Kalos & Klio: Συνέντευξη με το εικαστικό δίδυμο για το έργο τους The Triumph of Waste που παρουσιάζεται στη δράση SOULbiosis της XV Μπιενάλε Νέων Μεσογείου.
Συνεργάζονται και συνδημιουργούν από το 2004. Με όπλα τους τη φωτογραφική μηχανή, το Photoshop, το ανοικτό πνεύμα και την ιώβεια υπομονή, επινόησαν μια ολόδική τους εκφραστική γλώσσα, συνιστώντας ένα ιδιαίτερο για τα ελληνικά δεδομένα δημιουργικό δίδυμο. Αντλούν έμπνευση από ό,τι τους περιβάλλει. Ενδιαφέρονται για όλα, δεν προβληματίζονται από σχηματικά όρια τύπου «χαμηλή» ή «υψηλή» τέχνη. Συμμετέχουν στην παράλληλη δράση SOULbiosis της XV Μπιενάλε Νέων Μεσογείου, με ένα τολμηρότατο έργο, που εκτίθεται στην Αποθήκη 13 στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Μας αναλύουν το σκεπτικό τους.
Από τη μια, χρησιμοποιείτε ακριβό μάρμαρο, από την άλλη, το σλόγκαν «Σκατά στην Τέχνη». Τι θέλετε να δηλώσετε με το έργο σας “The Triumph of Waste”;
«Η τέχνη δεν υπάρχει μόνο για να διακοσμεί τοίχους, είναι και όπλο επιθετικού και αμυντικού πολέμου», έχει πει ο Pablo Picasso. Το έργο απεικονίζει το μήνυμα: «Σκατά στην Τέχνη», σύνθημα παρμένο από το δρόμο σκαλισμένο με ψηφιακό τρόπο πάνω σε ένα κομμάτι άσπρο μάρμαρο. Πρόκειται για μια χειρονομία με χαρακτήρα βανδαλισμού. Το άσπρο μάρμαρο ως παγκόσμιο σύμβολο του πολιτισμού και της μνημιακότητας χαράζεται με μια φράση υβριστική προς ό,τι αυτό αντιπροσωπεύει. Οι αναφορές της χειρονομίας βρίσκονται στο μεσοπόλεμο με το κίνημα του Dada, που αμφισβήτησε ευθέως την αξία του δυτικού πολιτισμού δηλώνοντας την αντίδραση στον παγκόσμιο πόλεμο αλλά και όλα τα αδιέξοδα και τις συμβατικότητες του δυτικού πολιτισμού. Σήμερα, η πράξη αυτή επαναφέρει τον προβληματισμό σχολιάζοντας τη διαπλοκή αλλά και τους αμφιλεγόμενους μηχανισμούς ανάδειξης των έργων τέχνης, καθώς και τις ίντριγκες και όλα τα κακώς κείμενα με τα οποία έρχεται αντιμέτωπος ο καλλιτέχνης στη διαδρομή του προσπαθώντας να προωθήσει το εικαστικό του έργο. Ένας σημαντικός προβληματισμός στρέφεται ως προς τη θέση και το ρόλο που έχει η τέχνη στο σύγχρονο κόσμο, ο οποίος αντιμετωπίζει σοβαρά θέματα ανθρωπιστικού χαρακτήρα, τονίζοντας έτσι την ανάγκη για μια τέχνη αιχμηρή και πολιτική.
Πώς κολλάει με τη «Συμβίωση» του κόνσεπτ της Μπιενάλε;
Το μήνυμα «Σκατά στην Τέχνη» που είναι σκαλισμένο πάνω στο μάρμαρο οικειοποιείται και αναπαράγει ένα οργισμένο ανώνυμο σύνθημα, γραμμένο με μαρκαδόρο σε έναν μαρμάρινο τοίχο, ανάγοντάς το ειρωνικά σε έργο τέχνης. Πρόκειται για μια περιθωριοποιημένη θεώρηση για τον κόσμο της τέχνης που απευθύνεται υβριστικά προς αυτόν. Συμμετέχοντας με ένα αντί-έργο σε έναν θεσμό όπως η Biennale, ο «δρόμος» επανασυνδέεται μεταφορικά και συμβιώνει με τρόπο κριτικό με τον κόσμο της τέχνης, που συχνά αποδεικνύεται χαρακτηριστικά αυτάρεσκος και αυτιστικός να δει, να περιγράψει και να μιλήσει για την πραγματική ζωή. Ο τίτλος του έργου, “The Triumph of Waste” (Ο θρίαμβος των αποβλήτων), λειτουργεί ανεξάρτητα από αυτό που διατυπώνει το ίδιο το έργο (δηλαδή «Σκατά στην Τέχνη») και ως εκ τούτου παράγει μια ειρωνεία τόσο ως προς το ύφος της διατύπωσης, αφού εμπεριέχει το πομπώδες, όσο και ως προς το περιεχόμενο, αναδεικνύοντας το οξύμωρο σχήμα θρίαμβος-απόβλητα. Μια τέτοια φράση μοιάζει με σπινθήρα για τη σκέψη παροτρύνοντας τον αποδέκτη του έργου να ξανασκεφτεί κριτικά ό,τι του ορίζεται θεσμικά ως σημαντικό. Το να δέχεται κανείς άκριτα ό,τι του «σερβίρεται» ως αυθεντία του αφαιρεί το δικαίωμα της προσωπικής αξιολόγησης.
Το έργο των Kalos & Klio εκτίθεται ως εγκατάσταση με συνοδευτικό κείμενο του βραζιλιάνου καλλιτέχνη Helio Οiticica από το 1968.
Helio Οiticica “Ο aparicimento do suprasensorial na arte Brasiliera”, Revista Gam, Rio de Janeiro, 1968
«Ο κόσμος της τέχνης βρωμάει. Είναι φτιαγμένος από ανθρώπους που συλλογικά σκάβουν στα κόπρανα. Τώρα φαίνεται ότι είναι η ώρα να βγουν τα συλλογικά κόπρανα εκτός συστήματος… Ο κόσμος της τέχνης είναι μια ομάδα ανθρώπων που σκάβουν στη βρώμα, ή πληρώνουν τον καλλιτέχνη να σκάψει αυτός, για να πάρουν ένα μερίδιο από την πίτα -τα παιχνίδια που παίζουν οι άνθρωποι- για προσωπική ευχαρίστηση και κέρδος, μια κερδοφόρα εμπειρία. Ο καθένας μας έχει συνεισφέρει προσωπικά… Είναι καιρός να αφήσουμε όλα αυτά τα κόπρανα πίσω μας.
Το Σάββατο 22 Οκτωβρίου, στις 18:00, στον ΙΑΝΟ της Θεσσαλονίκης (Αριστοτέλους 7), παρουσιάζεται το άλμπουμ «Kalos&Klio / Ένα εγχειρίδιο χρήσης του ψηφιακού κόσμου και των σκουπιδιών του πλανήτη», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ιανός και υπογράφεται από τον Θανάση Μουτσόπουλο, αναπληρωτή καθηγητή της Ιστορίας της Τέχνης και της Θεωρίας του Πολιτισμού στο Πολυτεχνείο Κρήτης. Θα μιλήσουν οι Θανάσης Μουτσόπουλος, Πέτρος Μαρτινίδης, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής του ΑΠΘ και συγγραφέας, Αρετή Λεοπούλου, ιστορικός τέχνης και επιμελήτρια στο Κ.Σ.Τ. Θεσσαλονίκης.
13°
