Δώδεκα χρόνια έχουν περάσει από τότε που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα το πρώτο όχημα με χρήση φυσικού αερίου και σήμερα η αεριοκίνηση στη χώρα μας είναι έτοιμη για το μεγάλο βήμα: για την προώθηση της χρήσης του καθαρού καυσίμου και στα αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης.
Το καύσιμο αυτό, το οποίο στην Ελλάδα χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια κατά κύριο λόγο για την κεντρική θέρμανση κτιρίων, στις περισσότερες χώρες του εξωτερικού χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο για την κίνηση οχημάτων. Ο λόγος είναι απλός. Τα οικονομικά και περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα που προσφέρει είναι σημαντικά, καθώς η τιμή του και γενικότερα η χρήση του στους κινητήρες μειώνει το κόστος καυσίμου τουλάχιστον κατά 50% σε σύγκριση με τη βενζίνη και 40% σε σύγκριση με το πετρέλαιο κίνησης.
Στη χώρα μας, ωστόσο, η χρήση αυτού του καυσίμου περιοριζόταν ως τώρα σε οχήματα δημοσίας χρήσης. Αυτή τη στιγμή στην περιοχή της Αττικής κυκλοφορούν συνολικά 600 οχήματα φυσικού αερίου. Από αυτά τα 510 είναι αστικά λεωφορεία και τα υπόλοιπα απορριμματοφόρα. Από το τέλος του 2010, στο σταθμό εφοδιασμού της Ανθούσας, η Δημόσια Επιχείρηση Αερίου δημιούργησε το πρώτο στην Ελλάδα πρατήριο φυσικού αερίου, το οποίο εφοδιάζει και ιδιωτικά οχήματα, επιβατικά ή επαγγελματικά. Η εγκατάσταση του πρατηρίου αποφασίστηκε βασικά για την εξυπηρέτηση ιδιοκτητών αυτοκινήτων οι οποίοι είχαν εισάγει από το εξωτερικό αυτοκίνητα διπλού καυσίμου (βενζίνη - φυσικό αέριο), όμως η αύξηση των αυτοκινήτων αυτών απαιτεί την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου δικτύου εφοδιασμού το οποίο σύντομα θα είναι γεγονός. Άλλωστε, η ραγδαία αύξηση στις τιμές των υγρών καυσίμων και το γεγονός ότι πλέον όλα τα νέα μοντέλα αυτοκινήτων παράγονται και ως διπλού καυσίμου είναι βέβαιο ότι θα αυξήσει σημαντικά το στόλο των οχημάτων φυσικού αερίου στη χώρα μας.
Συμφέρει απ’ όλες τις απόψεις
Τα πλεονεκτήματα της χρήσης του φυσικού αερίου είναι πολλά, με βασικότερο ότι συμπεριφέρεται πολύ καλύτερα στον κινητήρα από ό,τι τα υγρά καύσιμα. Προκαλεί το μισό θόρυβο, έχει μηδενικές εκπομπές καπνού και μονοξείδιου του άνθρακα, ενώ οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και οξειδίων του αζώτου είναι μειωμένες κατά 25%-60%. Έτσι, προκαλεί πολύ χαμηλότερη ρύπανση και μόλυνση της ατμόσφαιρας σε σχέση με τη βενζίνη και το ντίζελ. Για το λόγο αυτό, η ΕΕ έχει θέσει ως στόχο την αύξηση του στόλου οχημάτων φυσικού αερίου από 2% το 2010, σε 5% το 2015 και σε 10% το 2020. Προσανατολισμένη σε αυτή την πολιτική, η χώρα μας έχει προγραμματίσει την ανάπτυξη ενός δικτύου 10-12 πρατηρίων φυσικού αερίου και στην Ελλάδα σε συνεργασία με εταιρεία πετρελαιοειδών. Τα πρατήρια αυτά θα βρίσκονται στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, καθώς και στις μεγάλες πόλεις κατά μήκος του αντίστοιχου οδικού άξονα.
