Οι Pink Floyd είναι ένα συγκρότημα με τη μουσική των οποίων οι περισσότεροι έχουν συνδέσει στιγμές βαθιάς συνειδητότητας, ονειροπόλησης, ταξιδιών της φαντασίας, σκέψεις και λόγια που αποθησαυρίζονται. Κάποιοι τα εκφράζουν και, ακόμα καλύτερα, τα μετατρέπουν σε παράσταση όπως κάνει, τώρα, ο γνωστός ηθοποιός και σκηνοθέτης Μάξιμος Μουμούρης.
Με αφορμή το θρυλικό και πολυσυζητημένο έργο των Pink Floyd, «Atom Heart Mother», ο Μάξιμος Μουμούρης συμπράττει με την Underground Youth Orchestra υπό τη διεύθυνση του Κώστα Ηλιάδη και στήνει μία ζωντανή μουσική παράσταση που ανεβαίνει από τις 29 Ιουνίου έως την 1η Ιουλίου στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Ο Ένας, μέσα από τη ζωντανή μουσική, στη διαδρομή του μέσα στην καθημερινότητα, η σχέση του με το είδωλό του στον καθρέφτη και τη συνείδησή του, μέχρι την αφύπνιση. Ακούγεται σαν το ιδανικό κόνσεπτ μίας συναυλίας των Pink Floyd, ένας «τοίχος», προσωπικό στόρι της έμπνευσης του διασκευαστή και σκηνοθέτη. Άλλωστε και ο τίτλος: «LLAWFALL», παραπέμπει στο WALL.
Ζητήσαμε από τον Μάξιμο Μουμούρη να μας εξηγήσει τα πάντα.
Πώς γνωρίζετε τους Pink Floyd; Ποια είναι η ιστορία που σας δένει μαζί τους και πώς οδηγηθήκατε στην επιλογή του «Atom Heart Mother»;
Το μικρόβιο μπήκε από έναν συνονόματο ιταλό οικογενειακό φίλο με τον οποίο είχαμε πάει στη συναυλία τους το 1994 στο Τορίνο. Είχαν μόλις κυκλοφορήσει το «Division bell», εννοείται άνευ Roger Waters. Μετά ήρθαν τα πρώτα μπούτλεγκ. Από έναν αυτοσχεδιασμό ενός συμμαθητή μου στη Βεάκη άκουσα το «Set the controls for the heart of the sun» και αγόρασα το «Umagumma». Το είχα για πολύ καιρό μαζί ακούγοντάς το με discman. Έπειτα αγόρασα, άκουσα και είδα το «The Wall» και τότε άρχισα να πηγαίνω πίσω στη δεκαετία του ’70 που κατά τη γνώμη μου δημιούργησαν τα αριστουργήματά τους.
Το «Atom heart mother» ήταν για καιρό ένα άλμπουμ για «Ειδικές περιπτώσεις», έπαιζε συχνά στο αμάξι όταν ήμουν μόνος. Κατά τη γνώμη μου είναι μια δύστροπη, αλλά ολοκληρωμένη σουίτα που ο διαχωρισμός σε ενότητες και η απουσία στίχων (πλην δυο φράσεων) της δίνει έναν έντονα θεατρικό χαρακτήρα, είναι σαν να ακούω μια ιστορία κάθε φορά.
Το «Atom heart mother» είναι ένα concept άλμπουμ που χαρακτηρίζει την ψυχεδελική περίοδο των Pink Floyd. Ποια είναι τα νοήματα αυτού του άλμπουμ που θεωρήσατε ότι μπορούν να δραματοποιηθούν για μία σκηνική παρουσίαση;
Νομίζω είναι η κορωνίδα αυτής της περιόδου και το πέρασμα στην υπαρξιακή αναζήτησή τους, το «Atom» είναι σε αυτήν ακριβώς τη στροφή τους. Αν διαβάσει κανείς τους τίτλους των ενοτήτων θα αντιληφθεί πως πρόκειται για μια μουσική αφήγηση μιας υπαρξιακής περιόδου ενός ανθρώπου, αυτό τουλάχιστον νιώθω όσες φορές το ακούω. Αυτό με ενδιαφέρει να αποτυπωθεί και μέσα από τη δραματοποίησή της. Η μοναχικότητα και η έλλειψη συνείδησης είναι κάποια από τα στοιχεία υπερέχουν στην παράσταση.
Η ψυχεδελική πλευρά της μουσικής των Pink Floyd πώς υπάρχει στην παράσταση;
Δεν υπάρχει πραγματικά, η ψυχεδέλεια ουσιαστικά απομακρύνει το άτομο από τη συνείδηση και ο ήρωας της παράστασης κάνει το αντίθετο, ανοίγει συνειδησιακές πόρτες. Μόνο η πέμπτη ενότητα του «Atom» είναι ψυχεδελική (Μind your throats, please) και η πορεία του ήρωα είναι ήδη ανοδική, κόντρα στην παραίσθηση της ψυχεδέλειας, οδεύει προς την έκτη και τελευταία ενότητα, το επικό «Remergence» (έξοδος, ανα-γέννηση).
