Επίσης είναι μια λαϊκή συνοικία, όπου χιλιάδες παιδιά πάνε σχολείο, οι πατεράδες τους εργάζονται σκληρά ή δεν εργάζονται καθόλου και είναι λίγο ντροπή να τους παίρνει όλους η μπάλα.
Με αφορμή όσα γίνονται στο Μενίδι, επαναδημοσίευση ενός ρεπορτάζ που έγινε ακριβώς δύο χρόνια πριν. Από τότε δεν έχουν αλλάξει και πολλά πράγματα.
Το Μενίδι (λένε) είναι γκέτο. Πουλάνε ναρκωτικά και όπλα, υπάρχουν συμμορίες και από κάποιες γειτονιές δεν μπορείς να περάσεις. Επίσης, το Μενίδι είναι ο πέμπτος σε πληθυσμό δήμος της Αττικής. Μια λαϊκή συνοικία, όπου χιλιάδες παιδιά πάνε σχολείο και σκέφτονται το αύριο, οι πατεράδες τους εργάζονται σκληρά ή δεν εργάζονται καθόλου και είναι λίγο ντροπή να τους παίρνει όλους η μπάλα.
Η συνοικία Αυλίζα στο Μενίδι έχει πολύ κακή φήμη. Φεύγοντας για να πάρω το λεωφορείο 735, που κάνει την κυκλική διαδρομή Μενίδι, Ζεφύρι, Κάτω Πατήσια, έπιασε μια ξαφνική μεσημεριάτικη μπόρα και μοιράστηκα ένα ψωρόδεντρο με δύο χρήστες, έναν τύπο σε πολύ κακή κατάσταση και μια κοπέλα, η οποία έλεγε ότι το χόρτο πωλείται τρία ευρώ και η ηρωίνη δέκα ευρώ το γραμμάριο. Μετά από τρεις τέσσερις στάσεις το λεωφορείο από τη μέση και πίσω είχε γεμίσει χρήστες και θυμήθηκα κάτι που είχα μάθει νωρίτερα: η αστυνομία τα τελευταία δυόμισι χρόνια, έως και πρόσφατα, κυκλοφορούσε με ένα βανάκι, φόρτωνε τους χρήστες που έβρισκε στο δρόμο και τους άφηνε στην Ελευσίνα ή σε άλλες μακρινές περιοχές «αποτρεπτικά», για να τους ταλαιπωρήσει δηλαδή και να το ξανασκεφτούν να έρθουν στο Μενίδι. Δεν κατάφερε και πολλά. Αλλά αυτό είναι το τέλος της ιστορίας που ακολουθεί.
Δίπλα στους πυλώνες της ΔΕΗ
Στη συνοικία Πλάτωνας ζουν περίπου 4.000 Πόντιοι, με πυλώνες υψηλής τάσης της ΔΕΗ τρία μέτρα από τις αυλές τους και το μαντρότοιχο του νεκροταφείου στα δέκα μέτρα. Ο Γιάννης Σιδηρόπουλος ήρθε παιδάκι στην Ελλάδα από το Καζακστάν το ’77. Οι περισσότεροι Πόντιοι, που αποτελούν περίπου το 40% του πληθυσμού του Μενιδίου, ήρθαν το ’91. «Άκου» μου λέει. Ακουγόταν ένα «ζζζζζ». Σκέφτηκα ότι ήταν τζιτζίκια αλλά ήταν το ρεύμα που περνούσε πάνω από τα κεφάλια μας. Ο εξωτερικός τοίχος του νεκροταφείου ήταν λίγο πιο μέσα αλλά λόγω των αναγκών επεκτάθηκε. Και αφού επεκτάθηκε, στάλθηκε χαρτί σε έναν Πόντιο ότι το σπίτι του είναι παράνομο, αφού απέχει λιγότερο από 10 μέτρα από τη μάντρα. Οι Πόντιοι δεν έχουν πρόβλημα που ανοίγουν το παράθυρο και βλέπουν το νεκροταφείο. Επίσης, δεν τους αρέσουν τα οστεοφυλάκια και θέλουν να αγοράζουν τους τάφους τους. Την Κυριακή του Θωμά έχουν το ταφικό έθιμο, όπου συγκεντρώνονται στο νεκροταφείο, τρώνε, πίνουν και γιορτάζουν την Ανάσταση με τους νεκρούς τους. Ο Γιάννης λέει ότι οι Πόντιοι το πρώτο πράγμα που θέλουν να αποκτήσουν στη ζωή τους είναι σπίτι και δεύτερος έρχεται ο τάφος. Μετά με ξενάγησε στην άλλη πλευρά του νεκροταφείου όπου ζουν οικογένειες Ρομά.
