Στο υπόγειο της Στέγης αν κλείσεις τα μάτια, θ’ ακούσεις το Γκάζι, το Μεταξουργείο και τον Κεραμεικό. «Soundscapes Landscapes» από τη Medea Electronique.
Από τις αρχές του περασμένου καλοκαιριού η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και η Medea Electronique, η δραστήρια καλλιτεχνική ομάδα της πόλης, εξελίσσουν από κοινού ένα project που ξυπνά τις αισθήσεις. Όταν εμείς σε ρόλο βιαστικού Αθηναίου, εθισμένοι στο τρέξιμο, δεν στεκόμαστε πουθενά, η πόλη γύρω μας ζει, μιλάει, κάνει θόρυβο. Είναι αυτός ο απροσδιόριστος ήχος των πόλεων, ξεχωριστός από πόλη σε πόλη, από γειτονιά σε γειτονιά. H Medea Electronique συνέλεξε aυτό το αστικό ηχόχρωμα και ίσως τώρα βρούμε χρόνο να το ακούσουμε.
Όλα ξεκίνησαν πέρυσι το καλοκαίρι με τον ηχητικό περίπατο της Medea Electronique, «Soundscapes Landscapes / City Above - Life Below», στο Γκάζι, τον Κεραμεικό και το Μεταξουργείο. Το app «Soundscapes Landscapes / Ρίζωμα ΙΙ» ήταν η τέλεια ευκαιρία για βόλτα στην περιοχή με το κινητό να λέει ιστορίες, να διαβάζει ποιήματα, να παίζει μουσικές και ήχους σε μία διαφορετική ξενάγη. H περιοχή επιλέχθηκε χάρη στην πάντα ξεχωριστή της ένταση, ζωντανή και σημαίνουσα από την αρχαιότητα, ενώ η εφαρμογή παραμένει πάντα διαθέσιμη, ιδανική λύση και για ξεναγήσεις φίλων από το εξωτερικό. Οι καλλιτέχνες του ήχου και της εικόνας που εξερεύνησαν και δημιούργησαν μια νέα μορφή καλλιτεχνικής ψηφιακής χαρτογράφησης της περιοχής, παρουσιάζουν τώρα μια real-time περιήγηση στις γειτονιές της Αθήνας στον Εκθεσιακό Χώρο της Στέγης.
Στον κεντρικό χώρο με τον χαμηλό φωτισμό, εναλλάσσονται φωτογραφίες στη βιντεοπροβολή και η αίσθηση είναι αυτή ενός black box, αν όμως κλείσεις τα μάτια, είναι σαν να περπατάς έξω, στο δρόμο, στον ανοιχτό, δημόσιο χώρο. Κι αν δεν ήξερες πού βρίσκεσαι, θα αισθανόσουν αμέσως ότι είσαι κάπου στο Κέντρο της Αθήνας, θα το καταλάβαινες από το γλωσσάρι τω ήχων. Κι αν σταθείς παραπάνω στα ηχητικά ερεθίσματα, θα ακούσεις ύμνους από τζαμί, ρεμπέτικα και κόρνες και ίσως μαντέψεις ότι βρίσκεσαι κάπου στον Κεραμεικό και πέριξ. Θα διαβάσεις τα ενδιφέροντα κείμενα που προβάλλονται στο χώρο και θα πληροφορηθείς για την ιστορία της περιοχής, για την οδό Πειραιώς και την παλιά Λαχαναγορά, για την οδό Πλαταιών και τα μηχανουργεία, τη Μ. Αλεξάνδρου, τον Σύλλογο Ρακοσυλλεκτών «ΕΡΜΗΣ». Αποσπάσματα συνεντεύξεων, φωνές παιδιών, ο ήχος των περιστεριών και το ηχογραφημένο υλικό που συνέλεξαν η Medea Electronique και οι φιλοξενούμενοι καλλιτέχνες στην πορεία της έρευνάς, συνεντεύξεις κατοίκων, ειδικών, ήχοι της πόλης και βιντεοσκοπήσεις, έχουν προσαρμοστεί κατάλληλα και παρουσιάζονται σε έναν ιδιαιτέρων συνθηκών κλειστό χώρο.
Σε αυτό το σκηνοθετημένο περιβάλλον ηχητικής πραγματικότητας οι δρόμοι, οι διασταυρώσεις και οι εμπειρίες από τους δρόμους της Αθήνας ζωντανεύουν. Ο ήχος είναι χαμηλός με στόχο να συγκεντρωθείς στα σημεία. Όπως συμβαίνει στους δρόμους, επικρατεί η βαβούρα των απροσδιόριστων θορύβων, μόνο που τώρα μπορείς να στήσεις αυτί. «Ουσιαστικά είναι όπως ο ήχος της πόλης. Όταν περπατάμε ακούμε ήχους χωρίς να διακρίνουμε αμέσως την προέλευσή τους, ακούμε ένα θόρυβο, αλλά αν στήσουμε αυτί, ακούμε το ζευγάρι στο διπλανό τραπέζι, την ιστορία κάποιου που γνωρίσαμε στο δρόμο. Η έρευνα βασίστηκε σε συνεντεύξεις και παρουσιάζει με κοινωνιολογικό, ανθρωπολογικό και ιστορικό τρόπο το ηχοτόπιο της πόλης», λέει ο Μανώλης Μανουσάκης, συνθέτης και sound engineer της Medea Electronique.
Στα τέσσερα station περιμετρικά της αίθουσας φοράς ακουστικά και από τα Virtual Reality γυαλιά παρακολουθείς project εικονικής πραγματικότητας. Το Γκάζι, ο Κεραμεικός και το Μεταξουργείο γίνονται «επαυξημένη πραγματικότητα». Εισχωρείς στα τρισδιάστατα ψηφιακά περιβάλλοντα και μέσα από διαφορετικές θεματικές και καλλιτεχνικές προοπτικές, εξερευνείς μοναδικές και μυστικές γωνιές της πόλης.
«Επιλέξαμε τον χώρο επειδή είχε μια έντονη κάθετη και οριζόντιαδιαστρωμάτωση με πολύ ενδιαφέρουσα εξέλιξη μέσα στα χρόνια σε σχέση με άλλες περιοχές του κέντρου. Κάτι επίσης ενδιαφέρον στην περιοχή είναι ότι όλοι οι κάτοικοι θεωρούν ότι κάποιος προσπαθεί να τους διώξει. Οι ξένοι, οι πλούσιοι, τα μπαρ, τα βουλκανιζατέρ. Όλοι αισθάνονται απειλή από κάποιον που θέλει να φτιάξει την περιοχή όπως τη θέλει», αναφέρει η σκηνοθέτης και animator Κλεοπάτρα Κοραή.
Μετά την επίσκεψή στην έκθεση, αξίζει μια επίσκεψη στο Γκάζι, τον Κεραμεικό και το Μεταξουργείο, στο πραγματικό περιβάλλον που αναπλάθει η έκθεση, ακολουθώντας τονπρωτότυπο ηχητικό περίπατος Soundscapes Landscapes–Rhizome II. Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη για iOS και Αndroid.
