Ο Γιάννης Χουβαρδάς, καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, μας μεταφέρει μια εμπειρία από τις πρόβες του «Ορέστη» στην Επίδαυρο
Τέταρτη σκηνοθεσία του Γιάννη Χουβαρδά στην Επίδαυρο με τον «Ορέστη» του Ευριπίδη, κείμενο άρρηκτα συνδεδεμένο με την εποχή του (408 π.Χ.), καθώς αποτελεί ένα καίριο σχόλιο στη λειτουργία της αθηναϊκής δημοκρατίας. Λίγες μέρες πριν την πρεμιέρα, σε μια ατμόσφαιρα εντατικής προετοιμασίας, οι πρόβες ξεκινούν στην Επίδαυρο με το τελευταίο φως της μέρας. Οι φωνές που δοκιμάζονται, το μακιγιάζ και τα ρούχα, οι τελευταίες διορθώσεις, ένα κλίμα αγωνίας και αυτοσυγκέντρωσης, άγχους και ανυπομονησίας σε όλους τους συντελεστές. Καθένας από τους ηθοποιούς έχει τη δική του ιστορία με το αρχαίο θέατρο, τη δική του προσωπική αγωνία, μια ιδιαίτερη ανάμνηση που ξεπηδά κάθε λεπτό μπροστά στα μάτια του. Τι σημαίνει Επίδαυρος για τον καθένα ξεχωριστά και πώς την περιγράφει; Και πώς αυτό το περιβάλλον επηρεάζει την αίσθηση και την αισθητική, τη δημιουργία και την ερμηνεία ενός κειμένου;
Επίδαυρος. Αρχαίο Θέατρο. Τέλη Ιουλίου του 2010. Σούρουπο με ζέστη, αλλά κι ένα ελαφρύ, ευχάριστο αεράκι. Η ώρα που τα πλήθη εισρέουν από τις παρόδους για να πάρουν τις θέσεις τους στο κοίλον. Μαζί τους και μια ομάδα νεαρών παιδιών σχολικής ηλικίας. Είναι εκεί για κάποια εκδρομή; Ανήκουν σε κάποιο σύλλογο; Είναι απλώς μια μεγάλη παρέα φίλων; Άγνωστο. Πάντως ξαφνικά ξεκόβουν από τον υπόλοιπο κόσμο και μπαίνουν στην ορχήστρα. Οι φύλακες του αρχαιολογικού χώρου αιφνιδιάζονται, διστάζουν, αλλά τους αφήνουν. Ίσως έχουν ειδική άδεια. Ίσως τους έπεισαν ότι θα ρίξουν ένα νόμισμα και μετά θα φύγουν. Και ακριβώς αυτό κάνουν. Ρίχνουν ένα νόμισμα, δοκιμάζουν την ακουστική του χώρου. Όπως όλοι οι τουρίστες, τραβούν φωτογραφίες με μηχανές ή με τα κινητά τους, που τα βγάζουν από τα νεανικά πολύχρωμα σακίδια που κουβαλούν στην πλάτη τους. Όμως η ώρα περνά και τα παιδιά δεν φεύγουν. Μοιάζει να έχουν εγκατασταθεί για τα καλά στην αρχαία ορχήστρα, με τις φωνές τους, τα ποδοβολητά τους, τα χειροκροτήματά τους. Μάλιστα τώρα παίζουν και κάποια παιχνίδια – παιχνίδια που φαίνεται να έχουν σχέση με θέατρο. Ίσως και με “τραγωδία”. Απαγγέλλουν στίχους, ρόλους, πάντα με αυτή την ακομπλεξάριστη, νεανική, “βέβηλη” διάθεση. Ακούγονται κομμάτια από τον “Ορέστη” του Ευριπίδη. Μα αυτό το έργο δεν παίζεται σήμερα εδώ; Α, ώστε οι πιτσιρικάδες είναι “διαβασμένοι”. Ξαφνικά κάποιος από την παρέα, καθώς τρέχει για να υποδυθεί τον “αγγελιοφόρο”, σκοντάφτει και πέφτει στο χώμα της ορχήστρας, τάβλα. Οι υπόλοιποι ξεσπούν σε γέλια, όλο το θέατρο γεμίζει απ’ αυτό τον ενοχλητικό αλλά και δροσερό βόμβο, που δεν λέει να σταματήσει. Και τότε συμβαίνει κάτι παράξενο. Από κάπου ακούγεται ένας ήχος πιάνου και τα φώτα της σκηνής ανάβουν. Αργά. Μια αλλόκοτη ζωγραφιά σχηματίζεται στον αέρα, σαν το περίγραμμα ενός μεγάλου αρχοντικού. Από το βάθος, εκεί κοντά στα αρχαία ερείπια, πίσω από την ορχήστρα, κάποιες φιγούρες αρχίζουν να κινούνται. Μοιάζουν με ξεχασμένα φαντάσματα του χώρου, σκιές από έναν άλλο κόσμο, έναν άλλο τόπο. Προχωρούν με κουρασμένα, αλλά σταθερά βήματα προς την παρέα των νέων παιδιών, που στέκονται κοκαλωμένα και τα κοιτάζουν. Η παράσταση έχει αρχίσει.
Info:
Η παράσταση του Γιάννη Χουβαρδά ανεβαίνει στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου στις 30&31 Ιουλίου σε μετάφραση Στρατή Πασχάλη, σκηνικά-κοστούμια Γιοχάννες Σουτς, μουσική Μανώλη Καλομοίρη και φωτισμούς Λευτέρη Παυλόπουλου.
19°