Μια κοπέλα γύρω στα 25 προσπαθούσε να ξεπλύνει ένα λασπωμένο δρόμο με το λάστιχο, αλλά δεν κατάφερνε και πολλά. Πέντε έξι παιδάκια τσαλαβουτάγανε εδώ κι εκεί, ένας πυλώνας της ΔΕΗ λειτουργούσε και ως απλώστρα για την μπουγάδα και παραδίπλα ήταν ο μαντρότοιχος του νεκροταφείου. Ο Γιάννης είπε της κοπέλας ότι ο δήμος έχει αρχίσει και στέλνει κάτι χαρτιά στους γύρω κατοίκους και η κοπέλα εκνευρίστηκε πολύ και άρχισε να φωνάζει «κι επειδή είμαστε αγράμματοι τι πάει να πει, δεν είμαστε άνθρωποι; Ο δήμος καλύτερα να κοιτάξει να έρθει να μαζέψει τα σκουπίδια, να φτιάξει το δρόμο και να βάλει φως γιατί με το που πέφτει ο ήλιος όλα εδώ είναι σκοτάδια. Πριν λίγες μέρες σκοτώσαμε ένα φίδι, ο δήμος είχε υποσχεθεί ότι θα φτιάξει παιδική χαρά, τίποτα δεν είδα». Εκείνη την ώρα γύρισε από τη δουλειά κι ο άντρας της, Γιάννης κι αυτός, πήγαμε να αρχίσουμε να μιλάμε, τα παιδάκια τριγύρω φώναζαν, ο Γιάννης τούς έριξε κάνα δυο καρπαζιές αλά ελληνική ταινία και κατέληξε ότι «τους ψήφους μας τους θέλουνε, καμιά δουλειά να κάνουν δεν έρχονται». Ένας άλλος Ρομά, ο Ασημάκης, μας έδειξε ένα φορτηγό παρατημένο σε μια αλάνα παραδίπλα. Την περασμένη νύχτα το άφησαν εκεί κι ο Ασημάκης έλεγε πως ήταν κλεμμένο. Οι κάτοικοι του Μενιδίου όταν «χάνουν» κάνα αμάξι, σε αυτές τις περιοχές ψάχνουν πρώτα, στον Πλάτωνα και τον Άι Γιάννη τον Ρώσο, που είναι ψηλά προς το βουνό και ό,τι είναι κλεμμένο συνήθως εγκαταλείπεται εδώ, αν δεν πουληθεί ακόμα και για παλιοσίδερα. Ο Οδυσσέας Καμπόλης, δημοτικός σύμβουλος και επικεφαλής της παράταξης που στηρίχθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ, λέει πως η παραβατικότητα δεν είναι το μόνο πρόβλημα, καθώς η ανεργία βρίσκεται ψηλότερα από το μέσο όρο και κάθε φορά που βρέχει πλημμυρίζει όλος ο τόπος.
Νέα Σμύρνη - Ολυμπιακό Χωριό δύο ώρες
Κι ένα τέταρτο, με τη συγκοινωνία. Ο μόνος τρόπος να περάσει η ώρα είναι να χαζεύεις τους περαστικούς. Στον ηλεκτρικό πέντε έξι γυμνασιόπαιδα είχανε σηκώσει τον κόσμο στο πόδι και όταν στο Ηράκλειο μπήκε ένα ζευγάρι πενηντάρηδων σε στιλ βιντεοταινίας του ’80 έπεσε γιούχα και ο τύπος από το ζευγάρι απείλησε με φάπες, αλλά παρενέβησαν οι ψύχραιμοι και φτάσαμε Κηφισιά. Ακριβώς απ’ έξω περνάει κάθε μισή ώρα το 504 Κηφισιά - Θρακομακεδόνες και κάνει άλλο τόσο να φτάσει στο Ολυμπιακό Χωριό. Περνούσαμε έξω από επαύλεις με ψηλούς μαντρότοιχους και μεγάλες πόρτες. Μια κοπελίτσα είχε κολλήσει και κοιτούσε με δέος έξω από το παράθυρο, ίσως να σκεφτόταν τι καλά που θα ήταν να μένει σε ένα τέτοιο σπίτι.
