Σοφία Καλογεροπούλου: Η έκθεσή της, «Παναρμόνια», στην ΕΒΕ. Μια συνεργασία με την ΕΛΣ και το ΚΠΙΣΝ
Ο πολύχρωμος και αισιόδοξος ναϊφ ζωγραφικός κόσμος της Σοφίας Καλογεροπούλου αγκυροβολεί από τις 8 Μαρτίου έως τις 5 Απριλίου 2022 στο αίθριο του 4ου ορόφου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος. Στο αφιέρωμα με τίτλο «Παναρμόνια»παρουσιάζονται 78 πίνακες ζωγραφικής, ενώ παράλληλα με την έκθεση θα διοργανωθούν εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά και μουσικές εκδηλώσεις.
Το έργο της Σοφίας Καλογεροπούλου "Απόλλων και Δάφνη"
«Ακούγοντας μουσική “βλέπεις” εικόνες. Αυτές τις εικόνες θέλησα να ζωγραφίσω» δηλώνει η ίδια και συνεχίζει: «Τούτη η έκθεση έχει σαν θέμα τη μουσική μας κληρονομιά, ίσως όχι το πιο δημοφιλές κομμάτι της αλλά κατά τη γνώμη μου το πιο πολύτιμο. Οδηγός μου σ’ αυτή τη μουσικοεικαστική περιπλάνηση ήταν το Λεξικό της Ελληνικής Μουσικής του Τάκη Καλογερόπουλου και το μουσικό παρελθόν μου. Η σειρά αυτών των έργων ονομάζεται Παναρμόνια, από στίχο του Κωστή Παλαμά αλλά και από το όνομα της ορχήστρας σύμβολο νέων μουσικών του ’70, καταμεσής της δικτατορίας, που πίστεψαν ότι η ψυχή ενός λαού είναι ο πολιτισμός και η παιδεία».
Το αφιέρωμα οργανώνει η Εθνική Λυρική Σκηνή, σε συνεργασία με το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) και την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ) και πραγματοποιείται με δωρεά από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Έρχεται, μάλιστα, λίγους μήνες αφότου η καλλιτέχνης δώρισε στην ΕΛΣ το σύνολο του αρχείου του συνθέτη και μουσικού Τάκη Καλογερόπουλου, καθώς και το δικό της στο Ιστορικό Αρχείο της ΕΛΣ.
Το έργο της Σοφίας Καλογεροπούλου "Κρητική σονατίνα"
Ο Γιώργος Κουμεντάκης για την έκθεση της Σοφίας Καλογεροπούλου
Στη σχέση της Σοφίας Καλογεροπούλου με τη μουσική αλλά και στη σημασία της δωρεάς της αναφέρθηκε ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Γιώργος Κουμεντάκης σημειώνοντας: «Δεν είναι μόνο ότι η Σοφία Καλογεροπούλου έχει σπουδάσει μουσική και μάλιστα έχει εμφανιστεί ως σολίστ στην Κρατική Όπερα της Βιέννης. Είναι ότι οι συγκεκριμένοι πίνακες, γεμάτοι λαμπερά χρώματα, αφηγούνται ιστορίες εμπνευσμένες από μουσικά έργα και από λήμματα του Λεξικού της Ελληνικής Μουσικής του συζύγου της Τάκη Καλογερόπουλου. Η Εθνική Λυρική Σκηνή, χάρη στη σημαντική δωρεά της κ. Καλογεροπούλου, απέκτησε πριν από λίγους μήνες το αρχείο του συνθέτη και μουσικού Τάκη Καλογερόπουλου και της Σοφίας Καλογεροπούλου, ένα αρχείο εξαιρετικά σημαντικό και πλούσιο σε υλικό. Περιλαμβάνει σημαντικό αριθμό πολύτιμων τεκμηρίων, που μπορούν να αποτελέσουν σπουδαία πρώτη ύλη για μελλοντικές εργασίες ερευνητών και ερμηνείες μουσικών. Ανάμεσα σε άλλα, διαθέτει περίπου 250 εκδόσεις μουσικών και μουσικολογικών βιβλίων, μεγάλο αριθμό μουσικών εκδόσεων έργων Ελλήνων και ξένων συνθετών, πλήθος δημοσιευμάτων και καλλιτεχνικών προγραμμάτων και περισσότερες από 250 φωτογραφίες, κάποιες εκ των οποίων είναι εντελώς άγνωστες στην ελληνική μουσική και μουσικολογική κοινότητα. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι κατά τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι συλλέκτες και καλλιτέχνες εμπιστεύονται στην Εθνική Λυρική Σκηνή τις πολύτιμες συλλογές και τα αρχεία τους, δείχνοντας έμπρακτα πόσο εκτιμούν τον οργανισμό και τη δουλειά που γίνεται σε αυτόν. Η έκθεση της Σοφίας Καλογεροπούλου με πίνακες εμπνευσμένους από μουσικές συνθέσεις αλλά και με τεκμήρια από το αρχείο του Τάκη Καλογερόπουλου αποτελεί μια πρώτη χειρονομία ανάδειξης του μοναδικού αρχείου που πρόσφατα περιήλθε στην κατοχή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και εύχομαι να ενθαρρύνει και άλλους συλλέκτες να εμπιστευτούν στον οργανισμό τα πολύτιμα τεκμήριά τους».
