Ο θείος Βάνιας

“Αυτό το βάρος... Δεν είμαι καλά... Τίποτα...”

Είναι μάλλον αδύνατον να βρει κανείς τόσα πολλά παράπονα μαζεμένα σε ένα και μόνο θεατρικό έργο. Όμως Ο θείος Βάνιας είναι ένα έργο γοητευτικό. Πώς προκύπτει ποίηση από τα παράπονα;

Όλα τα πρόσωπα του έργου κουβαλούν ένα βάρος. Ο Νίτσε λέει πως δε γίνεται να υποφέρουμε χωρίς να κάνουμε κάποιον να πληρώσει γι' αυτό. Τι τον κάνουν όλον αυτόν τον πόνο, οι ήρωες του Θείου Βάνια;

Και τι είδους ήρωες είναι; Καμία γυναίκα δεν είναι “ηρωίδα”, δηλαδή όσο πρέπει θηλυκή ή μητρική και κανένας άντρας δεν είναι όσο πρέπει “αρσενικός” για να γίνει ήρωας. Ο ίδιος ο Βάνιας αποτυγχάνει παταγωδώς ως άντρας πρωταγωνιστής. Ακόμα και στον τίτλο του έργου κατοικεί λειψά: ως “θείος”.

Σ' αυτό το έργο:

Κανένας δεν κοιμάται όσο θα ήθελε.

Κανένας δεν αγαπά όσο χρειάζεται.

Κανένας δεν αρπάζει καμία ευκαιρία.

Κανένας δεν αγαπιέται όσο έχει ανάγκη.

Όλοι θέλουν να νιώσουν περισσότερο.

Όλοι είναι έτοιμοι για καυγά.

Όλοι επαναλαμβάνονται.

Κάποιοι πίνουν παραπάνω απ' όσο πρέπει.

Κάποιοι έχουν τη δουλειά για φάρμακο.

Κάποιοι ζουν τη ζωή τους σαν δράμα.

Στο τέλος δεν αλλάζει τίποτα.