Έδειχνε στην τηλεόρασητα Κουφονήσια, με κάτι παραλίες σαν εξωτικές, και με φανταζόμουν να κάνω βουτιές μέχρι που πήγα να πνιγώ όταν ένας τοπικός παράγοντας δήλωσε «ναι, η διαμονή στο νησί μας είναι πολύ φθηνή, 60 με 80 ευρώ τα ενοικιαζόμενα δωμάτια και 100 με 120 τα ξενοδοχεία τον Αύγουστο».
Μετά, άρχισα να παίρνω τηλέφωνα σε διάφορα νησιά και διαπίστωσα αυτό που διαπιστώνω κάθε χρόνο. Ότι αν αργήσεις δύσκολα βρίσκεις δωμάτιο τον Αύγουστο. Κι ότι αν ψάξεις καλά θα βρεις κάτι φθηνό. Στην Αστυπάλαια ένας είχε το δίκλινο 95 ευρώ. Ένας άλλος ζήταγε 120, αλλά σέρβιρε, λέει, «χειροποίητο» πρωινό. Κι ένας τρίτος είχε ένα δίκλινο χωρίς μπαλκόνι αλλά με αυλή και air condition 50 ευρώ. Πρόπερσι είχα μείνει στην Αστυπάλαια μια εβδομάδα, πολύ ωραίο νησί. Εκεί που έμεινα, πριν φτάσω είχαμε τον εξής διάλογο με την υπεύθυνη: «Έχετε ένα δίκλινο για τις τάδε ημερομηνίες;» «Ναι, είναι 50 ευρώ, με μπαλκόνι και καταπληκτική θέα». «Κάτι πιο φθηνό;» «Υπάρχει κι ένα με 30 αλλά δεν έχει μπαλκόνι, έχει μια αυλή». Μείναμε σε αυτό και για 30 ευρώ ήταν μια χαρά. Με ωραία θέα από την αυλή, που ήτανε τριπλάσια από το κλειστοφοβικό μπαλκόνι. Στη Φολέγανδρο το πιο φθηνό από τα περίπου δέκα τηλέφωνα που πήρα στην τύχη, με την προϋπόθεση ότι ήτανε στη Χώρα και δεν φαίνονταν πολύ grande στις ιστοσελίδες τους, ήταν 45 ευρώ. Τα άλλα είχαν 60 με 80. Στην Ιθάκη αρκετά είχαν 50 ευρώ. Στη Σκύρο, όπως και αλλού, τα φθηνότερα δωμάτια τα βρίσκεις στόμα με στόμα. Συνήθως, βέβαια, πρόκειται για ένα δωμάτιο που περισσεύει στο σπίτι κάποιου ντόπιου, χωρίς πολλά-πολλά. Για παράδειγμα, σε μια γιαγιά που μέναμε πέρυσι, δεν μπήκε μέσα ούτε μια φορά στις τέσσερις μέρες για καθαρισμό, ούτε χαρτί τουαλέτας δεν μας έδωσε, όμως κάθε πρωί μάς έφτιαχνε φραπέ και το μεσημέρι μάς ρώταγε μήπως θέλαμε κάτι να τσιμπήσουμε (χωρίς λεφτά). Στη Σαντορίνη ένας γνωστός που ζει μόνιμα εκεί λέει ότι σχεδόν άπαντες προτιμούν πελάτες για λίγες διανυκτερεύσεις και, μάλιστα, ξένους. Και ότι οι τιμές κατά κανόνα είναι ανεβασμένες σε σχέση με πέρυσι. Στο τέλος έκανα ένα πρόχειρο γκάλοπ με συναδέλφους στην ATHENS VOICE. Η ερώτηση ήταν «ποια είναι μια καλή τιμή για ένα δίκλινο με τα βασικά τον Αύγουστο;». Ένας είπε €30. Άλλος ένας €50. Και άλλοι οκτώ €40.
