Καλοκαιρινές συναυλίες και φεστιβάλ δεν είναι μόνο όσα κάνουν τα συγκροτήματα, οι καλλιτέχνες στη σκηνή. Μέρος των παραστάσεων είναι και το κοινό. Έχει τους δικούς του κώδικες.
FFF aka Free For Fun aka (στα Ελληνικά) Μπαίνω Πάντα Τζάμπα
Οι τζαμπατζήδες των συναυλιών είναι οι πατέρες της κίνησης «Δεν πληρώνω». Και αυτό γιατί λάιβ γίνονταν πριν οι τιμές στα διόδια ανέβουν και η ιδέα «μπαίνω τσάμπα» έχει γλυκάνει αρκετούς νοικοκυραίους. Οι τζαμπατζήδες θεωρούν όνειδος να μπουν σε συναυλία με εισιτήριο. Και γι’ αυτό το λόγο-φετίχ δυσκολεύονται να αποδείξουν, αφού απόκομμα εισόδου δεν έχουν, όταν συζητούν με φίλους, αν όντως πραγματικά βρέθηκαν στην παράσταση που λένε πως είδαν/άκουσαν ή όχι. Τους συναντάς, κυρίως, περιμετρικά του χώρου που γίνεται το λάιβ. Τους αναγνωρίζεις όταν κοντοστέκονται σε άσχετα σημεία, σχολιάζοντας την ισχύ των συρμάτινων πλεγμάτων που πρέπει να παρακάμψουν. Οι μπαρουτοκαπνισμένοι της φυλής έχουν βαρεθεί τα ντου. Η βία είναι για πιτσιρίκια. Είναι αρκετά μεγάλοι, αρκετά έμπειροι να γνωρίζουν τα λαγούμια, τις τρύπες της περίφραξης που ορίζει το χώρο συναυλίας από τον υπόλοιπο πλανήτη, τους σεκιουριτάδες που βρίσκονται σε διάφορα διάσπαρτα σημεία του χώρου που θα επιχειρήσουν. Οι τζαμπατζήδες νοιάζονται λιγότερο για το αν θα χάσουν το πρώτο, το δεύτερο ή το μισό λάιβ. Όπου και αν πηγαίνουν το «δεν πληρώνω» ορίζει τις επιθυμίες τους. Και όταν τελικά καταφέρνουν να πετύχουν το σκοπό τους τρέχουν με χαμόγελο στα χείλη προς το χώρο της σκηνής. Αυτά τα ελάχιστα δευτερόλεπτα επιβεβαίωσης πως η τσάμπα συναυλία είναι η καλύτερη, λειτουργεί σαν θεραπεία καθαγίασης κάθε ταλαιπωρίας που υπέστησαν, τα ρίσκα που πήραν σαλτάροντας περιφραγμένες περιοχές. Οι τζαμπατζήδες μπορούν να γίνουν επικίνδυνοι όταν συγκεντρώνονται μπροστά σε είσοδο συναυλίας. Αυτό κυρίως γίνεται γιατί δεν έχουν βρει τρύπες να περάσουν εντός της. Ή οι πορτιέρηδες αρνούνται να τους κάνουν τη χάρη για ελεύθερη είσοδο. Σ’ αυτή την περίπτωση θεωρούν καθήκον το ντου. Τότε έστω και για λίγα λεπτά της ώρας ο τσαμπουκάς είναι απαραίτητο κακό άσκησης του χόμπι τους.
