Υπόθεση Αθήνα: Ο Γ. Σγουρός μιλάει για το πώς θ' αλλάξει το πρόσωπο της Αθήνας

Είναι τελικά ο περιφερειάρχης Αττικής κάτι σαν «δεύτερος πρωθυπουργός», όπως μας προϊδέαζε ο «Καλλικράτης»; Σας απαντώ με ερώτηση: Ξέρετε πολλούς «πρωθυπουργούς» που καλούνται να ασκήσουν τις αρμοδιότητές τους με πόρους που περικόπτονται σε μεγάλο βαθμό ή με αρμοδιότητες που εκχωρούνται χωρίς τις ανάλογες πιστώσεις; Οι οικονομικοί πόροι που μας περικόπτονται και οι αρμοδιότητες που κάθε μέρα μας αφαιρούνται ή μας προστίθενται, χωρίς και τις ανάλογες πιστώσεις, αφενός δεν ανταποκρίνονται στο πνεύμα του «Καλλικράτη», αφετέρου δεν μας βοηθούν να προχωρήσουμε σε ουσιαστικές λύσεις για τα μικρά καθημερινά προβλήματα των 5 εκατομμυρίων πολιτών της Αττικής που για μας είναι μεγάλα και σημαντικά. Η Αυτοδιοίκηση πρέπει να στηριχθεί, επειδή είναι βασικός αναπτυξιακός πυλώνας του κράτους. Και πρέπει να στηριχθεί ενεργά, με σχέδιο, όχι με λόγια και υποσχέσεις. Οι πολίτες μάς εμπιστεύονται, ας μας εμπιστευθούν και οι πολιτικοί.

Διαχείριση και υλοποίηση του ΕΣΠΑ, κατασκευή μεγάλων περιφερειακών έργων. Ποια είναι τα μεγάλα, άμεσα έργα για την Περιφέρεια Αττικής; Ποιο είναι το αναπτυξιακό μοντέλο της Περιφέρειας; Το αναπτυξιακό μοντέλο της Περιφέρειας Αττικής επικεντρώνεται στην κρισιμότητα της στιγμής και στην αναγκαιότητα ένταξης ώριμων και χρήσιμων για την ανάπτυξη, την κοινωνία και τον πολίτη έργων. Εντάξαμε μέσα στο 2011 –έχοντας αναλάβει μόλις τον Ιούλιο του ίδιου έτους τη διαχείριση του ΠΕΠ Αττικής– 20 νέα έργα συνολικού προϋπολογισμού 52.223.505,16 ευρώ. Το πρώτο τρίμηνο του 2012 εντάξαμε 35 νέα έργα συνολικού προϋπολογισμού 169.300.000 ευρώ. Πρόκειται για ώριμα έργα που αφορούν σε υποδομές κοινωνικής χρήσης, αστικές αναπλάσεις, έργα σχολικής στέγης, προμήθεια εξοπλισμού σε ειδικά σχολεία και έργα αντιπλημμυρικής προστασίας των δήμων που υπάγονται στην αρμοδιότητα της Περιφέρειας Αττικής. Έχουμε δεσμευτεί, μέσα από τις δράσεις μας, να αυξήσουμε τους ρυθμούς απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων. Στην προσπάθεια αυτή πρέπει να είναι σύμμαχος το κεντρικό κράτος. Σε πρόσφατη συνάντηση που είχαμε ως Ένωση Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝ.Π.Ε.), με την υπουργό Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας Άννα Διαμαντοπούλου, την ενημερώσαμε για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην απορρόφηση του ΕΣΠΑ. Είναι, λοιπόν, σαφές ότι η αύξηση της απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλιών είναι το μεγάλο στοίχημα για την ανάπτυξη και τη δημιουργία έργων υποδομής για τη χώρα μας και την Αττική. Στοίχημα που θα κερδίσουμε μόνο αν μειωθεί η απόσταση μεταξύ Κεντρικής Διοίκησης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Μπορούν να δώσουν μια ανάσα και στην Αθήνα;

