Η προσπάθεια για δημιουργία «μεγάλου προοδευτικού φορέα», ή όπως αλλιώς θέλετε να το πείτε, είναι σίγουρα χρήσιμες. Προσωπικά προτιμώ τον όρο «σοσιαλδημοκρατία» γιατί αυτό είναι το πολιτικό ρεύμα που ιστορικά στάθηκε ανάμεσα στη συντηρητική δεξιά και την παραδοσιακή (κομμουνιστογενή) αριστερά, παντρεύοντας τα αναπτυξακά επιτεύγματα με το κοινωνικό κράτος και τον πολιτικό φιλελευθερισμό. Οι περισσότερες κατακτήσεις των εργαζομένων κατά τον 20ό αιώνα είχαν σοσιαλδημοκρατικό πρόσημο. Ωστόσο, από τη σημερινή συζήτηση για τη σοσιαλδημοκρατία στην Ελλάδα του 21ου αιώνα λείπει ο πιο βασικός προβληματισμός.
Εξηγούμαι: Δεν είμαι από εκείνους που θεωρούν πρωθύστερη την εκλογή αρχηγού. Οι βασικές τάσεις των υποψηφίων έχουν φανεί, ο Καμίνης και ο Θεοδωράκης είναι εκείνοι που έχουν ξεκάθαρη μεταρρυθμιστική και σύγχρονη ευρωπαϊκή θέση με σαφή απόσταση από τον εθνικολαϊκισμό. Ατέρμονες ιδεολογικές συζητήσεις φοβάμαι ότι θα οδηγούσαν το εγχείρημα σε βάλτωμα. Ωστόσο, δεν κατανοώ πώς είναι δυνατόν να μη θίγεται το βασικό πρόβλημα που ανέφερα παραπάνω: Πρόκειται για τη μεγάλη κρίση, έως και κατάρρευση της σοσιαλδημοκρατίας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Στη Γαλλία η σοσιαλδημοκρατία επέλεξε τον αριστεριστή Αμόν και εξαφανίστηκε. Στην Αγγλία ο ανεκδιήγητος Κόρμπυν (αλήθεια έχει ακόμα σύμβουλο τον Βαρουφάκη;) υπάρχει μόνο λόγω της πλήρους σύγχυσης της χώρας με το Brexit και της εξίσου ανεκδιήγητης κυβέρνησης. Στην Ολλανδία βαριά ήττα, στην Ισπανία ο Sánchez έχει συνδέσει την τύχη του με τους Podemos και παλεύει για μια θέση στον ήλιο, στην Ιταλία το σοσιαλιστικό κόμμα έχει καταρρεύσει εδώ και δεκαετίες (από τον καιρό των «καθαρών χεριών») και από τότε ο κεντρώος χώρος ψάχνει απεγνωσμένα την ταυτότητά του. Μόνο στη Γερμανία φαινόταν ως χθες ότι η Σοσιαλδημοκρατία είναι ακόμα κόμμα εξουσίας, αλλά και εκεί ο Σουλτς κυνηγά ασθμαίνοντας τη Μέρκελ.
Πώς είναι δυνατόν αυτά να μη συζητούνται στην Ελλάδα, έστω στους κόλπους αυτού του ιδεολογικού ρεύματος; Για άλλη μια φορά δίνεται η αίσθηση, παρά τη φιλοευρωπαϊκή ρητορεία, ότι είμαστε κλεισμένοι στην επαρχιώτικη γυάλα μας. Πριν από τις «ίσες αποστάσεις» από ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ και τις αστειότητες περί «βεβήλωσης» της μνήμης του Α. Παπανδρέου, οι υποψήφιοι ηγέτες του χώρου αλλά και όλοι οι σκεπτόμενοι άνθρωποι πρέπει να προβληματιστούμε για τα αίτια της κατάρρευσης της σοσιαλδημοκρατίας. Απέτυχε το κοινωνικό κράτος όπως το ξέραμε; Απέτυχε η σοσιαλδημοκρατία να δώσει σαφή απάντηση στς προκλήσεις της πολυπολιτισμικής κοινωνίας, του προσφυγικού, του εφιάλτη της τρομοκρατίας; Μπήκαμε σε φάση ιδεολογικής ηγεμονίας του οικονομικού φιλελευθερισμού και γιατί;
Μερικά από τα πλήθος ερωτήματα που πρέπει να τεθούν, αν όχι τώρα, πότε;
17°
