Μπορεί η όπερα να προσφέρει μια πραγματικά διασκεδαστική βραδιά; Ναι, αν είναι δομημένη όπως η βραδιά «Συμμετοχικής όπερας» στο Ίδρυμα Β&Μ Θεοχαράκη, που δημιούργησαν ο Φώτης Παπαθανασίου και η Κάτια Πάσχου.
Μια φίλη ήταν υπεύθυνη. Από αυτές που ξυπνάνε με Γ΄ Πρόγραμμα και κοιμούνται με άριες της Ρενάτα Τεμπάλτνι. «Έλα και αν δεν διασκεδάσεις να μην ξαναδώ Μποέμ». Αυτό, ήξερα, ήταν από μέρους της μεγάλη παραχώρηση. Και πήγα. Στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη, ένα μήνα πριν, Δευτέρα 1/11, σε μια βραδιά της σειράς «Συμμετοχική Όπερα». Τ’ ομολογώ, είχε δίκιο. Δια-σκέ-δα-σα (εντάξει και επιμορφώθηκα, αλλά επιμένω διασκέδασα)! Στη σκηνή η σοπράνο Κάτια Πάσχου –η ψυχή της εκδήλωσης–, δίπλα της ο πιανίστας Μανώλης Παπασηφάκις και ο τενόρος Αντώνης Κορωναίος. Στο κοινό καμιά 60αριά νοματαίοι κάθε ηλικίας (από 5 έως πολλών Μαΐων). Οι περισσότεροι ήξεραν από όπερα (στήνοντας αυτί άκουσα ένα αγοράκι να αριθμεί 4 όπερες που είχε παρακολουθήσει). Καμιά δεκαριά πρέπει να ήμασταν οι πιο… (τυχεροί) άσχετοι.
Το «παιχνίδι» περιλάμβανε ανάλυση των κομματιών που θ’ ακολουθούσαν, «τότε η Κάρμεν είπε… για να απαντήσει ο Δον Χοσέ…», και μετά οι λυρικοί τραγουδιστές ερμήνευαν μια άρια ή ντουέτο κι εμείς, σε ρόλο χορωδίας, με τη βοήθεια και του πιανίστα ακολουθούσαμε διαβάζοντας τα λόγια από το χαρτί. Κάτι σα λυρικό καραόκε δηλαδή, αλλά με ζωντανούς εμψυχωτές. Μέχρι τραγούδι από την οπερέτα «Ο βαφτιστικός» είπαμε. Δεν υπήρξε ένας που να μη συμμετείχε. Οι όποιες αμφιβολίες για το ότι ένα παιχνίδι με θέμα την όπερα μπορεί να λειτουργήσει αγχολυτικά πέθαναν μαζί με την «Τραβιάτα». Στο τέλος όλοι έδωσαν ραντεβού για την επόμενη βραδιά στις 13/12. Καλεσμένος της Κάτιας Πάσχου θα είναι ο βαρύτονος Δημήτρης Παπαγεωργίου.
Οι 2 υπεύθυνοι της «Συμμετοχικής Όπερας» εξηγούν το σκεπτικό της
Φώτης Παπαθανασίου
Γενικός διευθυντής Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη
«Ανήκοντας κι εγώ στα λεγόμενα “ψώνια” της όπερας, παρατηρώ χρόνια διπλανούς μου στις διάφορες παραστάσεις να σιγοτραγουδούν τις γνωστές άριες, προκαλώντας βέβαια την ενόχληση των υπολοίπων. Αντιλαμβανόμενος το απωθημένο αυτό των οπερόφιλων, επιχείρησα να το συνδυάσω με ένα αγγλικό πρόγραμμα παιδείας που λέγεται “Τραγούδι για όλους” και που προσπαθεί να δώσει τη χαρά του τραγουδιού σε όλους τους μαθητές και όχι μόνο στα καλλίφωνα μέλη της χορωδίας. Έτσι μου ήρθε η ιδέα της “Συμμετοχικής Όπερας”, όπου όλοι οι συμμετέχοντες “θα βγάλουν το άχτι τους” τραγουδώντας γνωστές άριες μαζί με τους λυρικούς καλλιτέχνες. Πολύτιμη η συνεισφορά της Κάτιας Πάσχου, που αγκάλιασε την ιδέα και μαζί με άλλους κεφάτους σημαντικούς καλλιτέχνες μάς οδηγούν σε μια διονυσιακή μέθεξη στην απολλώνια τέχνη της όπερας.»
Κάτια Πάσχου
Σοπράνο
«Είχα τη χαρά να γνωρίσω τον κ. Παπαθανασίου με αφορμή ένα ρεσιτάλ στο ίδρυμα Θεοχαράκη. Ένα ρεσιτάλ που μου άφησε μια πρωτόγνωρη αίσθηση: το κοινό του ήξερε τόσο καλά τα λόγια που ήταν σα να τραγουδούσαμε μαζί! Λίγο καιρό μετά συζητούσα με τον κ. Παπαθανασίου για το πώς θα μπορούσαμε να φέρουμε την όπερα πιο κοντά σε ευρύτερο κοινό. Τότε “έριξε στο τραπέζι” την ιδέα της συμμετοχικής όπερας και έχοντας νωπή ακόμη την αίσθηση από εκείνο το ρεσιτάλ, αυθόρμητα του πρότεινα να αναλάβω το συντονισμό και την υλοποίηση της ιδέας. Θυμάμαι την πρώτη βραδιά. Ούτε εγώ περίμενα τόση ανταπόκριση και συμμετοχή. Ίσως γιατί φοβόμουν πως η “σοβαροφάνεια” θα υπερίσχυε της σοβαρότητας, πως δύσκολα ο κόσμος θα ανταποκρινόταν με τον τρόπο που ανταποκρίνεται όταν ένας λαϊκός τραγουδιστής τούς λέει “δικό σας τώρα”! Αλλά ευτυχώς διαψεύστηκα. Φαίνεται πως η δική μας πρόθεση συναντήθηκε τελικά με τον πόθο του κοινού για ενεργή συμμετοχή και όλα κύλησαν τέλεια, σε μια χαλαρή γιορτή της όπερας. Ίσως να βοήθησε και πως στο κοινό υπήρξαν πολλά παιδιά που κατάλαβαν το “παιχνίδι”, συμμετείχαν με την καρδιά τους και παρέσυραν και τους μεγάλους.
Θέλω από καρδιάς να ευχαριστήσω όλους τους εκλεκτούς συναδέλφους, Αγγελική Καθαρίου, Μανώλη Παπασηφάκι, Αντώνη Κορωναίο, Μανώλη Λορέντζο, Δημήτρη Παπαγεωργίου, που με το ταλέντο τους χαρίζουν υπέροχες μουσικές στιγμές σε όλους τους φίλους της Συμμετοχικής Όπερας.»
Δείτε εδώ το βίντεο από τη βραδιά της 1ης Νοεμβρίου.