Ο Τάσος Νικολόπουλος είναι ο πρόεδρος του Συλλόγου Κατοίκων Ολυμπιακού Χωριού. «Κατέβα στο περίπτερο» μου είχε πει. Μετά διαπίστωσα ότι μια περιοχή μεγαλύτερη από τους Αγίους Αναργύρους, με 10.000 κατοίκους, έχει ένα και μοναδικό περίπτερο. Κι ακόμα, ένα φαρμακείο, ένα φούρνο, ένα σιδηροπωλείο και ένα σουβλατζίδικο. Υπήρχαν κι άλλα μαγαζιά όταν πρωτοκατοικήθηκε το Ολυμπιακό Χωριό, τα οποία είχαν δημοπρατηθεί. Κάποιοι, λέει ο κ. Νικολόπουλος, πίστευαν ότι η περιοχή θα γίνει ελ ντοράντο και δημοπράτησαν τα μαγαζιά με υπέρογκα ποσά. Μια καφετέρια έπρεπε να πληρώνει νοίκι 10.000 ευρώ το μήνα. Μέσα στο πρώτο εξάμηνο, που άρχισαν όλοι να αντιλαμβάνονται ότι το Ολυμπιακό Χωριό μάλλον πήγαινε για πόλη-φάντασμα και όχι για χρυσωρυχείο, τα μαγαζιά εγκαταλείφθηκαν και διάφορες δίκες είναι σε εξέλιξη, με αποτέλεσμα τα μαγαζιά να μην μπορούν να δημοπρατηθούν και να λειτουργήσουν ξανά, τουλάχιστον για την ώρα.
Ο σύλλογος ζήτησε από τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) να αναλάβει τρία από τα εγκαταλειμμένα μαγαζιά, το ένα από τα οποία άρχισε να το λειτουργεί ως στέκι, για να μπορούν οι άνθρωποι να πάνε κάπου να πιουν ένα καφέ. Μισό ευρώ ο ελληνικός, ένα η μπίρα κουτάκι, ενάμισι το κρασί με μεζέ. Στους μεγάλους δρόμους κυκλοφορούσε ένας άνθρωπος ανά τρία τετράγωνα. Ερημιά, μέρα μεσημέρι. «Ο κόσμος δεν κυκλοφορεί γιατί δεν έχει πού να πάει» λέει ο κ. Νικολόπουλος. Δουλειές στο Ολυμπιακό Χωριό δεν υπάρχουν, μόνο σπίτια. Δεν υπάρχει καν ένα καφενείο να καθίσουν οι ηλικιωμένοι, μια καφετέρια για τους νέους, ένα σινεμά να δεις ένα έργο. Μια πισίνα ολυμπιακών διαστάσεων που ήταν καμάρι έχει ρημάξει για τα καλά. Ο Κυριάκος, άνεργος οικοδόμος που ήρθε να μείνει εδώ από το Παγκράτι και μέλος της τοπικής πρωτοβουλίας Αλληλεγγύη που μαζεύει ρούχα και τρόφιμα, λέει ότι το Χωριό «έχει σημαντικό πρόβλημα αλκοολισμού και ναρκωτικών». Αλκοολισμού για τους μεγάλους και ναρκωτικών για τους νέους, οι οποίοι αναγκαστικά τη βγάζουν στα παγκάκια και τα πεζούλια.