To «Atom heart mother» είναι άλμπουμ-σύμβολο της γενιάς του ’70, τότε που εσείς ήσασταν νήπιο. Γιατί δεν στραφήκατε σε ένα άλμπουμ της δικής σας γενιάς – ας πούμε των 90s; Και αν θα το κάνατε, ποιο θα ήταν ενδεχομένως;
Για την ακρίβεια ήμουν αγέννητος, και για αρκετά χρόνια μετά από αυτό. Ανατρέχω συνεχώς στη μουσική των δεκαετιών του ’60 και του ’70. Δεν το έχω στο μυαλό μου ως χιτ, όμως. Ίσως και για αυτό, δηλαδή το ότι δεν ξυπνάει το θυμικό των ακροατών αποτελεί ένα καθαρό πεδίο ανά δημιουργίας και επιρροής. Αν διάλεγα ένα άλμπουμ των 90s μάλλον θα ήταν το «Ok computer» των Radiohead, παρόλη την επιτυχία του.
Έχετε νιώσει «ροκ σταρ» σε κάποια φάση της καριέρας σας;
Ποτέ, μικρός μόνο γοητευόμουν με την ιδέα του να είμαι σε μπάντα που δίνει συναυλίες ανά την υφήλιο, παιδικά όνειρα...
Το άλμπουμ των Pink Floyd κρύβει και όλη την «παράνοια» που είχε αρχίσει να υπάρχει στο γκρουπ, καθώς και τον κυνισμό στους στίχους τους. Εντάσσονται και αυτά τα στοιχεία στην παράσταση;
Η παράσταση δεν αποτυπώνει καμία ιστορική στιγμή του γκρουπ. Οι στίχοι και οι μουσική τους αποτελούν μια μεγάλη αφορμή για προσωπική αφήγηση. Ο κυνισμός των στίχων τους αποτυπώνεται στον τρόπο που ο καθρέφτης συνείδηση απευθύνεται στον ήρωα.
Τι σημαίνει LLAWFALL; Μοιάζει σαν αναγραμματισμός ή παραφθορά μίας πτώσης-fall; Ή λέω ό,τι μου κατέβει;
Ναι, ακριβώς. Είναι η πτώση (fall) των εσωτερικών κανόνων/νόμων (law) που διακατέχουν τον άνθρωπο και δεν του επιτρέπουν να νιώσει, να αισθανθεί. Ο αναγραμματισμός παραπέμπει στον τοίχο (wall) από βιβλία (γνώση, εκπαίδευση) που έχει χτίσει ο ήρωας και αδυνατεί να καταρρίψει και να ελευθερωθεί από την εγκεφαλικότητα.
Μπορείτε να μας δώσετε ένα παράδειγμα του τι πρόκειται να δούμε στην παράσταση; Οι πληροφορίες που έχουμε μέχρι στιγμής είναι πολύ «θεωρητικές» αλλά και εξάπτουν το ενδιαφέρον...
Ο άντρας που τον ερμηνεύει ο Άκης Σακελλαρίου, πέφτει συχνά, είναι εκτός ισορροπίας μεταφορικά και κυριολεκτικά. Ένας καθρέφτης τον «ενοχλεί» διαρκώς παρακινώντας τον να κοιτάξει τον εαυτό του με ειλικρίνεια, κάτι αντίστοιχο νομίζω κάνουν και οι Floyd, ορθώνουν ένα τεράστιο καθρέφτη στους ακροατές τους. Ο άντρας που νιώθει ασφάλεια στη μηχανική και κατασκευασμένη του πραγματικότητα ζει σε ένα σπίτι που οι τοίχοι είναι βιβλία αλλά ο καθρέφτης πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ και επεμβαίνει στο συνειδητό συνεχώς. Η μουσική εισάγεται κάποια στιγμή στην παράσταση και περικυκλώνει τον άντρα, όταν ο εκείνος έχει κουραστεί να αποκρούει τον καθρέφτη. Είναι η αφορμή ώστε ο ήρωας να νιώσει, να κοιταχτεί ξανά στον καθρέφτη, όπως ένα παιδί ανακαλύπτει το σώμα του. Έτσι σιγά-σιγά ανοίγει η πόρτα της συνείδησης.
Δώστε μας περισσότερα στοιχεία για τους Underground Youth Orchestra...