Το ζητούμενο στο πρόβλημα του ιστορικού κέντρου της Αθήνας είναι ένα συνολικό σχέδιο δράσης που θα λαμβάνει υπόψη όλα τα δεδομένα, περιβαλλοντικά, πληθυσμιακά, τις μεταναστευτικές ροές, την αστυνόμευση της πόλης, την αντιμετώπιση του προβλήματος του παραεμπορίου, των ναρκωτικών και της πορνείας. Επαναλαμβάνω τη βασική μου θέση: Χρειαζόμαστε ένα φορέα αρμόδιο για όλα τα θέματα του κέντρου και για όλες τις αποφάσεις. Επιβάλλεται να μειωθούν δραστικά οι χρόνοι που απαιτούνται για απαλλοτριώσεις και αναπλάσεις κτιρίων. Και βέβαια να ενταχθούν έργα ώριμα στο ΕΣΠΑ. Έτσι θα αλλάξει η εικόνα του κέντρου. Έτσι θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Έτσι θα μιλήσουμε σοβαρά και ουσιαστικά για ανάπτυξη. Πριν από μερικούς μήνες εντάξαμε στο ΠΕΠ Αττικής 2007-2013 σημαντικά έργα συνολικού κόστους περίπου 10 εκ. ευρώ. Συγκεκριμένα, τα έργα αφορούν στην ανάπλαση της πλατείας Αττικής, της πλατείας Αγίου Παντελεήμονος, της οδού Αγορακρίτου που συνδέει τις δύο πλατείες, καθώς και της πλατείας Θεάτρου. Δεν αρκούν, όμως, οι μεμονωμένες και αποσπασματικές δράσεις. Τα μέτρα που πρέπει και μπορούν να ληφθούν για το ιστορικό κέντρο είναι σύνθετα. Απαιτείται πολλή δουλειά, από όλους, για να αντιστραφεί η πολυετής εγκατάλειψη του κέντρου. Πρέπει, δε, να λυθεί το πρόβλημα συνολικά σε όλο το κέντρο, και όχι αποσπασματικά. Και να ξεπεραστεί επιτέλους ο σκόπελος της συναρμοδιότητας των 12 εμπλεκόμενων φορέων.

Κέντρα Υποδοχής Μεταναστών. Πόσο έτοιμη σε υποδομές είναι η Περιφέρεια Αττικής για να τα φιλοξενήσει; Πώς θα πείσετε τους ντόπιους να δουν τη θετική πλευρά των κέντρων;

Το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης είναι τεράστιο. Το βιώνουμε κάθε μέρα στο κέντρο της Αθήνας, που έχει μετατραπεί σε μια τεράστια χοάνη παρανομίας και παραβατικότητας. Η κατάσταση αυτή πρέπει να αλλάξει. Κράτος, δήμοι και τοπικές κοινωνίες οφείλουν να συνεργαστούν, ξεφεύγοντας από τη λογική «ναι στα κέντρα, αλλά στην αυλή του γείτονα». Το ίδιο γίνεται με τα σκουπίδια, το ίδιο γίνεται με τον ΟΚΑΝΑ. Κανείς δεν θέλει δίπλα του αυτές τις δραστηριότητες. Μας αφορά όλους το πρόβλημα, το οποίο έπρεπε να έχει λυθεί χθες. Δυστυχώς, η χώρα μας δεν έχει συγκροτημένη μεταναστευτική πολιτική. Ο κίνδυνος να βγούμε από τη συνθήκη SENGEN είναι ορατός και άμεσος, με καταστροφικές συνέπειες για τη χώρα. Θεωρούμε ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα που πρέπει άμεσα να επιλυθεί. Κάθε μετάθεσή του στο μέλλον θα το διογκώνει συνεχώς. Το έθεσα με έντονο τρόπο από το 2007. Πέρασαν σχεδόν πέντε χρόνια για να βρεθούμε μπροστά σε αδιέξοδο. Τώρα πρέπει να λάβουμε δύσκολες αποφάσεις. Με κοινωνική συνοχή, ουσιαστική συνεργασία και ανθρώπινη προσέγγιση μπορεί να βρεθεί λύση.