Για την ιστορία, το Ολυμπιακό Χωριό δημιουργήθηκε από τον ΟΕΚ για τη στέγαση των αθλητών της Ολυμπιάδας 2004, με σκοπό στη συνέχεια τα σπίτια να δοθούν σε δικαιούχους του οργανισμού. Περίπου 2.300 σπίτια για τα οποία κατατέθηκαν περίπου 30.000 αιτήσεις. Το σχέδιο ήταν στη συνέχεια να οριστεί πόσο θα κοστίζει το τετραγωνικό και οι δικαιούχοι, που προέκυψαν από κλήρωση το 2006 και μένουν εκεί από τότε, να τα αγοράσουν. Στο μεταξύ, δίνουν ενοίκιο 100 έως και 300 ευρώ το μήνα. Όσοι δεν έχουν, δεν δίνουν. Στο μεταξύ, όμως, το ιδιοκτησιακό καθεστώς του Ολυμπιακού Χωριού παραμένει νεφελώδες, η διαδικασία δεν έχει προχωρήσει και κανείς δεν ξέρει τι γίνεται. Ο Τ. Νικολόπουλος λέει ότι τα τρία πράγματα που διεκδικεί βασικά ο σύλλογος είναι «πιο πυκνή συγκοινωνία με την Κηφισιά, κοινωνικές υποδομές, όπως ΚΑΠΗ, ΚΕΠ, δημοτικό ιατρείο κ.λπ., που δεν υπάρχει τίποτα από όλα αυτά, και, λαμβάνοντας υπόψη και την κρίση, να μπουν δικλείδες ασφαλείας ότι όταν φτάσουμε στη διαδικασία για τους τίτλους ιδιοκτησίας να διασφαλιστεί πως κανένας άνεργος, συνταξιούχος, άρρωστος δεν θα χάσει το σπίτι του».
Το σχολείο που παίρνει βραβεία
Ρώτησα έναν πιτσιρικά στο δρόμο πού είναι το 26ο και 29ο Δημοτικό και μου λέει «καινούργιος δάσκαλος είστε;» «Όχι φίλε, δημοσιογράφος». Δεν είπε τίποτα. Μετά συνάντησα το διευθυντή του 26ου, Μάνθο Πατρινόπουλο, και του 29ου, Φώτη Περρή. Τα δύο αυτά σχολεία φιλοξενούν περίπου 270 παιδιά, όμως παρουσιάζουν ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά με μαθησιακές δυσκολίες στην Ευρώπη, λόγω της δομής του πληθυσμού του Ολυμπιακού Χωριού. Παρ’ όλα αυτά, και όντας ενταγμένα από το 2010 στα πιλοτικά-πειραματικά σχολεία Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας, είναι τα μόνα δημόσια ελληνικά σχολεία που έχουν επιλεγεί ως Mentor Schools στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Προγράμματος Πρωτοπόρων Σχολείων της Microsoft για μια σειρά από δράσεις και εργασίες τους. Είναι τα μόνα ελληνικά σχολεία που έλαβαν αυτή τη διάκριση, που σε όλο τον κόσμο συνολικά είναι 80. Παντού στο σχολείο βλέπεις μεράκι από δασκάλους και μαθητές. Κάθε τάξη έχει ένα όνομα. Πλάτωνας, Μελίνα Μερκούρη κ.λπ. Τα πάντα είναι χρωματιστά και παντού υπάρχουν ζωγραφιές. Όλα τα σκαλοπάτια είναι ζωγραφισμένα με λέξεις όπως φιλία, αγάπη, σεβασμός. Υπάρχουν εργαστήρια ρομποτικής, φυσικών επιστημών και κινηματογράφου, δίνεται έμφαση στη συναισθηματική αγωγή. Ο Μάνθος Πατρινόπουλος λέει ότι τα προβλήματα αρχίζουν από την εφηβεία, που τα παιδιά δεν έχουν χώρο να βρεθούν με τους συνομηλίκους τους, γι' αυτό και κάθονται στην αυλή του σχολείου μέχρι το βράδυ.