Ήδη η προμήθεια του εξοπλισμού, καθώς και ο πρώτος κύκλος εκπαίδευσης των τεχνιτών και η πιστοποίηση τεχνιτών και πρατηρίων έχουν ολοκληρωθεί, ενώ έχει ξεκινήσει και η διαδικασία αδειοδότησης των πρατηρίων. Έτσι, μέχρι το τέλος του 2012 εκτιμάται ότι τα πρώτα 6 πρατήρια θα μπορούν να τροφοδοτούν οχήματα φυσικού αερίου, ενώ ακόμα κι αν ένα αυτοκίνητο δεν είναι κατασκευασμένο για να δέχεται φυσικό αέριο μπορεί να αλλάξει με μία απλή μετατροπή. Σε ένα μέσο αυτοκίνητο το κόστος ανέρχεται περίπου στα 2.000 ευρώ και για την απόσβεση θα χρειαστούν λιγότερο από 6 μήνες.
Αυτή τη στιγμή στη Γερμανία μόλις ολοκληρώθηκε ένα μεγάλο πρόγραμμα δημιουργίας δικτύου 800 πρατηρίων για την τροφοδοσία αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης με φυσικό αέριο. Εκτιμάται ότι αντίστοιχες ενέργειες και στη χώρα μας θα αποτελέσουν κίνητρο για την επέκταση της αεριοκίνησης, κάτι το οποίο θα είναι ευεργετικό με δεδομένη τη δυσμενή οικονομική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι περισσότεροι. Άλλωστε, με την τιμή της αμόλυβδης να πλησιάζει το € 1,80 και το κόστος μεταφοράς να διογκώνεται συνεχώς, η επιλογή εναλλακτικού καυσίμου γίνεται αναπόφευκτη για τους οδηγούς. Με τη χρήση του φυσικού αερίου το όφελος είναι πολλαπλό. Οικονομικό και περιβαλλοντολογικό.
Στην εποχή των οχημάτων διπλού καυσίμου
Δεν είναι τυχαίο ότι παγκοσμίως ο αριθμός των οχημάτων που χρησιμοποιούν ως καύσιμο το φυσικό αέριο αυτή τη στιγμή πλησιάζει τα 15 εκατομμύρια, ενώ και οι τάσεις που καταγράφονται είναι έντονα ανοδικές. Σε μία πενταετία καταγράφηκε αύξηση του αριθμού πάνω από 50%. Τα πρωτεία στην αεριοκίνηση κρατούν χώρες όπως το Πακιστάν και το Ιράν, όπου κυκλοφορούν 2.500.000 και 2.032.000 οχήματα αντιστοίχως, ενώ ακολουθούν η Αργεντινή με 1.870.000 οχήματα και η Βραζιλία με 1.647.000 οχήματα. Ακόμα και στην Ευρώπη όμως, όπου άργησε να διαδοθεί η χρήση του φυσικού αερίου ως καυσίμου για τα αυτοκίνητα, οι ρυθμοί αύξησης των οχημάτων είναι σημαντικοί. Η Ιταλία είναι η πρώτη σε στόλο με περίπου 700.000 οχήματα και ακολουθούν η Γερμανία με 85.000 και η Βουλγαρία με 60.300 οχήματα, που κυκλοφορούν αποκλειστικά με χρήση φυσικού αερίου. Από τις υπόλοιπες κοινοτικές χώρες, αξιόλογους στόλους έχουν η Σουηδία και η Γαλλία με 23.125 και 12.500 οχήματα αντίστοιχα. Με δεδομένες τις προοπτικές που εμφανίζει το φυσικό αέριο ως καύσιμο κίνησης, όλοι σχεδόν οι κατασκευαστές επιβατικών και επαγγελματικών αυτοκινήτων λανσάρουν τα νέα μοντέλα τους είτε ως αυτοκίνητα διπλού καυσίμου, δηλαδή βενζίνης και φυσικού αερίου, είτε ως αυτοκίνητα αποκλειστικά φυσικού αερίου. Όπως