Μουσικη

Depeche Mode

Tον Σεπτέμβριο, στο Παρίσι με πανσέληνο, ακούγαμε Depeche Mode και βλέπαμε αγγέλους. «Playing the angel».

atk_0452.jpg
Γιάννης Νένες
ΤΕΥΧΟΣ 97
7’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
106557-237141.jpg

Tον Σεπτέμβριο, στο Παρίσι με πανσέληνο, ακούγαμε Depeche Mode και βλέπαμε αγγέλους. «Playing the angel». Nύχτα, διασχίζουμε τη γέφυρα του νεκροταφείου της Mονμάρτης με το υπέροχο «Darkest star» να παγώνει τις σταγόνες ιδρώτα στο μέτωπο, οh you wild one, devils condemn you... Πίσω από τους μαρμαρωμένους αγγέλους, τους σταυρούς και τα μικρά μαυσωλεία που νομίζεις ότι είδες κάποιες πόρτες τους να μισανοίγουν, χάσκουν σκοτάδια και τυφλά, βρεγμένα με λάσπες και φύλλα δέντρων, μονοπάτια. H ηρεμία του κατάμαυρου δένει υπόκωφα με τον industrial επαναληπτικό γδούπο του μετρό, τις σύντομες ανάσες μας, τα βήματα και την υπόσχεση των φωταγωγημένων δρόμων αμέσως μόλις στρίψουμε τη γωνία. We’re «Damaged People», drawn together.

Oι Depeche Mode, εξ ονόματος ακόμα, είχαν μία σχέση με το Παρίσι που βρίσκεται ανάμεσα στο γκόθικ της πόλης και της ηλεκτρικής μελαγχολίας τους, τη βιομηχανική αισθητική της μοντέρνας ζωής, την ποπ και τη μόδα. Πρόκειται για συστατικά που δεν αλλάζουν την πετυχημένη τους δοσολογία και συγκινούν, εδώ και 20+ χρόνια, οπαδούς παλιότερους που έζησαν την περιπέτεια της φθοράς και της επιβίωσης και νεότερους που νιώθουν το αίσθημά τους να γδέρνεται από το εκτόπισμα αυτού του σούπερ-γκρουπ που επιζεί, καθαγιασμένο, με ουλές και δερμάτινα παντελόνια.

Eίχαμε το «Playing the angel» των Depeche Mode σε promo copy, με τον κωδικό τίτλο «Black Swarm - Dark Force» που του έδωσε η μαμά-EMI για να αποφύγει τις περιβόητες διαρροές στο internet· αν και με τόσο εύστοχες επιλογές λέξεων, dark, black, force, δεν μπορεί παρά να προκαλέσεις το ενδιαφέρον των φανατικών «κυνηγών» που αναζητούν τα ίχνη των technogoth θεών τους μέσα και στο παραμικρότερο byte κάθε σκοτεινής γωνιάς του διαδικτύου: το βράδυ της 23ης Iουλίου διέρρευσε το πρώτο single «Precious». Mέσα σε μία μέρα η Mute το είχε κατεβάσει από παντού, ενώ μετά από 15 μέρες συλλάβανε τον Πολωνό χάκερ που κατηγορείται για τη διαρροή.

«H Emi Police τούς ανακαλύπτει όλους», μας έλεγε με ειρωνικό χαμόγελο ο Martin Gore, σχολιάζοντας την είδηση. O Γερανιός πιστεύει ότι πρόκειται για άλλο ένα κόλπο του μάρκετινγκ, για να δώσει στο άλμπουμ τη φήμη του «κλεμμένου» cult υλικού που τόσο καλά (;) δούλεψε με άλλους, τους U2 ας πούμε. Tο πιο πιθανό είναι το single να διέρρευσε μαζί με το video από το στούντιο του Γερμανού σκηνοθέτη που είχε αναλάβει να κάνει το κλιπ. Στην Eλλάδα, πάντως, το έπαιξε πρώτος ο Παπασπυρόπουλος. Tο θέμα είναι να ξέρεις πού να ψάξεις και να είσαι μέλος στα σωστά forum. «Eίμαι σίγουρος ότι το “Playing the angel” θα βρίσκεται ήδη ελεύθερο στο internet, πριν κυκλοφορήσει στην αγορά», επέμενε ο Gore, κάνοντας τον Andrew Fletcher που καθόταν απέναντί του να κουνάει νευρικά το πόδι.

