Η περίφημη σκηνή του φαντάσματος στον Άμλετ... Άνοιγε μια τεράστια πλαϊνή πόρτα και η σκηνή μεταφερόταν στο δρόμο, σ’ ένα στενάκι στο πλάι του Θεάτρου Θησείον. Πριν από 10 χρόνια ο Μιχαήλ Μαρμαρινός μετέφερε τη θεατρική δράση στο αθηναϊκό downtown, πριν ακόμη αυτό γίνει σημείο αναφοράς. Από τότε το «ιστορικό κέντρο» έγινε μια σύγχρονη βαβέλ. Αλλοδαποί και αυτόχθονες, συνεργεία και bar, συναυλιακοί χώροι και παλιά σπιτάκια με αυλές, ναρκωτικά και τέχνη, κλέφτες κι αστυνόμοι, δημιούργησαν ένα πρόσφορο σκηνικό για το σύγχρονο θέατρο, που βγήκε έξω συμπλέκοντας την τέχνη με την πραγματική ζωή, απ’ την οποία άλλωστε απορρέει.
Το πολυσυζητημένο «Σινεμασκόπ» της ομάδας Blitz (που θα επαναληφθεί από Σεπτέμβριο) μετέτρεψε σε σκηνικό τον πεζόδρομο δίπλα στο Bios, για να μας αφηγηθεί τις τελευταίες μέρες του κόσμου. Οι περαστικοί, οι σειρήνες των περιπολικών, τα μηχανάκια των delivery, το τράφικο της Πειραιώς, έγιναν μέρος της παράστασης. Ποιο σκηνικό θα μπορούσε να είναι καλύτερο;
Η πρόσφατη «Κάρμεν» του Στάθη Λιβαθινού, με τη Μαρία Ναυπλιώτου (που πήρε παράταση μέχρι τις 15/7), κατοικοεδρεύει σ’ ένα νεοκλασικό του κέντρου, φέρνοντας στο νου μια τόση δα αυλή απ’ αυτές που φιλοξένησαν τα μικροαστικά πάθη, τις ελπίδες και τις αγωνίες των φτωχών, τα όνειρα γενεών που δεν έγιναν ποτέ πραγματικότητα. Ποιο σκηνικό θα μπορούσε να ’ναι καλύτερο απ’ αυτό;
Το σύγχρονο θέατρο επανασυνδέεται με την τρέχουσα πραγματικότητα, τα κείμενα έρχονται κατ’ ευθείαν από τη ζωή, ο ρεαλισμός αντικαθιστά το μύθο και οι δρόμοι του κέντρου είναι το πιο κατάλληλο σκηνικό για να φιλοξενήσει όσα απορρέουν από τις μεγαλουπόλεις. Πέρσι έγινε το 1ο Φεστιβάλ θεάτρου του δρόμου και το downtown έγινε πάλι το κατάλληλο σκηνικό για να φιλοξενήσει τις παραστάσεις του, πριν από μερικούς μήνες ένας ακόμη Άμλετ κατέλαβε την πλατεία Εξαρχείων, η ζωή της πόλης και η ανάσα της τέχνης ενώνονται εις σάρκαν μίαν. Για φαντάσου... Η αμέριμνη βόλτα σου μπορεί να γίνει μέρος μιας παράστασης. Δεν χρειάζεται να είσαι ηθοποιός, αρκεί να κινείσαι. -Μάκης Μηλάτος
Oper(O) Κάρμεν και Τραβιάτες στα πιο απίθανα σημεία της χώρας: έξω από την Καπνικαρέα στην Ερμού, σε μονάδες απεξάρτησης, στο κάστρο της Μονεμβασίας, στα μπαλκόνια της Μιλτιάδου στο Μοναστηράκι. Ο τόπος είναι το πιο κομβικό στοιχείο στο όραμα της ομάδας Όπερας Δρόμου Oper(O), χάρη του οποίου θα ξεπεραστούν οι προκαταλήψεις που παραδοσιακά περιχαρακώνουν την Όπερα. Με αφορμή το προσεχές επόμενο «χτύπημά» τους στο αίθριο του Μουσείο Μπενάκη, με μια “Traviata” του Verdi εντελώς «παραστρατημένη», η μέτζο σοπράνο Εριφύλλη Γιαννακοπούλου, ιδρυτικό μέλος των Oper(o), μας μιλάει για τη (συγκινητική) εμπειρία της όπερας στο δρόμο.