Κυνηγοί προσκλήσεων
Στις μέρες μας η κλισέ φράση παραγωγών του ραδιοφώνου: «Οι πέντε πρώτοι που θα τηλεφωνήσουν στο σταθμό τώρα θα κερδίσουν πρόσκληση για τη συναυλία του… τάδε» είναι παραπλανητικό φάλτσο. Πρέπει να λένε: «Οι τέσσερις (όχι πέντε) πρώτοι που θα τηλεφωνήσουν στο σταθμό τώρα θα κερδίσουν πρόσκληση στη συναυλία του… τάδε». Στα ερτζιανά εδώ και μήνες κυκλοφορεί ένας συγκεκριμένος ακροατής, το όνομά του θα αποκαλυφθεί παρακάτω, με ταλέντο στον πρωταθλητισμό της γρήγορης τηλεφωνικής κλήσης. Το έχετε προσέξει; Σε κάθε ραδιοφωνική προσφορά προσκλήσεων για συναυλίες, όταν φτάνει η στιγμή ανακοίνωσης των κερδισμένων ακροατών ακούγεται πάντα το όνομα του Ορφέα Κερμελίδη. Πρόκειται για το γνωστό-άγνωστο, σταντ-μπάι γάτο έτοιμο να τηλεφωνήσει 24 ώρες το εικοσιτετράωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα, σε κάθε ραδιοφωνικό σταθμό που διανοείται να προσφέρει δωρεάν προσκλήσεις σε ακροατές για λάιβ. Μα ποιος είναι τελικά ο ακαταμάχητος Κερμελίδης; Η ανακάλυψή του, πιθανά της συμμορίας που κρύβεται πίσω από το παραπάνω όνομα, είναι το επόμενο δημοσιογραφικό σκουπ συντακτών που ασχολούνται με τη συναυλιακή πραγματικότητα και έως σήμερα αναλώνονται σε ένα, μόνο, θέμα. Να ανακοινώνουν από τον Φεβρουάριο συναυλίες που θα γίνουν τον Σεπτέμβριο ή ακόμα και αργότερα απ’ αυτόν. Η μυστηριώδης ικανότητά του Κερμελίδη να είναι πανταχού παρών σε κάθε ραδιοφωνική προσφορά για δωρεάν είσοδο σε συναυλία (και να βρίσκεται πάντα στην πρώτη πεντάδα) είναι κάτι που παράγοντες του χώρου –διοργανωτές συναυλιών, παραγωγοί ραδιοφώνου, ανταγωνιστές του– ομολογούν δηλώνοντας θαυμασμό στις ικανότητές του. Ο φαντομάς Κερμελίδης είναι μια κατηγορία μόνος του. Μπορεί στη ζωή του να έχει δει δωρεάν περισσότερες συναυλίες απ’ όσες, ίσως, οι διοργανωτές τους. Ο Κερμελίδης είναι ο καλύτερος πιστολέρο της σέκτας ανθρώπων που κάνουν την ίδια δουλειά μ’ εκείνον. Να ακολουθούν δηλαδή τις προσφορές παραγωγών για προσκλήσεις με ευλάβεια. Αρκεί να ακουστεί το «Οι πέντε (εμείς λέμε τέσσερις) πρώτοι που θα τηλεφωνήσουν τώρα στο σταθμό μας» και πριν το τραγούδι που έχει επιλέξει ο παραγωγός φτάσει στο ρεφρέν του, ο αριθμός των ακροατών έχει πληρωθεί.
Τα ταγάρια
Το μούσι, το αθάνατο σύνολο μοβ μπλουζάκι - μαύρο παντελόνι που τελειώνει στη μέση της γάμπας, τα λυμένα κορδόνια, με τη χοντρήγλώσσα στο κουντεπιέ, παπουτσιών Vans, το εφ’ όπλου λόγχη βλέμμα έτοιμο για πολιτική δράση ανά πάσα στιγμή, είναι κάποια από τα στοιχεία αναγνώρισής τους. Τα «ταγάρια» είναι η πιο κλάσικ κατηγορία θεατών μουσικής. Σεβασμός. Υπάρχουν από τη δεκαετία του ’70. Το μακρύ μαλλί στην Ελλάδα έχει γράψει χιλιόμετρα συναυλιακής πορείας. Τα «ταγάρια», όπου κι αν βρίσκονται, τη Δευτέρα 23 Ιουνίου θα ανέβουν στη Θεσσαλονίκη για το λάιβ του Μανού Τσάο. Του Νταλάρα της Ισπανίας, δηλαδή. Αυτή η κατηγορία θεατών δεν ασχολείται με άλλα είδη μουσικής πλην του ρεμπέτικου (σταθερή αξία), του ισπανόφωνου (κυρίως) σκα, του πολιτικοποιημένου ροκ. Άγνωστο γιατί, αυτό το καλοκαίρι, αυτή η κατηγορία ενώ περιμένει ανυπόμονα τη συναυλία του Τσάο δεν επιδεικνύει ισόποσο ζήλο για εκείνη του πνευματικού της παππού Μπομπ Ντίλαν.