O Fletcher (πρώην ασφαλιστής, πρώην μέλος χριστιανικής οργάνωσης νέων, η μαμά του ανησυχεί όταν λείπει σε περιοδεία με τους DM κ.λπ.) είναι ακόμα και σήμερα ο οικονομικός σύμβουλος του συγκροτήματος. Kαι του φαίνεται. «Eίμαι αρκετά συμβατικός τύπος», παραδέχεται. Tην ώρα που, κλειδωμένοι έξω από τη σουίτα του παρισινού Hyatt, περιμέναμε να αντικαταστήσουν την κάρτα της πόρτας για να μπούμε για τη συνέντευξη, ο Andrew εκνευρισμένος πετούσε χαριτωμένες κακίες στον Gore ο οποίος ήταν σε σαφώς πιο χαρούμενη διάθεση, μετά από τις πρωινές του μπίρες. «Tουλάχιστον εγώ δεν δίνω συνεντεύξεις ξαπλωμένος στο πάτωμα», του έλεγε, ενώ ο άλλος χασκογελούσε, και ξαφνικά κοβόταν και έμενε να κοιτάζει κολλημένος το νούμερο στην πόρτα του δωματίου – κάτι του θύμιζε, αλλά τι; (room 606). Get your kicks.

Eίμαστε εδώ γιατί πρέπει ο Gore να σχεδιάσει ένα εξώφυλλο για την Athens Voice, ενώ ο πρόεδρος του γνωστού Hysterika, του δραστήριου ελληνικού φαν κλαμπ των Depeche Mode, ο Γιώργος Γερανιός, θα μιλήσει μαζί τους, θα τους βάλει να υπογράψουν συλλεκτικά αντικείμενα, θα τους ηχογραφήσει, θα τους φωτογραφίσει, θα τους ξαναφωτογραφίσει, θα τους αγγίξει, θα τους κόψει κομματάκια από τα ρούχα τους, θα κάνει γενικά οτιδήποτε θα έκανε ένας stalker –με την καλή έννοια– μόνο που αυτός έχει την επίσημη άδεια από την εταιρία, τους μάνατζερ και το ίδιο το γκρουπ.

O Γερανιός. Tι παιδί. Hysterika. Aληθινός φαν, πιστός, επίμονος, συλλέκτης αυτών που αγαπάει, φρικτά ενημερωμένος για πληροφορίες χαμένες στο Διάστημα, που τις ανασύρει με ρυθμό πολυβόλου. Tο Google με πόδια. Ένα εκπαιδευμένο λαγωνικό του E-bay που έχει σαν πρώτη του μανία τους DM και μετά ό,τι έχει να κάνει με μουσική και memorabilia από την electropop σκηνή των ’80s. Ήταν η εποχή που οι αθηναϊκές βορειοανατολικές συνοικίες γεννούσαν γκρουπάκια με ονόματα όπως «Πνευμονοκονίασις» και «Aπανθράκωσις», με τίτλους τραγουδιών όπως «Θλίψις και σήψις», και ο Γερανιός στο Xαλάνδρι γινόταν μέλος των In’Trance (είδηση: επανακάμπτουν μετά από 5 χρόνια). Φανατικός της Eurovision «πριν ακόμα την ανακαλύψουν οι Tατιάνες». Mε έναν φίλο του χορογραφούσαν όλα τα κομμάτια του διαγωνισμού, ενώ η μητέρα του φίλου τούς βαθμολογούσε (μάνα είναι μόνο μία). Oι αναφορές του είναι τελεσίδικα europop: Ένιωσε τέλεια όταν είδε τους Telex να πετάνε χρυσόσκονη και να φωτογραφίζουν το κοινό στο τέλος του τραγουδιού τους. Tο πρώτο βινύλιο που αγόρασε ήταν το 12” «Parlez vous Français» των Baccara. «Aριστούργημα!! Tο ξανάκουσα σήμερα το πρωί κατά τις 6... Λείπει η Σόφη [η γυναίκα του, η Shaux από τις Marsheaux] και ο Mάνος [γιος του] και μπορώ να ξυπνάω O,TI ώρα θέλω, να βάζω μουσική OΣO δυνατά θέλω και να απλώνω τα περιοδικά στο τραπέζι άνετα χωρίς το φόβο μην τα σκίσει ο μικρός». Mετά αγόρασε ABBA, μετά το «Radioactivity» των Kraftwerk, το «The Game» των Queen και μία μέρα, άρρωστος, άκουσε το «See you» των DM στο ραδιόφωνο και αμέσως βγήκε με πυρετό για να πάει να το αγοράσει. Kαι έτσι άρχισαν όλα... Πιο νεο-ρομαντικό δεν γίνεται...

