Φυσάει ανοιξιάτικος άνεμος στο Παρισάκι, κι όπως γράφει σε ένα διήγημα ο Barry Hannah το σώμα μας γεμίζει με ασημένιο αέρα. Φέτος, η άνοιξη ήρθε νωρίς κι από τον δεύτερο γύρο των εκλογών, όταν οι Γάλλοι επέστρεψαν στον πλανήτη Γη, άλλαξε η διάθεσή μας και χαμογελάμε ο ένας στον άλλον στο μετρό και στον δρόμο. Στο μυαλό μου ηχούν κιθάρες σε μακροσκελείς αυτοσχεδιασμούς.
Η Γαλλία είναι ευμετάβλητη, άστατη σαν τον καιρό του όμορφου Μάη. Και χωρίζεται στα δυο : σ’ αυτούς που βυθίζονται σε μια παράλογη δυσαρέσκεια, που δεν πιστεύουν πια στον εαυτό τους και που κατηγορούν τον φιλελευθερισμό για τη δυστυχία τους ― συχνά μια δυστυχία περισσότερο προσωπική, παρά κοινωνική― και σ’ εκείνους που πιστεύουν σ’ ένα έθνος υπεύθυνο, ευρωπαϊκό, χωρίς συμπλέγματα, ανοιχτό στον κόσμο.
Παρά τις επιφυλάξεις έναντι του Εμμανουέλ Μακρόν, οι Γάλλοι τον εξέλεξαν ― για να ανανεώσουν τον εαυτό τους. Δεν εξέλεξαν έναν πρώην τραπεζίτη, ούτε έναν πρώην υπουργό με βραχύβια θητεία· εξέλεξαν έναν νέο άνδρα που φαίνεται αποφασισμένος να ξεσκονίσει την παλιά Γαλλία. Και καθώς είναι τυχερός σαν να τον έχουν ευλογήσει οι νεράιδες ― όλα πήγαν στραβά για όλους στις εκλογές ευνοώντας τον ίδιον : ο θάνατός σου η ζωή μου ― η ανάδειξή του στην προεδρία έχει γεμίσει την ατμόσφαιρα ασημένιο αέρα και ήχους από τρελές κιθάρες.
Οι λαοί είναι επιρρεπείς στη μαγική σκέψη : γι’ αυτό ακολουθούν ηγέτες που υπόσχονται ταχυδακτυλουργίες. Μερικοί είναι ακαταμάχητα συμπαθείς όπως ο Ζαν-Λυκ Μελανσόν, άλλοι είναι φιλοπόλεμοι όπως η Μαρίν Λε Πεν. Οι ψηφοφόροι δεν διαβάζουν τα προγράμματα, αλλά ακόμα κι αν τα διάβαζαν ίσως δεν θα αντιλαμβάνονταν την απλοϊκότητα, τη σχεδόν νηπιοπρέπεια και την αυθαιρεσία που τα χαρακτηρίζει. Ο Ζαν-Λυκ Μελανσόν είναι κομμουνιστής, έχει επαναστατικό όραμα, αγαθές προθέσεις στις οποίες πιστεύει ειλικρινά· όσο για την Μαρίν Λε Πεν δεν ξέρει τίποτα από οικονομία και είναι επικίνδυνα άσχετη στις διεθνείς σχέσεις. Εξάλλου, της λείπει η ποίηση και δυσκολεύεται πολύ να γελάσει. Όμως, όλα αυτά ίσως να βρίσκονται ήδη πίσω μας, μαζί με τους κομματικούς μηχανισμούς και την αρτηριοσκλήρωση των ιδεολογιών.
Δεν ξέρω αν θα ήμασταν τόσο ενθουσιασμένοι με την εκλογή του Εμμανουέλ Μακρόν αν η άνοιξη δεν ήταν τόσο γιορταστική. Όλα τα καλά χαρακτηριστικά των Γάλλων βγαίνουν στην επιφάνεια : όνειρο, λογική, ρεαλισμός, φαντασία, ανατρεπτικό πνεύμα, μεσογειακή ευσυγκινησία. Το παλιό Σοσιαλιστικό Κόμμα παραμερίστηκε ― ήταν καιρός ― και η γαλλική δεξιά θα χρειαστεί να βρει ξεκάθαρες ιδέες και εντιμότερα στελέχη· όσο για εκείνους που βγαίνουν κάθε τόσο στους δρόμους και σπάνε βιτρίνες ας επιληφθεί η αστυνομία και στη συνέχεια οι πωλητές και οι επισκευαστές βιτρινών. Αυτές τις μέρες η ασχήμια, η τυραννία της επανάληψης, αυτό το εξαντλητικό « τα ίδια και τα ίδια » διαλύονται σε κλίμα συμφιλίωσης και ανυπομονησίας : οι καλοί ηγέτες ξεκινούν δυναμικά· τους πρώτους τρεις μήνες έχουν διανύσει μακρύ δρόμο.
Θυμάμαι, με ανάμεικτα συναισθήματα, έξι Γάλλους προέδρους, αλλά αυτή τη φορά είμαι πιο αισιόδοξη από ποτέ. Υπάρχει πιθανότητα ένα μεγάλο γεγονός να έχει συμβεί ήσυχα, σαν το πάτημα του περιστεριού. Όπως έλεγε ο Ρεϊμόν Αρόν, το να ψηφίζεις δεν σημαίνει να διαλέγεις ανάμεσα στο Καλό και στο Κακό, αλλά ανάμεσα στο προτιμητέο και το απορριπτέο.
19°