Τα μέταλλα
Οι μέταλ συναυλίες έχουν το δικό τους ενδιαφέρον. Και η σχέση συγκροτημάτων-κοινού τους δικούς της κώδικες δεοντολογίας. Οι μεταλλάδες φορούν τζιν σωλήνα παντελόνια, σνίκερς μποτάκια και μπλούζες με στάμπες από διάφορες μπάντες. Έχουν μαλλί σαν του Ντιέγκο Μαραντόνα και στις συναυλίες τους η ποσόστωση γυναίκες-άνδρες γέρνει, εκνευριστικά, υπέρ των δεύτερων. «Εθνικό» ποτό τους είναι η μπίρα. Οι μεταλλάδες ζουν στο δικό τους κόσμο περηφάνιας. Και στη συνείδησή τους υπάρχουν δύο αξίες αδιαπραγμάτευτες. Πρώτον, θεωρούν πως η μουσική που προτιμούν κατέχει την pole-position ποιότητας από όλα τα υπόλοιπα είδη μουσικής. Δεύτερον, θεωρούν πως καλός κιθαρίστας είναι ο κιθαρίστας που τα ακροδάχτυλά του τρέχουν σε ταστιέρα κιθάρας με ταχύτητες που προσεγγίζουν την αυτανάφλεξή τους. Οι μεταλλάδες, ακόμα και αν δεν το παραδέχονται φανερά, έχουν δανειστεί πολλά από την πανκ-ροκ συμπεριφορά. Ας πούμε το stage-diving. Δεν είναι δική τους επινόηση, άσχετα αν το αποθεώνουν σε συναυλίες και φεστιβάλ που τους αφορούν. Όπως και αν το δεις, ακόμα, οι μεταλλάδες υπήρξαν οι πιονιέροι της παγκοσμιοποιημένης μουσικής συμπεριφοράς. Ο Φινλανδός μεταλλάς ή εκείνος που ζει στο Κεντάκι δεν έχουν διαφορές σε σχέση με τον Έλληνα μεταλλά που ζει στον Ωρωπό, όταν διασκεδάζουν. Και οι τρεις τους, σε λάιβ, κουνούν τα μαλλιά με τον ίδιο τρόπο. Και οι τρεις τους πιστεύουν στην καλλιτεχνική ανωτερότητα της μουσικής που ακούν. Και οι τρεις τους θεωρούν πως η μπίρα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ανθρώπινη επινόηση. Προηγείται, εννοείται, η κατασκευή της ηλεκτρικής κιθάρας.
Hipster
Έχουν πάψει να παίρνουν την πάρτη τους σοβαρά. Ήταν επόμενο. Η, μόνο, μόστρα δεν έχει ιδεολογικό υπόβαθρο. Ακόμα και αν στο φετινό Ejekt πρώτη μούρη είναι οι «γκόμενοι» Kasabian, οι hipsters νιώθουν την καυτή ανάσα των κλαρινολεβεντών που αράζουν σε μπαρ της Σκουφά να ισοπεδώνει τη διαφορετικότητά τους. Πλέον πόσο μοναδικός μπορεί να νιώθει εκείνος που φορά βυσσινί ή κίτρινο σκελετό γυαλιών ηλίου; Η στάση ζωής «Λίγο Gay λίγο Guy» που τραγούδησαν οι Xaxakes ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, πλέον δεν είναι hip. Το αν, τελικά, το φεστιβάλ Ejekt ή το live των Thievery Corporation καταφέρουν να τους δώσουν το φιλί της ζωής είναι κάτι που θα γνωστοποιηθεί με τα πρωτοβρόχια του φθινοπώρου και μετά (γιατί το καλοκαίρι πάμε διακοπές).
15°
