Την ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση να διατηρήσει την μέχρι τώρα ψύχραιμη στάση της απέναντι στις εξελίξεις στην Τουρκία και ταυτόχρονα να στείλει αυστηρά, αλλά στοχευμένα μηνύματα προς την Άγκυρα, υπογράμμισε ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, στην παρέμβαση που έκανε κατά τη διάρκεια του δείπνου εργασίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στο οποίο συζητήθηκαν οι σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας και η κατάσταση στη γειτονική χώρα.
Στη συζήτηση και στις τοποθετήσεις των Ευρωπαίων ηγετών υπήρξε κοινός τόπος ότι η Τουρκία απομακρύνεται από τα κριτήρια της Κοπεγχάγης και ειδικότερα από τις δημοκρατικές αξίες και το κράτος δικαίου, ενώ διατυπώθηκε επίσης ανησυχία για τις εξελίξεις στο εσωτερικό της, καθώς και για το ρόλο της στην περιοχή.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, στην τοποθέτηση του, αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, τόνισε ότι «τα ζητήματα που αφορούν τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου στην Τουρκία δεν είναι για την Ελλάδα μόνο θέματα αρχής, αλλά δυνητικά επηρεάζουν την άμυνα, την ασφάλεια και τη δημόσια τάξη της χώρας μας».
Για αυτούς τους λόγους ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι η Ελλάδα έχει αυξημένο ενδιαφέρον για αυτά τα ζητήματα, ενώ αναφέρθηκε εκτενώς στην παραβατική αεροναυτική δραστηριότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο, τονίζοντας ότι αυτή η δραστηριότητα της, σε συνδυασμό και με τη στάση της απέναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία, πρέπει να αποτελέσουν κρίσιμα ζητήματα στις ευρωτουρκικές σχέσεις.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε ότι υπάρχουν μέτρα που μπορούν να ληφθούν ώστε να σταλούν συγκεκριμένα μηνύματα στην Τουρκία, όμως η στρατηγική επιλογή της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας πρέπει να διατηρηθεί, τόσο προς όφελος της Ευρώπης όσο και του τουρκικού λαού.
Τόνισε, ακόμα, τη σημασία της ενίσχυσης του χρηματοδοτικού μηχανισμού για τους πρόσφυγες στην επικράτεια της Τουρκίας και επισήμανε την ανάγκη να διατηρηθεί η συνεργασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Άγκυρα στο προσφυγικό.
Οι ηγέτες των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν την Πέμπτη να εξεταστεί το ενδεχόμενο να γίνουν περικοπές στα κεφάλαια που χορηγούνται στην Άγκυρα στο πλαίσιο της αποτελματωμένης ενταξιακής της διαδικασίας, κατόπιν της πίεσης που άσκησε προς αυτό η Άνγκελα Μέρκελ, προκειμένου να υπάρξει αντίδραση από την Ευρώπη στην «απαράδεκτη» κατάσταση, κατά την καγκελάριο της Γερμανίας, ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία.
Παρότι η Μέρκελ εξήρε την Άγκυρα διότι υποδέχθηκε πρόσφυγες από τη Συρία, επέμεινε στη σκληρότερη ρητορική που υιοθέτησε κατά τη διάρκεια της εκστρατείας για την επανεκλογή της στην καγκελαρία, αν και δεν πρότεινε ρητά την διακοπή της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ.
«Ζητήσαμε από την (Ευρωπαϊκή) Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για να αλλάξει και να μειωθεί η προενταξιακή βοήθεια», είπε η Μέρκελ μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά τις εργασίες της πρώτης ημέρας της συνόδου κορυφής.
«Δεν υπάρχει η πλειοψηφία για να τερματιστούν οι συνομιλίες αμέσως. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει έντονος σκεπτικισμός για τη σημερινή κατάσταση. Υποστήριξα απόψε (σ.σ. το βράδυ της Πέμπτης) ότι πρέπει να επιδιώξουμε έναν διάλογο με την Τουρκία», ανέφερε η καγκελάριος της Γερμανίας.
Νωρίτερα, η Μέρκελ είπε πως η Τουρκία «κινείται σε λάθος κατεύθυνση» και απομακρύνεται από το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το κράτος του δικαίου, αναφερόμενη στις εκκαθαρίσεις ευρείας κλίμακας που εξαπέλυσε η κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος του Ιουλίου του 2016.
Η Ολλανδία και το Βέλγιο τάχθηκαν υπέρ της μείωσης των κεφαλαίων που λαμβάνει η Τουρκία στο πλαίσιο της προενταξιακής διαδικασίας.
«Όλοι γνωρίζουν ότι αυτές οι διαπραγματεύσεις είναι de facto παγωμένες, de facto ετοιμοθάνατες», τόνισε ο πρωθυπουργός του Βελγίου Σαρλ Μισέλ κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε.
Οι διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο της ενταξιακής διαδικασίας, η οποία άρχισε επίσημα μόλις το 2005, δεκαετίες μετά την υποβολή του αιτήματος για αυτό, ήταν πάντα ένα πολύ λεπτό ζήτημα για τη Γαλλία και τη Γερμανία, πολύ περισσότερο επειδή η Τουρκία είναι μια μεγάλη χώρα με νεαρό, ταχύτατα μεγεθυνόμενο, κατά πλειονότητα μουσουλμανικό πληθυσμό.
Αλλά η κλίμακα των εκκαθαρίσεων μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της περασμένης χρονιάς, οι συλλήψεις Αμερικανών και Ευρωπαίων, συμπεριλαμβανομένων ανθρώπων με διπλή υπηκοότητα, και οι φραστικές επιθέσεις του Ερντογάν εναντίον της Γερμανίας και της Ολλανδίας για τη συμπεριφορά τους, που παρομοίασε με εκείνη των ναζί, φαίνεται πως ώθησαν τη Μέρκελ να αλλάξει στάση.
Πέρα από τα κεφάλαια που η ΕΕ έχει υποσχεθεί να καταβάλει στην Τουρκία στο πλαίσιο της συμφωνίας του 2016 για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης, η Άγκυρα επρόκειτο να λάβει 4,4 δισεκ. ευρώ από την ΕΕ μεταξύ του 2014 και του 2020.
Όμως ορισμένες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις λένε πως η βοήθεια που προοριζόταν για την προώθηση μεταρρυθμίσεων πολιτικής φύσης δεν έχει πλέον κανένα νόημα, μετά τον τρόπο που αντέδρασε η Άγκυρα έπειτα από την απόπειρα επιβολής στρατιωτικού καθεστώτος.
Καθώς πάνω από 50.000 άνθρωποι παραμένουν προφυλακισμένοι ενόψει της προσαγωγής τους σε δίκες, συμπεριλαμβανομένων ανθρώπων με διπλή, γερμανική και τουρκική υπηκοότητα, η προοπτική ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ μοιάζει πιο μακρινή από ποτέ, σχολιάζουν ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
21°