Στρατόπεδο Καποτά
Το ’99 στο σεισμό της Πάρνηθας το Μενίδι υπέστη σοβαρές ζημιές και περίπου 3.000 σεισμόπληκτοι μεταφέρθηκαν σε καταυλισμό με λυόμενα μέσα στο στρατόπεδο Καποτά. Και σήμερα τόσοι μένουν, αλλά οι σεισμοπαθείς είναι μειοψηφία. Λέγεται ότι πολλοί, που στο μεταξύ έφτιαξαν τα σπίτια τους, «πουλάνε» τα λυόμενα για χίλια ή δύο χιλιάδες ευρώ σε άλλους. Στον τοπικό Τύπο έχουν γραφτεί πολλά περί παραβατικότητας, ακόμα και για αυτοσχέδιους οίκους ανοχής που στήθηκαν κατά καιρούς. Τα λυόμενα τα λένε «δυαράκια». Είναι περίπου 25 τ.μ. το καθένα, με ένα δωμάτιο, μια κουζίνα και μια τουαλέτα. Στα δυαράκια μένουν και πολλές πολύτεκνες οικογένειες. Και πολλά παιδιά. Στο στρατόπεδο Καποτά, το οποίο είναι περιφραγμένο, υπάρχει και δημοτικό σχολείο. Αστυνομία μπαίνει μόνο μετά από καταγγελία και ποτέ ένα περιπολικό μόνο του. Άνθρωποι της περιοχής λένε ότι κάποιοι παραβατικοί χρησιμοποιούν τους ευπαθείς πληθυσμούς που ζουν εδώ ως ασπίδα προστασίας. Συνυπάρχουν φτωχές οικογένειες με τύπους με ακριβά αυτοκίνητα. Η οικογένεια της Ελένης Σαχσανίδη έζησε για τεσσεράμισι χρόνια στον καταυλισμό, μέχρι να καταφέρει να επισκευάσει το σπίτι της. Η Ελένη Σαχσανίδη, η οποία τότε ήταν 23 χρόνων και σήμερα είναι αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής, θυμάται ότι όποιο δυαράκι δεν είχε air condition υπέφερε από τη ζέστη και το κρύο γιατί οι τσίγκοι που έχουν για τοίχους έβραζαν το καλοκαίρι και το χειμώνα πάγωναν. Το ίδιο γίνεται και τώρα. Η κ. Σαχσανίδη προχώρησε σε εθελοντική απογραφή του πληθυσμού στο Καποτά, σε δύο φάσεις, στο πλαίσιο της κοινωνικής πολιτικής. Προσήλθαν περίπου 1.500 άνθρωποι, δηλαδή περίπου οι μισοί, αρκετοί εκ των οποίων δεν είχαν τα επίσημα παραχωρητήρια για τα λυόμενα. Οι περισσότεροι από τους απογραφέντες ήταν Πόντιοι και μετά έρχονταν οι Ρομά. Λέει ότι εδώ ζουν ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, πολύτεκνοι, άνθρωποι με σοβαρά προβλήματα υγείας, με την ανεργία να ξεπερνά το 50%. Μέσα στο Καποτά υπάρχει και η Εκκλησία του Αγίου Σώζων, όπου ιερέας τα τελευταία έξι χρόνια είναι ο πάτερ Ηλίας. Ο πάτερ Ηλίας μοιράζει κάθε μέρα περίπου 80 με 90 μερίδες φαγητού, αλλά οι ανάγκες είναι μεγαλύτερες. Έχει δει ανθρώπους να παρακαλάνε και να τσακώνονται για ένα ψωμάκι. Λέει ότι ρούχα, τρόφιμα, ψωμάκια είναι ευπρόσδεκτα και πως όποιος θέλει να προσφέρει, μπορεί και ο ίδιος να πάει εκεί να το μοιράσει με τα χέρια του «για να μη νομίζει κανείς ότι τα πράγματα πάνε αλλού από εκεί που λέμε». Όποιος θέλει, μπορεί να τον πάρει στο 6986107395.
Δείκτες παραβατικότητας
Ο Γιάννης Πανούσης, αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, πρόσφατα επισκέφθηκε το Μενίδι όπου σε διευρυμένη σύσκεψη στο δημαρχείο προανήγγειλε ενίσχυση των αστυνομικών μέτρων για την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας. Κάτοικοι και δημοτική αρχή ζητούν τη δημιουργία τμήματος στην Αυλίζα. Ο Γιώργος Κουλόγιαννης είναι αντιπρόεδρος του τοπικού συλλόγου για την καταπολέμηση των ναρκωτικών και της εγκληματικότητας. «Η Αυλίζα, η Χαραυγή, ο Άγιος Δημήτρης, η Κύπρου κοντά στο κέντρο έχουν γίνει σούπερ μάρκετ ναρκωτικών. Ανοίξαμε και σας περιμένουμε». Λέει πως «έχουν αποθρασυνθεί τελείως, βγάζουν τραπέζι στην αυλή και πουλάνε ναρκωτικά. Τις νύχτες πυροβολούν στον αέρα για να εκφοβίσουν όποιον θα περνούσε από το μυαλό του να κάνει καταγγελία και την αστυνομία για να μην πλησιάζει. Αλλά έχουν αποθρασυνθεί με πολλούς τρόπους. Έχουν κάτι ηχεία μεγάλα σαν εξώπορτες σπιτιών και βάζουν τέρμα τα σκυλάδικα τα ξημερώματα».
