Διχασμός, εμπλοκή, κόμπλα, διασταυρούμενα πυρά. «Γιατί βλέπεις Survivor» εναντίον «Και τι να δω δηλαδή, Μακαβέγιεφ, περασμένα μεσάνυχτα;». Μόνο εδώ φυσικά, στη χώρα που ο εμφύλιος είναι το αγαπημένο μας παιχνίδι. Παλιά, όχι και τόσο, αλλά «παλιά», ήταν νενέκοι γερμανοτσολιάδες εναντίον τσεγκεβαρομαδουριστών. Τώρα, πόλεμος αισθητικών χαρακωμάτων, εθιστήκαμε στις μάχες και στις μανιχαϊστικές ερμηνείες. Τρας ποπ κουλτούρας vice versa με τα παιδιά της σοβαρότητας. Ο διαχωρισμός, τα στρατόπεδα, η νουθεσία, το πατρονάρισμα, η επίδειξη αισθητικής αγωγής -«το θέαμα των πτωχών τω πνεύματι»- όπως τους μέμφονται οι πολέμιοι, εναντίον δυο και βάλε εκατομμυρίων ανθρώπων που προτιμούν να βλέπουν τον Λάμπρο Χούτο να μονομαχεί για ένα παστέλι, αντί να μελετούν τον Προυστ ή το «Κιβώτιο» του Άρη Αλεξάνδρου.
Ανήκω στη δεύτερη κατηγορία, τριπάρω με Προυστ, δοξάζω Αλεξάνδρου, αλλά και ταυτόχρονα θα υπερασπιστώ το δικαίωμα του καθενός να βλέπει ό,τι επιθυμεί το βλέφαρο και η ψυχή του. Απέταξον την κομμουνιστίλα ή τις ιδεοληψίες περί του ενός και μοναδικού καλού, της μίας αλήθειας. Τους βλέπω να αλληλοσπαράζονται (ακόμα καλύτερα να... αλληλοσπαλιαράζονται) τους Survivorομάχους με τους Survivorολάτρες και αυτομάτως αυτομολώ από το «μετερίζι του Ρολάν Μπαρτ» παίρνοντας το μέρος των «πτωχών τω πνεύματι», ενθυμούμενος εκείνη την επική σκηνή μονόλογο-απάντηση του Κώστα Τσάκωνα στα «Φτηνά Τσιγάρα» του Ρένου Χαραλαμπίδη. Παραφρασμένη. Όπου ο Τσάκωνας μιλά για αθλητικές εφημερίδες, βάζω πολίστα Κοκκινάκη. «Βλέπω τρεις ώρες Survivor την ημέρα. Υπάρχει πρόβλημα; Άντε γαμηθείτε ρε, άντε γαμηθείτε».
Υπάρχει πρόβλημα! Τα εξής δύο: οι Survivorομάχοι πρεσβευτές της «πχιότητας» ποτέ δεν διάβασαν Ντάγκλας Κόπλαντ, δεν πήραν χαμπάρι την υψηλή τέχνη του slacking, να σκοτώνεις δηλαδή τον χρόνο που σου απομένει μετά από ένα εξαντλητικά οδυνηρό δεκάωρο κακοπληρωμένης δουλειάς στον καναπέ με τον Τσαγκ, τα πατατάκια και το ανηλεές τσατ για τα συμβαίνοντα στον Άγιο Δομίνικο. Είμαι σίγουρος πως για τους Survivorομάχους στα 90s ο εχθρός ήταν το MTV. Μεγάλη παρένθεση: τα «Generation Χ», «Η Ζωή μετά τον Θεό» και «Πλανήτης Σαμπουάν» του Κόπλαντ δεν ήταν σκέτη λογοτεχνία, ήταν μια πλήρως κοινωνικοπολιτικοταξική non fiction ανάλυση με fiction περίβλημα ενός επερχόμενου κόσμου. Που η ελλιπής σε γνώση ποπ κουλτούρας «κουλτουριάρα» αριστερά, όπως και η σοβαρή ντεμέκ αστική πασοκοδεξιά, πέρασαν και δεν ακούμπησαν. Smells like teen spirit, αλλά εδώ, όπως πάντα, βαθιά νυχτωμένοι. Οι μεν με το σύνδρομο Τσίρκα, οι δε με το σύνδρομο Χατζιδάκι (τεράστιοι και οι δυο, μα μίλια μακριά από τους Nirvana και το junk food. Αυτή δηλαδή τη συνεπή άρνηση ενηλικίωσης - διαρκή μετεφηβική καθήλωση στη συνθήκη doing nothing is the best to do, ως απάντηση σε έναν homo capitalism γαλουχημένο με τις αξίες της παραγωγής, ή έναν homo left με εμμονική προσήλωση στα «ιδανικά» της «αριστεράς» και της «προόδου»). Μόλις πήρες ένα ταχύρυθμο εισαγωγικό στο slacking, για να θυμούνται οι παλαιότεροι. Slackers, ο ενδιάμεσος τόπος, νέοι πολύ συντηρητικοί για να ασχοληθούν με κάτι πέρα από την πάρτη τους και πολύ επαναστάτες για να αφομοιωθούν από ένα σύστημα προτεσταντικής εργασιακής ηθικής. Rebellion και ρεμπελιό.