«Το στοιχείο της έκπληξης είναι πολύ βασικό στοιχείο σε αυτό που κάνουμε. Θέλουμε ο κόσμος να μας συναντάει ελεύθερα, έξω στο δρόμο» μου λέει η Εριφύλλη Γιαννακοπούλου, εμφανώς ενθουσιασμένη με την προσεχή εμφάνιση των Oper(o). «Σε κάθε παράσταση ξεκινάμε διαβάζοντας το έργο σα να μην το έχουμε ξαναδεί ποτέ στης ζωή μας. Ύστερα ακολουθεί η δραματουργική επεξεργασία χρησιμοποιώντας ισόποσα όλες τις τέχνες. Ακολουθεί ο αυτοσχεδιασμός. Βρίσκουμε ο καθένας τα πατήματά του μέσα στο έργο και κάπως έτσι βρίσκουμε και ποιον θα υποδυθούμε». Και ποια είναι η ανταπόκριση των θεατών; «Το κοινό είναι ενθουσιώδες. Όταν καταρρίπτεται η απόσταση ανάμεσα σε σένα και το θεατή και καταργούνται τα όρια και τα σκηνικά, η ανθρώπινη φωνή ακούγεται σε κοντινή απόσταση και τα συναισθήματα που δημιουργούνται στο κοινό είναι πολύ έντονα. Άλλωστε η Αθήνα είναι μια τόσο ωραία πόλη, με τρομερή ατμόσφαιρα. Έχει φοβερά φυσικά σκηνικά. Όπως αυτή η παλιά λαϊκή γειτονιά στο Κερατσίνι με τα χαμηλά σπιτάκια, αναλλοίωτη στο χρόνο, μια γειτονιά ιδανική για την «Κάρμεν» που θα ανεβάσουμε εκεί τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Στο Μουσείο Μπενάκη, ακόμα και αν δεν θα είμαστε ακριβώς στο δρόμο, το απαραίτητο στοιχείο για τις παραστάσεις μας δεν θα απουσιάζει: οι θεατές θα είναι ελεύθεροι να κάτσουν όρθιοι ή στο πάτωμα, να μετακινηθούν ή να φύγουν οποιαδήποτε στιγμή. Το ζητούμενό μας παραμένει: θέλουμε και νέες ηλικίες στην όπερα. Κι αν το χειμώνα δεν μπορούμε να είμαστε για πρακτικούς λόγους στο δρόμο, θα είμαστε σε ένα γκαράζ ή οπουδήποτε αλλού διατηρείται η αίσθηση του δρόμου, δηλαδή η αίσθηση της ελευθερίας. Ειδικά σε μια συγκυρία όπως η σημερινή, μια περίοδο με κρίση και ανεξέλεγκτη βία, είναι απαραίτητη η άμεση επικοινωνία των καλλιτεχνών με το κοινό με όχημα την αγάπη, την τρυφερότητα και το πάθος. Αν δεν στραφούμε τώρα στην τέχνη, θα αποκτηνωθούμε εντελώς». -Δήμητρα Τριανταφύλλου
Info: 20&22/7 στις 21.00, Αίθριο Μουσείου Μπενάκη, κτήριο Οδού Πειριαώς, 210 3453.111, € 12. Συμμετέχουν: Μυρσίνη Μαργαρίτη, Λητώ Μεσσήνη κ.ά. Τα σκηνικά και τα video επιμελήθηκαν οι Μανώλης Ζαχαριουδάκης και Μανώλης Χάρος. Υποστηρίζεται από το θεσμό Perform in Art και την Amstel, η οποία θα προσφέρει στους θεατές δωρεάν παγωμένη μπίρα.
φωτό: Art work του Μανώλη Ζαχαριουδάκη για την «Τραβιάτα» των Oper(Ο) στο Αίθριο του Μουσείου Μπενάκη
18°