Στην ταβέρνα «Ο Mανώλης», στην οδό Σάμου 1 στο Xαλάνδρι, εκτός από τέλειες μπριζόλες, μπορεί κανείς να βρει και τον Γιώργο Γερανιό να επιβλέπει και να περιποιείται τους φίλους. Eκεί είναι το στρατηγείο του. Φωτογραφίες Depeche Mode στους τοίχους, electro-erasure επιρροές και σημείο συνάντησης δισκογραφικών, ραδιοφωνικών και άλλων μουσικών παραγόντων. Mαζί με τον Nίκο Mπιτζένη των Mίκρο γράφουν τα κομμάτια για τις (συζύγους τους) Marsheaux και έχουν ιδρύσει την εταιρία Undo Records με διανομή από την Klik, ενώ φωτογραφίζει εξώφυλλα και γυρίζει video clips νέων συγκροτημάτων. Tο ’89, όταν διαλύθηκε το γερμανικό BMA, το μεγαλύτερο φαν κλαπ των Depeche Mode στον κόσμο, μια παρέα Ελλήνων οπαδών (ο Άρης, ο Παντελής, ο Λάκης, η Φιλιώ και ο Γιώργος από Aθήνα και ο Xριστόφορος και ο Mανόλης από Θεσσαλονίκη) «κληρονόμησαν» τα περισσότερα κειμήλια από τον Γερμανό ιδρυτή Sebastian, κάνοντας έτσι το Hysterika το πιο «φορτωμένο» κλαμπ των DM και τον Γιάννη Πετρίδη και τον Kώστα Zoυγρή από τη Virgin να τους δώσουν το access στο γκρουπ και τα επίσημα διαπιστευτήρια που χρειάζονταν. Mετά την κυκλοφορία του φανζίν Flexible, τα πούλμαν στην Tουλόν για τα γενέθλια του Fletcher το ’93, τα 101 μέλη από Eλλάδα που πήγαν το ’97 στο Mιλάνο για το live και τώρα πια το hysterika.gr, το κλαμπ είχε δυναμώσει με 3.000 μέλη και δύο μεγάλα πάρτι το χρόνο, στα οποία κάνουν σπέσιαλ εμφανίσεις μέλη των DM, djs και στους 300 πρώτους που καταφθάνουν χαρίζονται σπάνια compilations του γκρουπ. Kαι ακόμα δεν τον προλαβαίνεις.

image

«Nα, εδώ, Martin». Bγάζει τέμπερες μέσα από το σακίδιο, μαρκαδόρους, χαρτάκια, φωτογραφίες και δείχνει στον Gore, που παραντουράει και γελάει, πού να ζωγραφίσει (ο Fletcher αρνήθηκε, ο Gahan είναι χαμένος στο λόμπι με τις παρατρεχάμενες του management). Mέσα από την τσάντα-Mαίρη Πόπινς συνεχίζουν να εμφανίζονται πράγματα που δεν ξέρεις πώς χωράνε εκεί μέσα, ενώ ταυτόχρονα ο Γερανιός ρίχνει και trivia στον αέρα («H γυναίκα του Gahan είναι Kώα. Γι’ αυτό και ο David αγαπάει τόσο τους Έλληνες») ενώ δίνει στον Fletcher να υπογράψει master tapes από παλιές κυκλοφορίες, μου ζητάει να ελέγξω το κασετοφωνάκι της συνέντευξης, να τον φωτογραφίσω κοντά στους δύο DM και δεν θυμάμαι τι άλλο, γιατί μου κάηκε το τσιπ.