Ο Αντώνης Τσακίρης, Ρομά ο ίδιος και διαμεσολαβητής για τους Ρομά στο Κέντρο Ημέρας της ΜΚΟ Κλίμακα για το Ζεφύρι και το Μενίδι, λέει «μας έχουν στριμώξει πάρα πολύ, μας σπρώχνουν στην παραβατικότητα. Για όσα γίνονται, φταίει και τα πληρώνει ο τσιγγάνος». Συνεχίζει: «Να σου πω κάτι και να το γράψεις. Πήγε ένας φίλος μου να αγοράσει σκόρδα από την Εύβοια και μετά στην Κρήτη να τα πουλήσει. Δεν έχει άδεια, του πήρανε το εμπόρευμα, του βάλανε και 5.000 ευρώ πρόστιμο. Μια άλλη γιαγιά την πιάσανε με τρία καρότσια λουλούδια στο Περιστέρι και της βάλανε και αυτηνής 5.000 πρόστιμο. Τι θα κάνει αυτός ο κόσμος; Η φτώχεια δεν σε φτάνει στην εγκληματικότητα; Αν δεν έχεις να φας τι θα κάνεις; Όλοι οι τσιγγάνοι ασχολούνται με το εμπόριο, με τις λαϊκές. Ζητάμε από την κυβέρνηση να δώσει μια λύση με τις άδειες και να μειώσει τα πρόστιμα. Να μας πουν τι ανθρώπους μάς θέλουν τέλος πάντων».
Η Έφη Χασιώτου είναι κοινωνική λειτουργός και επιστημονικά υπεύθυνη στο Κέντρο Ημέρας την τελευταία διετία. Μια από τις βασικές δουλειές του κέντρου είναι να διεκπεραιώνει κοινωνικο-προνοιακά θέματα, δηλαδή έγγραφα, βιβλιάρια υγείας, ραντεβού στα νοσοκομεία, γιατί οι περισσότεροι, το 90% κατά την εκτίμησή της, δεν ξέρουν να διαβάζουν και να γράφουν. Πολλοί δεν έχουν ούτε ταυτότητα, γιατί γεννήθηκαν στο δρόμο και δεν δηλώθηκαν ποτέ σε ληξιαρχείο. Για την παραβατικότητα σημειώνει πως ένας τσιγγάνος που δεν θα προσληφθεί σε καμία δουλειά γιατί είναι αγράμματος, που δεν θα μπορέσει να πουλήσει πατάτες γιατί δεν έχει άδεια, κάποια στιγμή ίσως μπλέξει γιατί δεν θα μπορεί να κάνει αλλιώς. Στο Κέντρο Ημέρας ο εκπαιδευτικός Φίλιππος Κατσικάρης τα τελευταία 12 χρόνια κάνει μαθήματα γραφής και ανάγνωσης σε παιδιά και ενήλικες και ενισχυτική διδασκαλία σε παιδιά που πάνε σχολείο. Τα παιδιά, λέει, του ανοίγουν κουβέντα για τη ρετσινιά που έχουν κολλήσει στους Ρομά. «Τους λέω πως ένας λεκές σε ένα μεγάλο ρούχο δεν φαίνεται τόσο πολύ όσο ο ίδιος λεκές σε ένα μικρό κομμάτι ύφασμα. Στις μειονότητες, δηλαδή, τα πάντα διογκώνονται και φαίνονται περισσότερο».
