ. ATHENSVOICE BOOKS, σελ. 448, € 16
16°
