Στη βιογραφία του Γιάννη Σμαραγδή γύρω από τη ζωή του Νίκου Καζαντζάκη η ηθοποιός Μαρίνα Καλογήρου κρατά σημαντικό πρωταγωνιστικό ρόλο. Δεν είναι μόνο η Ελένη, ο μεγάλος έρωτας και σύντροφος του λογοτέχνη μέχρι το τέλος της ζωής του, αλλά το πρόσωπο εκείνο που ηρεμεί τους δαίμονες του, η σημαντική βοηθός –και δακτυλογράφος− που δίνει μορφή στα έργα του, η πρώτη κριτής που δίνει την ερμηνεία της για την ουσία των καλών και των κακών μαντάτων στη ζωή του Καζαντζάκη.
Πώς προσεγγίσατε το ρόλο της συντρόφου του Καζαντζάκη; Υπάρχει κάτι που σας ζήτησε ο σκηνοθέτης γύρω από την ερμηνευτική σας προσέγγιση το οποίο να σας ξάφνιασε ή να σας κίνησε το ενδιαφέρον για να δοκιμάσετε άλλες τεχνικές;
Η προσέγγιση αυτή τη φορά ήταν λίγο «ανορθόδοξη». Στην πρώτη μας συνάντηση με τον Γιάννη Σμαραγδή μου είπε: «Ξέρεις τι; Μην κανείς τίποτα. Μόνο άνοιξε για να περάσει από μέσα σου αυτό που πρέπει». Υπάρχει πιο ωραίο πράγμα να σου ζητήσει ένας σκηνοθέτης; Και τώρα που το ξανασκέφτομαι... υπάρχει στη ζωή κάτι ωραιότερο από αυτό για να κάνει κανείς;
Η δική σας αίσθηση όσον αφορά το μήνυμα της ταινίας ποια είναι;
Το μήνυμα της ταινίας είναι η αγάπη. Και το Φως. Και ο αγώνας να ανεβαίνεις όλο και πιο ψηλά, να βουτάς όλο και πιο βαθιά, χωρίς φόβο και χωρίς να λογαριάζεις το τίμημα.
Τι είναι αυτό που κάνει κάποιους ανθρώπους, όπως ο Καζαντζάκης, να ξεχωρίζουν και να αφήνουν τόσο έντονο το στίγμα τους;
Το ότι ακολουθούν το κάλεσμα της ψυχής τους με όλη τους τη δύναμη. Δε δειλιάζουν και δε σταματούν να ψάχνουν να βρουν αυτό που λέγεται Θεός, αυτό που τους συνδέει με έναν ανώτερο σκοπό. Αυτό που κάνει τη ψυχή τους να ανθίζει.
Υπήρξε κάποια άγνωστη λεπτομέρεια της ζωής του Καζαντζάκη που σας εντυπωσίασε;
Ναι. Γνώριζα τον λογοτέχνη Καζαντζάκη. Τον ευφυή, παθιασμένο και εμπνευσμένο νου του. Αλλά δε γνώριζα την καρδιά του. Εντυπωσιάστηκα από τη μεγάλη πίστη, την αφοσίωση και την αγάπη που ένιωθε για την Ελένη.
Φαντάζομαι ότι κάνατε την έρευνα σας για να την υποδυθείτε. Τελικά τι άνθρωπος ήταν η Ελένη;
Είχε πολλές πλευρές, όπως έχουμε όλοι μας. Εγώ κράτησα την πλευρά που αναδεικνύεται περισσότερο στο σενάριο. Την ανιδιοτελή αγάπη της, την ανυπαρξία του εγώ της και τη μεγαλειώδη αφοσίωσή της. Επίσης κράτησα και κάτι που μου είπε η θετή εγγονή της: «Ήταν σα να γνώριζε τα μυστικά όλου του σύμπαντος».
Αν ζούσε σήμερα ο Καζαντζάκης ποια στάση θεωρείτε ότι θα κρατούσε απέναντι στα πολιτικά ζητήματα όχι μόνο της Ελλάδος αλλά και την Ευρώπης;
Είχε περάσει πολύ πιο δύσκολες εποχές σε πολιτικό επίπεδο. Και πάντα κράταγε την ίδια στάση. Να πολεμήσει για το αληθινό καλό των ανθρώπων και να βοηθήσει ουσιαστικά. Και γι' αυτό δεν άντεξε τη διαπλοκή και την ηθική ασχήμια της εξουσίας. Γι' αυτό παραιτήθηκε και έφυγε. Το ίδιο φυσικά θα γινόταν και τώρα. Πώς να πράξεις την αλήθεια μέσα σε τόσο ψέμα;
Όταν συμμετέχετε σε ένα πρότζεκτ τι είναι εκείνο που σας κινητοποιεί στο να αφιερωθείτε ολοκληρωτικά;
Το μήνυμα του έργου, ένας άνθρωπος, μια ωραία πρόθεση, μια συγκινητική προσπάθεια, οτιδήποτε... Πάντα θα βρω κάτι που θα με εμπνεύσει πολύ για να αφιερωθώ, αλλιώς δεν θα το κάνω καθόλου.