Στην Αυλίζα
Ο Στράτος Αγγελόπουλος είναι 58 χρόνων και ζει στην Αυλίζα από τη γέννησή του. Μου έφτιαξε φραπέ, κάτσαμε στην αυλή του και διάφορα τσιγγανόπουλα παίζανε τριγύρω. Η Χρυσούλα μού πρότεινε από το παγωτό χωνάκι της κι έλεγε ότι σήμερα στο νήπιο μάθανε αριθμούς. Ο Τίμος, 4 χρόνων, μπορούσε να κάνει πουσάπς με το ένα χέρι και ο Στράτος διαβεβαίωνε ότι μπορούσε, επίσης, να τρέξει πολύ δυνατά και να κάνει απίθανα ακροβατικά. «Θα μπορούσε να γίνει σπουδαίος αθλητής αλλά στην Αυλίζα δεν υπάρχει καμία αθλητική υποδομή και δεν θα το μάθουμε ποτέ». Στα 100 μέτρα απέναντι η οδός Παναγίας Γρηγορούσσας. Κάθε φορά που έκανε στάση το 735 κατέβαιναν και καμιά δεκαριά χρήστες, περνούσαν μπροστά από την αυλή κι ανέβαιναν το δρόμο, σε μια γειτονιά που κατοικείται αποκλειστικά από Ρομά. Ο Στράτος φαινόταν πολύ ανήσυχος, ιδιαίτερα για τη νέα γενιά των τσιγγάνων. «Τα παλιά τα χρόνια ήτανε καλύτερα. Δώδεκα χρόνων δούλευα σε ένα λαδάδικο στην Αθήνα, μετά μεγάλωσα απότομα, ήμουνα πολύ γερός και από τα 15 δούλευα οικοδομή, κουβάλαγα λάσπη στον ώμο. Με τον καιρό έμαθα τη δουλειά του σοβατζή και έγινα μάστορας. Τώρα είμαι μακροχρόνια άνεργος με επίδομα 200 ευρώ το μήνα. Τα παιδιά μας δεν βρίσκουν δουλειές. Αν πάει στο δήμο να ζητήσει δουλειά ένας τσιγγάνος και ένας μπαλαμός να είσαι σίγουρος ότι θα πάρουνε τον μπαλαμό. Τα παιδιά αφήνουν το σχολείο για να βοηθήσουν την οικογένεια. Μας θυμούνται μόνο πριν τις εκλογές. Έχω ζητήσει ραντεβού από το δήμαρχο τέσσερις μήνες τώρα και ακόμα δεν με έχει δεχτεί».
Ο Σ. Αγγελόπουλος εδώ και πολλά χρόνια είναι πρόεδρος του Αθλητικού Συλλόγου Αυλίζας Αχαρνών «Η Ελπίδα», ένα ποδοσφαιρικό σωματείο που αγωνίζεται στη Γ΄ ΕΠΣΑ Ανατολικής Αττικής. «Τα τελευταία τρία χρόνια ξεκινάμε το πρωτάθλημα και φεύγουμε στα μισά γιατί δεν υπάρχουν λεφτά, δεν βοηθάει κανείς. Ρούχα και μπάλες έχουμε, μας είχε δώσει πιο παλιά η νομαρχία, αλλά κάθε αγώνας χρειάζεται 200 ευρώ, για τα μεταφορικά αν είναι εκτός έδρας, για τους διαιτητές και το γήπεδο αν είναι εντός. Θα μας κόψουν και τον αθλητισμό. Μετά; Θα μας κόψουν και το σχολείο;» Τον ρωτάω αν υπάρχει ρατσισμός από τους μπαλαμούς. «Παρέα με μπαλαμούς μπορείς να κάνεις, αλλά μόλις φύγουν από το σπίτι σου θα πουν είχα πάει στον κωλόγυφτο, όχι είχα πάει στον Στράτο». Λίγο παρακάτω το ρέμα, δίπλα στα σπίτια, γεμάτο σκουπίδια. Έχουν πνιγεί δύο παιδάκια εδώ μέσα. Έβγαζα φωτογραφίες και μια γριά τσιγγάνα κοντοστάθηκε. «Φωτογραφίες βγάζεις; Γιατί, μήπως θα φτιάξει κανείς τίποτα;» Φαίνεται πως κάτι παραπάνω ήξερε για τη μοίρα της. Άρχισε να βρέχει και πήγα για το λεωφορείο 735.