Θεωρείτε ότι μπορούν να αλλάξουν την εικόνα της Αθήνας ή πρόκειται για προσωρινό ημίμετρο;

Η πολυετής ανυπαρξία οποιουδήποτε μέτρου ή τα ημίμετρα έφεραν την Αθήνα σε αυτή την τραγική κατάσταση. Δεν υπάρχουν περιθώρια για άλλα ημίμετρα. Η μεγάλη ευθύνη ανήκει σε αυτό που ονομάζεται «πολιτικό σύστημα» και είναι προσανατολισμένο στον εαυτό του και όχι στις λύσεις. Όταν ένα πρόβλημα φτάνει στα άκρα του, τότε εκδηλώνουν ενδιαφέρον. Αυτή η φιλοσοφία διακυβέρνησης μας έχει φέρει σε αδιέξοδο. Είτε αφορά στην οικονομία είτε στους μετανάστες είτε στη διαχείριση των στερεών και υγρών αποβλήτων. Εγώ δεν είμαι αυτής της φιλοσοφίας. Εγώ είμαι προσανατολισμένος στις λύσεις, γιατί είμαι στην πλευρά των πολιτών. Δεν μπορώ να κλείνω τα μάτια μου.

Δήμος - Περιφέρεια. Είναι πλέον ξεκάθαρες οι αρμοδιότητες του καθενός; Σε ποιον ανήκει η διαχείριση του Πεδίον του Άρεως, για παράδειγμα;

Πριν από τον «Καλλικράτη» οι αρμοδιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ήταν αχαρτογράφητες και χαώδεις. Η χαρτογράφηση και η κατηγοριοποίησή τους επιχειρήθηκε για πρώτη φορά με τον «Καλλικράτη». Στην πορεία εφαρμογής του, όμως, αποκαλύφθηκαν ατέλειες και παραλείψεις μιας ιστορίας 180 ετών του ελληνικού κράτους που δεν διορθώνονται απλά με ένα νόμο. Χρειάζονται διορθωτικές παρεμβάσεις επί της ουσίας, αν θέλουμε να μιλάμε για πλήρη αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων και άσκησης αυτών με τελικό αποδέκτη την ανάπτυξη, τον πολίτη και την καλύτερη εξυπηρέτησή του. Σχετικά με τη διαχείριση, δηλαδή τη φύλαξη, τη συντήρηση και τον καθαρισμό του Πεδίον του Άρεως, πρόκειται για αρμοδιότητα που ασκούσε η τέως Υπερνομαρχία Αθηνών-Πειραιώς και εξ αντανακλάσεως πέρασε στην Περιφέρεια Αττικής, που συνεχίζει να την ασκεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ωστόσο, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας και με βάση τον αναπτυξιακό ρόλο που έχει η Αιρετή Περιφέρεια, η διαχείρισή του θα έπρεπε να περάσει στο Δήμο Αθηναίων, όπως και όλα τα υπόλοιπα πάρκα, και βεβαίως συμφωνούμε να παραχωρηθεί.

Εκλογές 2012. Υπάρχει κάποιο βιώσιμο κυβερνητικό μοντέλο, απαραίτητο για την Ελλάδα την επόμενη μέρα της επικείμενης κρίσιμης διαδικασίας;

Η πρώτη μου σκέψη είναι ότι το καλύτερο από όλα θα ήταν να προκύψει από τις εκλογές αυτοδύναμη κυβέρνηση. Εάν αυτό δεν συμβεί, αυτό που επιβάλλεται πλέον, κατά τη γνώμη μου, είναι η συγκρότηση κυβέρνησης εθνικής σωτηρίας. Την αποκαλώ έτσι για να υπογραμμίσω τη δραματική κρισιμότητα των στιγμών. Η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει αποφασιστικά στο δρόμο των δύσκολων λύσεων. Γι’ αυτό είναι αναγκαία μια κυβέρνηση που θα μπορέσει να σηκώσει αυτό το βάρος. Μια τέτοια κυβέρνηση, ακολουθώντας πειθαρχημένα ένα πρόγραμμα ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων, μπορεί να βάλει τη χώρα σε ένα δρόμο εξόδου.