Οι ερωτικές σκηνές είναι για αρκετούς ηθοποιούς οι δυσκολότερες στα γυρίσματα. Συμφωνείτε ή έχετε κάποιες άλλες φοβίες γύρω από το γύρισμα μιας ταινίας;
Δεν νομίζω πως έχω φοβίες. Ούτε για τις ερωτικές σκηνές. Έχω μόνο την αγωνία, όπως και κάθε βράδυ στο θέατρο, να έχω την υψηλή ενέργεια και τη διαύγεια που χρειάζομαι για να κάνω το καλύτερο που μπορώ.
Η δημόσια έκθεση προκαλεί δυσκολίες στη διαφύλαξη της προσωπικής ζωής. Εσείς πώς αντιμετωπίζετε το πρόβλημα αυτό;
Δεν το έχω αντιμετωπίσει. Ίσως επειδή δεν κινούμαι σε μέρη του, ας το πούμε, star system. Πιστεύω πως αν δεν πας στη Μύκονο και πας για παράδειγμα στη Ικαρία, δεν έχεις τέτοια προβλήματα! Εγώ νιώθω πολύ ήσυχη και προστατευμένη με τον τρόπο που ζω.
Υπάρχουν συνεργασίες που θα προτιμούσατε να μην είχατε κάνει;
Ω ναι, δυστυχώς! Το θέατρο είναι άγριο πράγμα. Πρέπει να προσέχεις πολύ με ποιους διαλέγεις να κάνεις οικογένεια κάθε φορά. Γιατί όταν φτιάχνεις μια ταινία ή μια θεατρική παράσταση δημιουργείται μια οικογένεια.
Για ποιο λόγο γίνατε ηθοποιός; Αν δεν τα είχατε καταφέρει τι θα κάνατε;
Τίποτε άλλο. Μόνο αυτό ήθελα να κάνω. Ούτε ξέρω και ακριβώς γιατί. Νομίζω γεννήθηκα έτσι, δε θέλησα ποτέ κάτι άλλο...
Ποια είναι η μεγαλύτερη αγωνία σας σε σχέση με το μεγάλωμα του παιδιού σας;
Θέλω μόνο να του επιτρέψω να είναι ο εαυτός του. Να τον αφήσω να βρει τη δική του ευτυχία.
Αυτή την εποχή τι άλλο κάνετε σε επαγγελματικό επίπεδο;
Η παράσταση που θα έπαιζα φέτος στο Θέατρο Χορν ακυρώθηκε. Δε θα πω δυστυχώς, γιατί είμαι από αυτούς τους ανθρώπους που πιστεύουν πως όλα γίνονται για καλό. Οπότε αυτό το διάστημα αφοσιώνομαι σε άλλα πράγματα. Σε αυτά τα πράγματα που όλοι θέλουμε κάποια στιγμή να κάνουμε αλλά ποτέ δε βρίσκουμε χρόνο. Ξεκίνησα επιτέλους μαθήματα βυζαντινής μουσικής και πιάνου που το ήθελα πάντα, ολοκληρώνω την εκπαίδευσή μου σε κάποιες εναλλακτικές θεραπείες και δουλεύω ένα βιβλίο που θα εκδώσω. Παράλληλα έχω ξεκινήσει και την προετοιμασία για τέσσερις θεατρικές παραστάσεις που ακόμα δεν ξέρω με ποια σειρά θα γίνουν! Επίσης ακολουθώ την ταινία σε όλα της τα ταξίδια, στη Νέα Υόρκη, το Γιοχάνεσμπουργκ, το Παρίσι και το Λονδίνο, πράγμα που δε θα μπορούσα να κάνω αν είχα την παράσταση...
Ποια θεωρείτε ως μεγαλύτερη αρετή ενός ηθοποιού;
Τη λεπτή και ευαίσθητη ψυχή και το δυνατό νευρικό σύστημα. Δύσκολος συνδυασμός!
Έχετε μια ισορροπημένη παρουσία μεταξύ θεάτρου, κινηματογράφου, τηλεόρασης. Ποιο είναι όμως το μέσο που θεωρείται ότι σας ταιριάζει καλύτερα;
Την τηλεόραση και τον κινηματογράφο δεν τα ξεχωρίζω. Για μένα, για τη δουλειά που κάνω, είναι ακριβώς το ίδιο. Το θέατρο είναι εντελώς διαφορετική διαδικασία. Τα αγαπώ πολύ και τα δύο, δε μπορώ να διαλέξω. Κάθε φορά που σκέφτομαι τα καλά του ενός, αισθάνομαι πως προδίδω το άλλο. Ίσως να έχω μια μικρή παραπάνω αδυναμία στο θέατρο. Αλλά μην το πεις.
12°