Γιάννης Πανούσης
Δύο ερωτήματα για τον αναπληρωτή υπουργό Προστασίας του Πολίτη
Τι είδους παραβατικότητα υπάρχει στο Μενίδι;
Επισκεπτόμενος το Μενίδι είχα την ευκαιρία να δω από κοντά, αλλά και να συζητήσω με τις τοπικές αρχές, τους φορείς και κατοίκους, για τα χρόνια προβλήματα εγκληματικότητας που αντιμετωπίζει η περιοχή. Ναρκωτικά, ληστείες, κλοπές και διαρρήξεις, ηχορύπανση (που πολλές φορές χρησιμοποιείται ως μέσο αντιπερισπασμού), χρήση όπλων, η ύπαρξη καταυλισμών στους οποίους διαμένουν άτομα διαφορετικής προέλευσης και λειτουργούν ως εστίες παραβατικότητας, συνιστούν ένα μείγμα εκρηκτικό για την καθημερινότητα των κατοίκων. Οι πολίτες βιώνουν έντονα το αίσθημα της ανασφάλειας, ενώ υπάρχει διάχυτη η αίσθηση ότι ο δήμος έχει μετατραπεί σε αποθετήριο ψυχών από άλλες περιοχές. Για εμάς, το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, το Μενίδι αποτελεί στοίχημα ότι μπορούμε να χειριστούμε δύσκολες καταστάσεις σε δύσκολες περιόδους. Με το νέο επιχειρησιακό σχέδιο που υλοποιούμε, δίνουμε έμφαση στην καθημερινή παρουσία της Αστυνομίας και στην εμφανή αστυνόμευση, αλλά όχι στην αστυνομοκρατία. Θέλουμε να ενισχύσουμε την ασφάλεια και να τονώσουμε την ψυχολογία των πολιτών.
Εκτός της καλύτερης αστυνόμευσης, τι άλλο χρειάζεται να γίνει;
Πράγματι, τα προβλήματα που υπάρχουν στην περιοχή δεν θα λυθούν μόνο με την αστυνόμευση. Αντίθετα, θα πρέπει να υπάρξουν συνέργειες προκειμένου να δρομολογηθούν λύσεις σε τρία επίπεδα: βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο. Το βραχυπρόθεσμο στάδιο αφορά στην αστυνόμευση. Με τις ειδικές δράσεις που εφαρμόζουμε και δημιουργώντας ασφυκτικούς κλοιούς ελέγχου, θα ενισχύσουμε την ασφάλεια των πολιτών. Οι πολίτες πρέπει να είναι και να νιώθουν ασφαλείς. Σε μεσοπρόθεσμο στάδιο, θα πρέπει να υπάρξει αλλαγή των χαρακτηριστικών της πόλης, με τρόπο που θα την απαλλάξει από τα αρνητικά της χαρακτηριστικά. Σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να διορθωθούν χωροταξικά προβλήματα, να γίνουν αναπλάσεις κ.λπ. Όσο πιο όμορφη είναι μια πόλη, τόσο πιο απωθητική γίνεται για παραβατικές ομάδες. Επίσης, θα πρέπει να στεγαστούν περισσότερες δημόσιες υπηρεσίες, να καταλάβουμε δηλαδή δημόσιο χώρο. Η λειτουργικότητα μιας πόλης δημιουργεί προβλήματα στις παραβατικές ομάδες και τις απομονώνει, με τρόπο που δεν επιτρέπει τους παράγοντες τριβής να μετατρέπονται σε εγκληματογενείς. Σε μακροπρόθεσμο στάδιο, θα πρέπει να υπάρξει αλλαγή στην εικόνα της πόλης. Αυτό θα το πετύχουμε με την παραγωγή πολιτισμού, που θα την κάνει πιο θελκτική σε όλους και θα αλλάξει συνολικά τον τρόπο αναφοράς σε αυτήν. Όπως ανέφερα και στην επίσκεψή μου στο Μενίδι, έχω ήδη συνεννοηθεί με τους συναδέλφους μου υπουργούς προκειμένου να δρομολογήσουμε κοινές δράσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της περιοχής. Στόχος μας είναι να απαντήσουμε με αστυνόμευση στην ανασφάλεια και με πολιτισμό και παιδεία στην ανάπτυξη.