Γιατί οι Έλληνες πληρώνουν περισσότερα
«Οι Έλληνες όχι μόνο θα το ψάξουν τελευταία στιγμή και μάλιστα για τις ημέρες γύρω από τον Δεκαπενταύγουστο, αλλά δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι η μαζική αγορά είναι αυτή που αλλάζει τις τιμές προς τα κάτω. Το ίδιο θα πληρώσει ένας μεμονωμένος επισκέπτης, το ίδιο ένας που θα μετακινηθεί με γκρουπ; Αφού το γραφείο που θα του κλείσει την εκδρομή θα συνεργάζεται ίσως και χρόνια με το ίδιο ξενοδοχείο και θα του πηγαίνει εκατοντάδες πελάτες. Δεν θα εξασφαλίσει και καλύτερες τιμές; Ψάξτε μόνος σας για μια κρουαζιέρα, για παράδειγμα. Και μετά απευθυνθείτε για την ίδια κρουαζιέρα σε ένα γραφείο να δείτε τι διαφορά θα υπάρχει στην τιμή» λέει ο Λύσσανδρος Τσιλίδης, πρόεδρος του ΗΑΤΤΑ (Σύνδεσμος των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων). Μετά έριξα μια ματιά στις διαφημίσεις αυτές και διαπίστωσα ότι καλές τιμές όντως υπάρχουν, περισσότερο όμως για το εξωτερικό και την ηπειρωτική Ελλάδα και κυρίως για ομαδικές εκδρομές που γίνονται οδικώς.
Τα παράπονα των επαγγελματιών
«Οι τιμές στα τουριστικά καταλύματα εξαρτώνται από τις υποδομές και τις παροχές» λέει ο Κερκυραίος Κωνσταντίνος Μπρεντάνος, πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Επιχειρηματιών Ενοικιαζόμενων Δωματίων και Διαμερισμάτων. Είναι φθηνές οι τιμές για τους Έλληνες; «Μη ζητάτε ευθύνες από τους επιχειρηματίες. Να ζητήσετε από την αρμόδια υπουργό, η οποία καταργεί τον τιμοκατάλογο από την 1η Γενάρη του 2015. Μέχρι τώρα ισχύει ο τιμοκατάλογος, που σημαίνει ότι ο κάθε επιχειρηματίας δηλώνει το πολύ μέχρι τον Μάιο τις ανώτατες τιμές των καταλυμάτων του και υποχρεωτικά τις αναρτά στην πόρτα του δωματίου. Φθηνότερα από την αναγραφόμενη τιμή μπορεί να σας το δώσει, ακριβότερα όχι. Από τη στιγμή, όμως, που τιμοκατάλογος δεν θα υφίσταται, υποθέτω ότι θα υπάρξουν πολλοί καιροσκόποι που τη μία μέρα θα ζητάνε 80 ευρώ και μετά από πέντε ώρες, αν βλέπουν ότι η ζήτηση μεγαλώνει, θα ζητάνε ό,τι θέλουν».
Αντίθετος στην κατάργηση του τιμοκαταλόγου δηλώνει και ο πρόεδρος της Κυκλαδικής Ομοσπονδίας Τουριστικών Καταλυμάτων, Αντώνης Καρατάσος, από τη Σύρο. «Εννοείται ότι θα πρέπει να υπάρχει ένας τιμοκατάλογος. Σε ένα εστιατόριο που πάτε, δεν ξέρετε πόσο κάνει αυτό που θα φάτε; Κάπου να το γράφει δηλαδή, επίσημα, όχι με το στόμα». Λέει, ακόμα, ότι αντί η πολιτεία να δημιουργεί τέτοια προβλήματα, θα μπορούσε να κάνει αρκετά πράγματα για να πέσουν οι τιμές. «Η εταιρεία booking.com είναι ο ηγέτης της διεθνούς αγοράς και περιλαμβάνει τουλάχιστον το 50% του συνολικού τζίρου όλης της Ελλάδας. Αντί αυτή η μεσιτεία που φθάνει στο 15% να πηγαίνει σε μια ξένη εταιρεία, ας έφτιαχνε η πολιτεία μια ελληνική ιστοσελίδα. Όχι για κάθε περιφέρεια, για κάθε δήμο, για κάθε μικρό σύλλογο, για κάθε νησάκι, αλλά μια οργανωμένη ιστοσελίδα για όλη την Ελλάδα. Που δεν θα την αλλάζει ο κάθε υπουργός. Έχουμε φτάσει στο σημείο κουμάντο στον ελληνικό τουρισμό να κάνει μια ξένη