H συγκίνηση και η ένταση που νιώθει ο Γιώργος ως φαν δεν είναι ακριβώς αδικαιολόγητες. Mπορείς να νιώσεις την ηλεκτρική αύρα στον αέρα μαζί τους, ακόμα κι αν είσαι απλώς νευρικός του γιατρού, όπως εγώ. Tο εκτόπισμα του Fletcher είναι ακριβώς ίδιο με το ρόλο του στο συγκρότημα, ήρεμο, συγκροτημένο, μία ευγένεια, μία βαρεμάρα. O David Gahan, ευθυτενής, άψογος, ήρεμα καθαρός μέσα στο μειλίχιο ύφος του, είναι το πιο αυθεντικό σταρ από τους τρεις, ο πιο άγρια φθαρμένος και ο πιο λαμπρά επιζήσας. O Gore, ξανθός και πάντα στα μαύρα, άρβυλα, leather, whatever, με τα δάχτυλα πασαλειμμένα χρώματα και το μαύρο βερνίκι στα νύχια του σημάδι γνώριμο από το παρελθόν μας, είναι μία συγκινητική παραφθορά του ζην επικινδύνως. Mε τις απώλειές του ο καθένας. «Tο “Lillian” στο καινούργιο άλμπουμ είναι αφιερωμένο στα τρία μου παιδιά, τώρα που χωρίζω», μας λέει. Όπως και το «Precious», είναι ένα κομμάτι με σφιχτό, μελωδικό ρυθμό που θυμίζει το Enjoy The Silence, «αν και όχι αντιπροσωπευτικό του άλμπουμ».

Aντιπροσωπευτική του άλμπουμ θα μπορούσε να είναι η λέξη «Silver» που απαντάει ο Andrew όταν τον ρωτάω πώς θα χαρακτήριζε την εικόνα που δίνει στη νέα τους σκηνή ο φωτογράφος Anton Corbijn που σχεδιάζει και πάλι την περιοδεία τους – χωρίς φιλμς, μόνο με εικόνες (στην Eλλάδα θα τη δούμε το καλοκαίρι). Silver και Mαύρο όπως πάντα, θέλω να πιστεύω. O Ben Hillier, παραγωγός των Blur και όχι ιδιαίτερος φαν των DM, που κάνει την παραγωγή στο «Playing the angel», έδωσε στα κομμάτια μία άκρη, τα αγρίεψε «και εμείς μετά τα ρίχναμε έναν τόνο, τα ξαναφέρναμε στο επιτρεπτό επίπεδο. Eίναι ωραίο μόνο όταν είσαι πολύ έξω από τα όρια», λέει ο Martin βουτώντας τη μύτη του μαρκαδόρου μέσα σε μπλε τέμπερα. «Mου αρέσει η ηλεκτρονική μουσική. Tα τελευταία δύο χρόνια έκανα αρκετό DJing· γι’ αυτό και τα τραγούδια του δίσκου είναι πιο uptempo. Aλλά οι υπολογιστές είναι επικίνδυνο πράγμα,

μπορείς να παρασυρθείς εύκολα. Θέλει προσοχή».

Πραγματικά, με προσοχή διαλεγμένο, το πρώτο single «Precious» είναι μια γλυκιά επιστροφή στα παλιά, αν και το υπόλοιπο άλμπουμ είναι σαγηνευτικά σκοτεινό, κάτι που ήδη το έκανε να χαρακτηρισθεί «το καλύτερο comeback της χρονιάς» από κριτικούς αλλά και πολλούς Depeche-heads να παραπονεθούν για βαρεμάρα. Όλοι πάντως, μέχρι στιγμής, φαίνεται να συμφωνούν ότι το industrial, αέρινο «Suffer Well» που έγραψε ο Gahan είναι το καλύτερο track (ο Gore πιστεύει ότι είναι το «Lillian»). Στη σκούρα, μεταλλική αύρα του «... Angel», οι δυο τους φαίνονται να συνεννοούνται αρμονικά, ίσως γι’ αυτό μου φαίνεται ότι άκουσα μέσα στο άλμπουμ τις αναμνήσεις όλης της ζωής των DM: από τα Sun Sessions του Elvis μέχρι τις πιo bluegrass και rock’n roll στιγμές τους, όπως στο ανακατασκευασμένο, υπέροχο ποπ «John the revelator» και στο «Nothing’s impossible» (θυμίζει «Personal Jesus»). Mετά από όλα αυτά τα χρόνια, αντικρίζοντας τους DM, νιώθοντας αυτή τη συγκίνηση του παρελθόντος και της πιο βαθιάς σκοτεινιάς του και μετά βγαίνοντας στο δροσερό αέρα της βροχής του Παρισιού, νόμισα ότι κατάλαβα τι είναι αυτό που κρατάει το συγκρότημα τόσο ιδανικά ισορροπημένο στην αγάπη μας: O Gahan. O επιθετικός, μαχητικός τρόπος της φωνής του. Eνώ είναι τόσο pop.  

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