Στο δια ταύτα: Τους νεότερους που βλέπουν Survivor δεν τους φοβάμαι κι ας πάει σύννεφο η αγραμματοσύνη και με τον Ντάγκλας Κόπλαντ θα έρθουν σε επαφή όταν με το καλό και αν θα διαφημίσει, δηλαδή ποτέ, το καινούργιο Samsung Galaxy. Τους νεότερους δεν τους φοβάμαι, θεωρώ εκ κατασκευής πως είναι πιο υγιές να βλέπεις Survivor παρά «Θωρηκτό Ποτέμκιν» στο κανάλι της Βουλής. Αϊζενστάιν αντί για Χρανιώτη; Γιατί; Γιατί χειρότερα είναι τα πράγματα, ασυζητητί, τώρα, αν είσαι νέος. Αλλά και πενηντάρης άρτι απολυθής ή άνεργος διαρκείας. Χαμένες δουλειές, καμένες δουλειές, έλλειψη προοπτικής, ιδεοληπτικά καθηλωμένη χώρα σε ατέρμονες συζητήσεις περί μνημονίου, φασιστιλίκι, ακροαριστεριλίκι, αγένεια, και προπάντων ούτε μια σοβαρή απασχόληση του ποδαριού, που θα σου δώσει τη δυνατότητα του να τη βγάλεις καθαρή, μακριά από τα βουβάλια που μαλώνουν.
Οι μεν διατάζουν τους δε για πνευματική ανασύνταξη αναλόγως στρατοπέδου και μεγάλης ιδέας: τανγκό της Μποφίλιου οι μεν, στίχους του Παντελίδη οι δε, come on! Δεν υπάρχουν ούτε Κερτ Κομπέιν ούτε Φόστερ Ουάλας, είναι γαμημένο ελληνικό 2017, κοινώς ξαναζούμε μεν τα ηδονοθηρικώς καταθλιπτικά 90s αλλά σε αντίστροφη κολασμένη εκδοχή της απελπισίας. Μη προσδοκία μέλλοντος.
Άλλη μια παρένθεση: ο παλιόφιλος, ο μακαρίτης ο Φόστερ Ουάλας πάω στοίχημα πως, αν δεν αυτοκτονούσε, κι αυτός με το Survivor θα ήταν – «ήρωες απίθανα αποκρουστικοί μα και βαθύτατα ανθρώπινοι». Αγαπημένος Ουάλας, από εκείνη την υπέροχη διάλεξη στην τελετή αποφοίτησης του Κολεγίου Κένιον («Αυτό εδώ είναι το νερό», εκδόσεις Κριτική): «Λειτουργώ με βάση την αυτόματη πεποίθηση πως είμαι το κέντρο του κόσμου και πως οι άμεσες ανάγκες και τα συναισθήματά μου είναι που θα πρέπει να καθορίζουν τις προτεραιότητες ολόκληρης της υφηλίου. Όμως το ζήτημα είναι να αναλογιστεί κανείς ότι υπάρχουν και άλλοι, εντελώς διαφορετικοί τρόποι για να στοχαστεί κανείς τέτοιου είδους καταστάσεις. Και ο αποκαλούμενος πραγματικός κόσμος δεν σας αποθαρρύνει από το να λειτουργείτε με βάση τις εργοστασιακές σας ρυθμίσεις. Διότι ο αποκαλούμενος πραγματικός κόσμος των ανθρώπων του χρήματος και της εξουσίας συνεχίζει να λειτουργεί με καύσιμο το φόβο και την περιφρόνηση, την ειρωνεία, την απογοήτευση, την επιθυμία και τη λατρεία του εαυτού. Η κουλτούρα μας έχει τιθασεύσει αυτές τις δυνάμεις με τρόπους που έχουν αποδώσει αμύθητα πλούτη και ανέσεις και προσωπική ελευθερία. Την ελευθερία να είμαστε όλοι άρχοντες του λιλιπούτειου βασίλειού μας μέσα στο κεφάλι μας, στο κέντρο της πλάσης».
Δεν υπάρχει ελπίδα. Μπορεί όμως να υπάρξει ελευθερία. Κι οι Survivoρομάχοι να ξεκαβαλικέψουν από το άλογο της πχιότητας και την ειρωνεία, οι δε Survivorολάτρες, να κρατήσουν στο παιχνίδι –μακάρι- τον Γιώργο Χρανιώτη. Τον συμπαθώ. Ω, ναι, αγαπώ Ρένο, Ουάλας, Χρανιώτη και Κόπλαντ, είπαμε: ποπ κουλτούρα, παιδιά! Ελαφρότητα και Βίντγκεστάιν παρέα μπορούν να συνδυαστούν και να παιδεύσουν. Αλμπέρ Καμί αυτό θα πει: λέξεις σαν του Ξένου, αντάμα με κορίτσια, γρήγορα αμάξια και μπαλίτσα στο γηπεδάκι.
Και επίλογος με ένα από τα ωραιότερα αποφθέγματά του: «Να αυτοκτονήσω ή να κάνω έναν καφέ;» Δεν αντέχω να μην το παραφράσω: να δω δελτίο ειδήσεων στη ΝΕΤ ή να κάνω έναν καφέ και να ζαπάρω προς Άγιο Δομίνικο; Θέση: να κάνεις είτε το ένα είτε το άλλο. Αλλά να ασχοληθείς και με πράγματα σημαντικότερα από το να εφευρίσκεις παντού εχθρούς για να δοξάζεις την ασημαντότητά σου.
16°