εταιρεία. Από την άλλη, αν υπήρχε μια σοβαρή επίσημη ελληνική ιστοσελίδα τέτοιου τύπου θα μπορούσε η πολιτεία να έχει μια εικόνα, έναν έλεγχο επί των εσόδων από τα ξενοδοχεία και τα καταλύματα και να μην ακούμε συνέχεια για τη φοροδιαφυγή. Επίσης, τι νόημα έχει ο νόμος που λέει ότι δεν μπορείς να δώσεις προκαταβολή πάνω από 25%; Σε άλλες χώρες μπορείς να κλείσεις ένα δωμάτιο κάποιους μήνες πριν και να έχεις μια έκπτωση 20% αν προπληρώσεις όλο το ποσό. Αν εσείς, ας πούμε, ξέρετε ότι θα πάρετε άδεια την τάδε ημερομηνία και θέλετε να κλείσετε τις διακοπές σας από νωρίς, γιατί το κράτος δεν με αφήνει να σας κάνω μια έκπτωση 20% αν με προπληρώσετε; Αυτοί είναι δύο τρόποι ώστε και να μειωθούν οι τιμές και να εξυπηρετηθώ κι εγώ ως επιχειρηματίας. Και σας τα λέω έτσι, στα πρόχειρα. Υπάρχουν δεκάδες τρόποι, τους λέμε στους αρμόδιους αλλά κάνουν σα να μην τους νοιάζει». Οι τιμές είναι προσιτές για τους Έλληνες; Τα 50 ευρώ την ημέρα μπορεί να τα δώσει εύκολα κάποιος; «Εγώ στην επιχείρησή μου το δίκλινο το νοικιάζω τον Αύγουστο 30 ευρώ. Ευθύνη φέρει και ο Έλληνας τουρίστας. Να ζητάει και να ψάχνει το πιο φθηνό και ευπρεπές. Αλλά φαίνεται ότι βάλανε όλοι σκοπό της ζωής τους να παραθερίσουνε στη Μύκονο».
Μήπως να πάω κολυμπώντας;
Άμα είσαι 18 χρονών και πας διακοπές, δεν το σκέφτεσαι πολύ. Μουσική, ένα βιβλίο, καμιά μπίρα και περνάει η ώρα ακόμα και δίπλα στο φουγάρο. Αν όμως έχεις οικογένεια και θέλεις να πάρεις και το αυτοκίνητο μαζί, το κόστος πάει μακριά. Στο πλοίο τα παιδιά έως 5 ετών δεν πληρώνουν εισιτήριο και τα παιδιά από 5 έως 10 ετών πληρώνουν το μισό. Μια τετραμελής οικογένεια με δύο παιδιά έως 10 ετών κι ένα αμάξι για να πάει στη Ρόδο και να γυρίσει θέλει 610 ευρώ. Για τη Σάμο η ίδια οικογένεια θα πληρώσει 430 ευρώ. Αν τα παιδιά έχουν μεγαλώσει λίγο και είναι, ας πούμε, 12 χρονών, που πληρώνουν ακέραιο το εισιτήριο, ή αν πρόκειται για τέσσερις ενήλικες, πάλι με αμάξι με επιστροφή, τα εισιτήρια φτάνουν στα 520 ευρώ. Για την Πάρο δύο άτομα με αυτοκίνητο πηγαινέλα είναι 297 ευρώ. Όλες αυτές οι τιμές αφορούν συμβατικά πλοία, τα παλιά δηλαδή. Για τα πιο γρήγορα ανεβαίνουν. Σε γενικές γραμμές, τα πιο φθηνά ακτοπλοϊκά αφορούν τον Αργοσαρωνικό, την Τζιά, την Κύθνο, τις κοντινές αποστάσεις δηλαδή, και τα πιο ακριβά τα Δωδεκάνησα και, παραδόξως, τις Σποράδες. Για τη Σκιάθο από το λιμάνι του Αγίου Κωνσταντίνου, με το ταξίδι να είναι 2 ώρες και 45 λεπτά, ένα άτομο με αυτοκίνητο χρειάζεται για να πάει και να έρθει 212 ευρώ. Αν έχει μηχανάκι 86 ευρώ κι αν είναι χωρίς όχημα 61 ευρώ. Με λίγο ψάξιμο, πάντως, βρίσκει κανείς διαφορές. Στην Αμοργό πάει ένα ταχύπλοο κάθε μέρα και πιάνει στο λιμάνι Κατάπολα. Κάνει τη διαδρομή σε 6 ώρες και το εισιτήριο πηγαινέλα για ένα άτομο είναι 118 ευρώ. Με το άλλο πλοίο, που είναι λίγο πιο γρήγορο από τα συμβατικά και κάνει το δρομολόγιο Πειραιάς-Αιγιάλη (το άλλο λιμάνι του νησιού) σε 7,5 ώρες, τέσσερις φορές την εβδομάδα, το εισιτήριο πέφτει στα 69 ευρώ.