Σοφία Καλογεροπούλου-Παναρμόνια: εικαστικό εργαστήριο για παιδιά στο πλαίσιο της έκθεσης
Οι Εκπαιδευτικές & Κοινωνικές Δράσεις της Εθνικής Λυρικής Σκηνής σε συνεργασία με την εικαστικό και παιδαγωγό Αγγελική Μπόζου υλοποιούν το εικαστικό εργαστήριο Ποπ όπερες, στο πλαίσιο της έκθεσης Παναρμόνια. Το εργαστήριο απευθύνεται σε παιδιά 6 έως 10 ετών και θα πραγματοποιηθεί τις Κυριακές 13, 20, 27 Μαρτίου & 4 Απριλίου 2022 στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος.
Το εργαστήριο Ποπ όπερες στοχεύει στη γνωριμία των παιδιών με τη ζωγραφική της Σοφίας Καλογεροπούλου και τη μουσική θεματολογία των έργων της. Τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να δημιουργήσουν το δικό τους αφηγηματικό sketchbook, συλλέγοντας και ανασκευάζοντας στοιχεία από τους πίνακες της ζωγράφου. Μέσα στις σελίδες ενός χειροποίητου τετραδίου, θα δοκιμάσουν τρόπους κατασκευής χάρτινων μηχανισμών, δημιουργώντας ένα τρισδιάστατο περιβάλλον που θα φιλοξενήσει τα κτίρια και τα πλάσματα του κόσμου των έργων της ζωγράφου.
Παράλληλα, οι μαθητές-επισκέπτες της έκθεσης θα έχουν τη μοναδική ευκαιρία να αποκτήσουν ένα έντυπο με δημιουργικές δραστηριότητες και κοπτικά για pop-up κατασκευές έχοντας ως αφετηρία το έργο της Σοφίας Καλογεροπούλου και κεντρικό στόχο την παρατήρηση μέσω μιας δημιουργικής περιήγησης στην έκθεση.
Όπως σημειώνει ο Γιάννης Μπελώνης, υπεύθυνος της Μουσικής Βιβλιοθήκης – Ιστορικού Αρχείου ΕΛΣ, το αρχείο περιλαμβάνει σημαντικό αριθμό μοναδικών τεκμηρίων, που μπορούν να αποτελέσουν πρώτη ύλη για μελλοντικές εργασίες ερευνητών και ερμηνείες μουσικών, όπως κάποιες από τις χειρόγραφες παρτιτούρες έργων του Τάκη Καλογερόπουλου, αλλά και τις μεταγραφές-διασκευές του σε παραδοσιακές μελωδίες και έργα άλλων Ελλήνων συνθετών, τα αρκετά χειρόγραφα και αντίγραφα χειρογράφων έργων του Κωνσταντίνου Κυδωνιάτη, του Γεωργίου Πονηρίδη κ.ά.
Επίσης, διαθέτει περίπου 250 εκδόσεις μουσικών και μουσικολογικών βιβλίων (ελληνόγλωσσων και ξενόγλωσσων), μεγάλο αριθμό μουσικών εκδόσεων έργων Ελλήνων και ξένων συνθετών (περισσότερων από 300), πλήθος δημοσιευμάτων και καλλιτεχνικών προγραμμάτων, σημαντικό αριθμό σημειώσεων του Τάκη Καλογερόπουλου για διάφορα ζητήματα της ελληνικής μουσικής και της ζωής σημαντικών εκπροσώπων της, μικρό μέρος της αλληλογραφίας του, κάποιες αφίσες και λίγες ηχογραφήσεις βινυλίου και δίσκων ακτίνας. Τέλος, το αρχείο αυτό περιλαμβάνει περισσότερες από 250 φωτογραφίες (ασπρόμαυρες και έγχρωμες), κάποιες εκ των οποίων είναι εντελώς άγνωστες στην ελληνική μουσική και μουσικολογική κοινότητα.
Η Σοφία Καλογεροπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος, πτυχιούχος Νομικής και Πολιτικών-Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Παράλληλα σπούδασε μουσική στο Ωδείο Αθηνών και στη συνέχεια στο Στούντιο της Όπερας της Βιέννης. Εμφανίστηκε στην Κρατική Όπερα της Βιέννης ως σολίστ την περίοδο 1976-77 µε το πατρικό της όνομα Σοφία Μαζαράκη. Στη ζωγραφική είναι αυτοδίδακτη. Από το 1990 έχει πραγματοποιήσει πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Γερμανία, Ιαπωνία, Σουηδία, Ελβετία, Ισραήλ, Τουρκία, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής). Ήταν παντρεμένη με τον συνθέτη-μουσικολόγο Τάκη Καλογερόπουλο (1946-2009) και έχει δύο κόρες, τη Διώνη και τη Δάφνη.
INFO: Σοφία Καλογεροπούλου, Παναρμόνια
Εθνική Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, αίθριο 4ου ορόφου, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Διάρκεια έκθεσης: 8 Μαρτίου – 5 Απριλίου 2022
Επίσημα εγκαίνια: Τρίτη 8 Μαρτίου στις 17.00
Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά 09.00-21.00
Είσοδος ελεύθερη
16°