είναι αναμενόμενο, βέβαια, η πρώτη λύση προσφέρει τεράστια αυτονομία στα αυτοκίνητα, αφού διπλασιάζονται τα χιλιόμετρα που μπορούν να διανύσουν χωρίς ανεφοδιασμό. Όπως επισημαίνεται πάντως σε όλες τις μελέτες για την αεριοκίνηση, η αυξητική τάση στη χρήση οχημάτων φυσικού αερίου είναι άμεσα συνδεδεμένη με την τιμολογιακή πολιτική στα καύσιμα και με το μέγεθος του δικτύου πρατηρίων. Έτσι, παρατηρούμε ότι στη Βουλγαρία, όπου η τιμή των υγρών καυσίμων είναι υψηλή για τα επίπεδα των αποδοχών, τα 60.300 οχήματα εξυπηρετούνται από μόλις 81 πρατήρια που βρίσκονται κατανεμημένα σε 36 πόλεις. Στην Ιταλία, όπου η αεριοκίνηση βρίσκεται στο πλέον ώριμο στάδιο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα 700.000 οχήματα εξυπηρετούνται από 770 πρατήρια. Η Γερμανία, η οποία εφαρμόζει φιλόδοξο πρόγραμμα υποκατάστασης σημαντικού ποσοστού των υγρών καυσίμων κίνησης με φυσικό αέριο, έχει δώσει έμφαση στη δημιουργία δικτύου, ως κίνητρο για την επέκταση της χρήσης του φυσικού αερίου. Έτσι έχει ήδη δημιουργήσει ένα δίκτυο περίπου 900 πρατηρίων, ενώ ακόμη 100 βρίσκονται στο στάδιο της κατασκευής.
Με δεδομένο ότι το πρόβλημα της μόλυνσης του περιβάλλοντος παραμένει ψηλά στην ατζέντα των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών δεν είναι τυχαία η ταχύτατη διάδοση της χρήσης του φυσικού αερίου, καθώς λόγω σύστασης προκαλεί πολύ μικρότερη επιβάρυνση στην ατμόσφαιρα. Παράλληλα, οι κυβερνήσεις δίνουν κίνητρα στους πολίτες των χωρών τους για τη διάδοσή του. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις περισσότερες χώρες το φυσικό αέριο έχει από μηδενική έως ελάχιστη φορολόγηση και έτσι μπορεί να παραμένει κατά πολύ φθηνότερο από τα υγρά καύσιμα. Πέραν τούτου η καύση του στους κινητήρες των αυτοκινήτων προσφέρει επιπλέον οφέλη, καθώς είναι πολύ καθαρότερη, μειώνει το θόρυβο της μηχανής και μειώνει σημαντικά το κόστος συντήρησης. Επιπλέον η σύγχρονη τεχνολογία δεν αφήνει πλέον περιθώρια για αμφισβήτηση της ασφάλειας. Το φυσικό αέριο σε συμπιεσμένη μορφή αποθηκεύεται σε κυλίνδρους, οι οποίοι αντέχουν ακόμη και σε ολική καταστροφή του αυτοκινήτου λόγω σύγκρουσης. Η τοποθέτηση ειδικών βαλβίδων διακόπτει τη ροή του φυσικού αερίου σε περίπτωση ατυχήματος, ενώ το φυσικό αέριο, ακόμη και αν διαφύγει από το ρεζερβουάρ, ως ελαφρύτερο του αέρα διαχέεται στην ατμόσφαιρα. Με ενδιαφέρον, λοιπόν, αναμένονται τα πρώτα πρατήρια εφοδιασμού οχημάτων ιδιωτικής χρήσης και στη χώρα μας, με την ελπίδα ότι θα βοηθήσουν στη διάδοση της χρήσης του φυσικού αερίου για την προστασία τόσο του περιβάλλοντος, όσο και της τσέπης των καταναλωτών.
20°
