Περίπου 100 μέρες έχουν απομείνει για τη διεξαγωγή των τριών –δεδομένων– εκλογικών αναμετρήσεων της χρονιάς. Οι ευρωεκλογές, οι δημοτικές και οι περιφερειακές εκλογές θα είναι οι επόμενες μεγάλες μάχες μεταξύ των κομμάτων. Οι πρώτες μάχες μετά τις «εκλογές σεισμό» του 2012, οι πρώτες μετά το τέλος της «εποχής της μεταπολίτευσης». Ας εξετάσουμε λοιπόν την κάθε περίπτωση ξεχωριστά.
Ευρωεκλογές: Το 2009 αποτέλεσαν προπομπό του αποτελέσματος των εθνικών εκλογών που έγιναν λίγους μήνες μετά. Το ΠΑΣΟΚ κέρδισε με διαφορά 4,3% από τη Νέα Δημοκρατία σε μια αναμέτρηση στην οποία συμμετείχε το 52,5% του εκλογικού σώματος. Πέντε χρόνια μετά όλα είναι διαφορετικά. Ζούμε σε μια διαφορετική Ελλάδα και οι απόψεις των πολιτών για την ΕΕ έχουν αλλάξει σε σημαντικό βαθμό. Η ευρωπαϊκή ιδέα, όπως δείχνουν όλες οι δημοσκοπήσεις, αμφισβητείται έντονα και απέχει αρκετά από την αίσθηση σταθερού πολιτικού προσανατολισμού και μηχανισμού εξορθολογισμού της κοινωνίας, όπως παλαιότερα. Οι Έλληνες όμως εξακολουθούμε να είμαστε υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής.
Η Νέα Δημοκρατία θα προσπαθήσει να μετατρέψει αυτές τις εκλογές σε ένα δημοψήφισμα υπέρ ή κατά της Ευρώπης, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ σε δημοψήφισμα υπέρ ή κατά της κυβέρνησης. Είναι προφανές ότι το πλεονέκτημα σε αυτή την αναμέτρηση το έχει ο ΣΥΡΙΖΑ, αφού δίνεται η δυνατότητα στους πολίτες να ρίξουν «προειδοποιητικές βολές» σε μια εκλογική μάχη «δεύτερης τάξης». Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις άλλωστε δείχνουν ότι το προβάδισμα του κόμματος του κ. Τσίπρα είναι μεγαλύτερο στις ευρωεκλογές από ό,τι στις εθνικές εκλογές.
Περιφερειακές εκλογές: Θα είναι η δεύτερη φορά που θα διεξαχθούν. Το 2010 η συμμετοχή ήταν 61% την πρώτη Κυριακή και 46,7% τη δεύτερη, συμμετοχή κατά τι μικρότερη από ό,τι στις κάλπες των δημοτικών εκλογών. Η Νέα Δημοκρατία είχε προσπαθήσει να τις μετατρέψει σε δημοψήφισμα κατά του «μνημονίου», απέτυχε, και το ΠΑΣΟΚ τελικά κέρδισε 8 από τις 13 περιφέρειες. Ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται ότι φέτος θα προσπαθήσει να κάνει το ίδιο. Αν όμως το 2010 ήταν οι κάλπες της «πολιτικής έκφρασης», φέτος αυτό το ρόλο θα τον έχουν κυρίως οι ευρωεκλογές. Βέβαια, με δεδομένο ότι οι ευρωεκλογές θα διεξαχθούν τελικά τη δεύτερη Κυριακή, οι πολίτες ίσως έχουν έναν παραπάνω λόγο να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους για την κυβέρνηση την πρώτη, στην κάλπη δηλαδή των περιφερειακών εκλογών.
Τα πρώτα ζητήματα για τα δύο μεγάλα κόμματα έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους. Η ΝΔ μετράει δύο υποψηφιότητες από το χώρο της στην Κεντρική Μακεδονία. Στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης η υποψηφιότητα Καρυπίδη στη Δυτική Μακεδονία αποσύρθηκε, ενώ προβλήματα φαίνεται να αντιμετωπίζει και η επιλογή Βουδούρη στην Πελοπόννησο. Με δεδομένο ότι ΝΔ και ΠΑΣΟΚ ενδέχεται να συμπορευθούν σε κάποιες περιπτώσεις και ότι εκτός από περιφερειάρχη οι πολίτες ψηφίζουν και αντιπεριφερειάρχες (και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ευρέως γνωστά στις τοπικές κοινωνίες), το σχετικό πλεονέκτημα σε αυτή την αναμέτρηση το έχει η Νέα Δημοκρατία. Ωστόσο, όσο περισσότερες είναι οι υποψηφιότητες, οι ανεξάρτητοι και οι συνεργασίες, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να βγουν καθαρά πολιτικά συμπεράσματα από αυτή την αναμέτρηση.
Δημοτικές εκλογές: Οι δημοτικές εκλογές –σε μεγάλο βαθμό– έχουν πλέον χάσει την «κομματική» τους υπόσταση. Το 2010, το ΠΑΣΟΚ στους δύο μεγαλύτερους δήμους στήριξε υποψηφίους που δεν ήταν μέλη του οι οποίοι και κέρδισαν. Φέτος, τα κόμματα στις περισσότερες περιπτώσεις δε θα δώσουν χρίσματα. Άλλωστε οι ίδιοι οι υποψήφιοι τα αρνούνται. Πρόκειται, λοιπόν, για μια θαυμάσια ευκαιρία για τις τοπικές κοινωνίες. Εδώ το πλεονέκτημα το έχει η τοπική αυτοδιοίκηση.
Γίνεται αντιληπτό ότι στις τρεις προσεχείς αναμετρήσεις θα έχουμε τρία διαφορετικά διακυβεύματα, αφού οι πολίτες θα κληθούν να πάνε στις κάλπες έχοντας κατά νου διαφορετικό το νόημα της ψήφου σε κάθε εκλογή. Το ζητούμενο είναι, πέρα από τους ψηφοφόρους, να κατανοήσουν και τα κόμματα ότι από τις τρεις κάλπες θα βγουν τρία διαφορετικά αποτελέσματα.
19°