Τουρίστας έχει να καταγγείλει
Από την αρχή του 2014 η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή έχει δεχθεί περίπου 200 καταγγελίες. Οι πιο συχνές αφορούν α) πολλαπλές χρεώσεις σε πιστωτική κάρτα κατά την αγορά ενός αεροπορικού εισιτηρίου μέσω διαδικτυακού καταστήματος β) χρέωση ποσού αγοράς αεροπορικού εισιτηρίου σε πιστωτική κάρτα χωρίς παράλληλα να γίνεται και η κράτηση της θέσης γ) διαφήμιση φθηνών αεροπορικών εισιτηρίων με παράλληλη άρνηση κράτησης εισιτηρίων στις διαφημιζόμενες τιμές «λόγω πολύ περιορισμένης διαθεσιμότητας» δ) χρεώσεις για παροχή υπηρεσιών πλέον των αναρτημένων σε τιμοκαταλόγους τιμών ε) μη έκδοση αποδείξεων και μη τήρηση τιμοκαταλόγων σε κέντρα εστίασης ζ) μη τήρηση των ανώτατων τιμών χρέωσης από συγκεκριμένα σημεία πώλησης για τα οποία καθορίζονται ανώτατες τιμές.
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις σε τιμές ξενοδοχείων (Ιούλιος ‹13 - Ιούλιος ‹14)
Μύκονος +61% (από €200 στα €322)
Λευκάδα +38% (από €79 στα €109)
Ζάκυνθος +21% (από €67 στα €81)
Ίος +19% (από €79 στα €94)
Ελούντα (Κρήτη) +18% (από €261 στα €307)
Κως +17% (από €76 στα €89)
Οι μεγαλύτερες μειώσεις σε τιμές ξενοδοχείων(Ιούλιος ‹13 - Ιούλιος ‹14)
Φολέγανδρος -27% (από €133 στα €97)
Κουκουναριές (Σκιάθος) -24% (από €142 στα €108)
Σπέτσες -23% (από €181 στα €139)
Αργοστόλι -15% (από €78 στα €66)
Αστυπάλαια -14% (από €145 στα €125)
Ερμούπολη (Σύρος) -13% (από €76 στα €66)
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του καταλόγου ξενοδοχειακών τιμών της www.trivago.gr. Τα ποσά είναι μέσες τιμές ανά διανυκτέρευση, που προκύπτουν από τη σύγκριση τιμών σε περισσότερα από 150 διαφορετικά online booking sites. Επίσης, πρόκειται για τιμές online. Offline, δηλαδή από το τηλέφωνο ή από κοντά, ο επιχειρηματίας μπορεί να σας δώσει άλλη τιμή, λέει η Χριστίνα Λένη, υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων της trivago.gr
Ανώτατες τιμές χρέωσης
Εμφιαλωμένο νερό 500ml, εγχώριο ή μη €0,35
Εμφιαλωμένο νερό 750ml, εγχώριο ή μη €0,50
Τοστ με ζαμπόν και τυρί €1,35
Τοστ με τυρί €1,15
Καφές ελληνικός μονός €1,20
Καφές γαλλικός φίλτρου μονός €1,20
Καφές εσπρέσο μονός €1,35
Καφές στιγμιαίος μονός €1,20
Τσάι ζεστό €1,20
Οι τιμές αυτές ισχύουν για μέρη όπου δεν μπορεί να λειτουργήσει ο ανταγωνισμός, δηλαδή: αεροδρόμια, αρχαιολογικοί χώροι, επιβατικά πλοία, αμαξοστοιχίες, σταθμοί ΟΣΕ, σταθμοί υπεραστικών λεωφορείων, πλαζ με εισιτήριο εισόδου. Τα συγκεκριμένα προϊόντα πρέπει να είναι διαθέσιμα ανά πάσα στιγμή, με τις τιμές να αφορούν αυτούς που σερβίρονται όρθιοι στο κυλικείο και όχι αυτούς που κάθονται και δίνουν παραγγελία σε σερβιτόρο.