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής και μαέστρος είναι ο Κώστας Ηλιάδης ο οποίος σκέφτηκε και υλοποίησε ένα πολύ ιδιαίτερο πρόγραμμα, δηλαδή μια ορχήστρα που αποτελείται από παιδιά εννέα χρόνων μέχρι και φοιτητές. Είναι ένα πολύ φρέσκο συν-ταίριασμα παιδιών που μαθαίνουν από νωρίς μουσική με όρους μακριά του ανταγωνισμού. Τα τελευταία χρόνια η Underground συνεργάζεται με ορχήστρες του εξωτερικού δίνοντας συναυλίες εκτός Ελλάδας. Παρατηρώντας το πώς συνεργάζονται στις πρόβες μαέστρος και παιδιά, υπάρχει μια πολύ ήρεμη διαδικασία μέσα από δομές πειθαρχίας που αντιλαμβάνομαι πως έχουν κατακτηθεί μέσα από την μεθοδικότητα του Κώστα Ηλιάδη.
Σκηνοθετικά ποιες είναι οι δυσκολίες χρήσης ενός τέτοιου «βαρέως» υλικού;
Κάθε απόπειρα παράστασης είναι βαρύ υλικό, δύσκολο και με πολλούς κινδύνους, αλλά αυτό είναι και το ενδιαφέρον. Προσωπικά, απαλλάχτηκα από το βάρος αυτό σταδιακά στις πρόβες. Μάλλον γιατί με τον Άκη και τη Μαριάννα Καβαλλιεράτου (επιμέλεια κίνησης) συνεννοηθήκαμε γρήγορα και εκείνο που είχα στο μυαλό μου εμφανιζόταν και στην πράξη με ένα φυσιολογικό ρυθμό. Ίσως πάλι έπαιξε σημαντικό ρόλο το γεγονός πως είχα γραμμένη στο χαρτί τη σκηνοθεσία πριν ξεκινήσουν οι πρόβες, είχαν οριοθετηθεί οι γραμμές που θα κινούμασταν και αυτό βοήθησε όλους μας να συντονιστούμε.
Ο ρόλος του Άκη Σακελλαρίου ποιος είναι στην παράσταση;
Ο Άκης είναι ο άντρας που σε μια κρίσιμη στροφή της ζωής του βιώνει και αμφισβητεί τα πάντα. Είναι ο περφόρμερ κατά κάποιο τρόπο, γιατί δεν νομίζω πως η παράσταση είναι αμιγώς θεατρική. Όταν του πρότεινα να παίξει εκείνος το πρότζεκτ πριν δυο χρόνια ένιωθα πως τον αφορά, πως και ο ίδιος βιώνει κάτι αντίστοιχο όπως και ο άντρας του «LLAWFALL» και αποδείχθηκε πως δεν έκανα λάθος. Είναι παρών από την πρώτη πρόβα. Ήταν ανακουφιστικό και αγχολυτικό για μένα το γεγονός πως μέρα με τη μέρα επιβεβαίωνε το λόγο που είναι σε αυτήν την περφόρμανς.
Θα μπορούσατε να χαρακτηρίσετε το «LLAWFALL» χορόδραμα;
Όχι, δεν πρόκειται για χορό, παρόλο που απαιτεί έντονη σωματικότητα. Στο «LLAWFALL» υπάρχει ξεκάθαρα σωματική φόρμα που καταλύεται σταδιακά.
Πείτε μας 5 από τα αγαπημένα σας άλμπουμ όλων των εποχών.
Χωρίς σειρά προτίμησης και χωρίς να μπορώ να επιλέξω πραγματικά:
«The wall» - Pink Floyd
«Ok computer» - Radiohead
«Κεφάλι γεμάτο χρυσάφι» - Τρύπες
«An awesome wave» - Alt j
«Ασανσέρ για δολοφόνους» (OST) - Miles Davies
Και ποιο είναι το τραγούδι που «άλλαξε τη ζωή σας»;
Νομίζω το «Sunday Bloody Sunday» των U2 και για να μην τους αδικώ, παρόλο που πλέον δεν με συγκινούν, το «War» ήταν ένα άλμπουμ σταθμός για εμένα.
Αγαπάτε την Αθήνα; Και γιατί;
Δεν ξέρω γιατί αλλά δεν θα την άλλαζα. Είναι πολύ ανθρώπινη πόλη, νιώθω πως ανά πάσα στιγμή μπορώ να μιλήσω σε οποιονδήποτε κάτοικο και τα έχει όλα, φως, ζωή...
Ποια είναι η γειτονιά σας; Τι σας αρέσει σε αυτήν;
Ο Καρέας, «επαρχία Βύρωνα». Κάποτε τον αποκαλούσαν και κηπούπολη και είναι ακόμα παρόλο που ο πληθυσμός του αυξάνεται σταδιακά όπως και οι πολυκατοικίες του. Ο Καρέας ήταν πάντα για μένα ένα κρησφύγετο, μια γειτονιά πραγματική που μπορούσα να κρυφτώ όταν ήμουν παιδί και να ηρεμώ από την καθημερινότητα όσο μεγαλώνω.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Σενάριο για ταινία! Είναι ένα πρότζεκτ που υπάρχει στο συρτάρι ακόμα πιο πριν από το «LLAWFALL», που βασίζεται στην Έντα Γκάμπλερ του Χένρικ Ίψεν. Ίδωμεν.
22°
